توافقی برای نمایش اقتدار

رضا پدیدار

کارشناس حوزه انرژی

تصمیم سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدانش مبنی بر کاهش روزانه 503 هزار بشکه‌ای تولید نفت علاوه بر سهم 1.2 میلیون بشکه‌ای توافق پیشین، تصمیمی مقتدرانه و مثبت برای بازار نفت است. این تصمیم علاوه بر آنکه اقتدار اوپک را نشان می‌دهد، باعث می‌شود که عرضه نفت در بازار کنترل شود و سطح قیمت‌های مطلوب مورد انتظار صادرکنندگان نفت که بالای 60 دلار است را تأمین کند. عمدتأ اقتصاد کشورهای نفت‌خیز، هم اوپکی‌ها و هم متحدان غیراوپکی‌شان وابسته به درآمد نفت است و افزایش قیمت نفت به اقتصاد آنها کمک می‌کند. به عنوان مثال، 80 درصد عربستان سعودی، 100 درصد درآمد عراق و 48 درصد درآمد روسیه متکی به نفت است. با اعلام خبر توافق اوپک پلاس برای کاهش بیشتر تولید نفت، قیمت شاخص جهانی نفت، برنت افزایش یافت و از 61 دلار در هر بشکه به 64 دلار رسید و صبح روز شنبه در بازارهای الکترونیکی به 65 دلار و 27 سنت در هر بشکه هم رسید. این افزایش قیمت‌ها از جمله آثار مثبت تصمیم اوپک بر بازار نفت بوده است. اتخاذ چنین تصمیمی راه را هموار می‌کند که تعادل میان عرضه و تقاضای نفت در جهان حفظ شود. تعیین بازه سه‌ماه برای توافق جدید اوپک و متحدانش درباره تشدید کاهش تولید نفت حامل این پیام از طرف عربستان بود که کشورهای دیگر باید به تعهداتشان در کاهش تولید پایبند باشند. بدین معنی که سه ماه دیگر بررسی‌هایی درباره سطح پایبندی کشورهای عضو توافق انجام خواهد شد و اگر مشخص شد که کشورها به تعهدات خود پایبند بوده‌اند، توافق ادامه خواهد یافت و اگر کشورها پایبند نبودند، عربستان سعودی اعلام کرده است که با چرخش کامل در سیاست‌های نفتی خود، بازار را از عرضه نفت اشباع خواهد کرد. علاوه بر این، عربستان سعودی پس از حصول توافق روز جمعه اعلام کرد که علاوه بر تعهد خود در توافق جدید، 400 هزار بشکه در روز دیگر هم از تولید نفت خود خواهد کاست. بدین‌ترتیب، سطح کاهش تولید اوپک پلاس در مجموع به 2 میلیون و 100 هزار بشکه در روز رسیده است. در حقیقت، با در نظر گرفتن بازه سه‌ماهه برای توافق جدید تلاش شده است که ضریب اطمینان از پایبندی کشورها به تعهدات افزایش یابد. یعنی اوپک پلاس با تعیین بازه سه‌ماهه برای توافق به سمت انعطاف‌پذیری بیشتر پیش رفته است. کل صادرکنندگان نفت خام جهان 29 کشور هستند که 25 کشور از آنها در توافق اوپک پلاس عضو هستند و به منظور تضمین درآمدشان از این حامل انرژی، رفتارشان را با هم هماهنگ می‌کنند. این اتحاد کمک شایانی به اقتدار اوپک می‌کند.