شرکتها یی که با کمک به پیروزی ترامپ سود بردند
گروه جهان|
«دونالد ترامپ میداند سیستم چطور کار میکند: ثروتمندان پول میدهند و در ازای آن چیزی را که میخواهند، دریافت میکنند. اما شکست او امری ضروری است.» این جمله آغازین گزارش نشریه گاردین است.
رابرت ریش وزیر کار سابق امریکا و استاد سیاست عمومی در دانشگاه کالیفرنیا و نویسنده کتاب «نجات کاپیتالیسم» درباره نابودی دموکراسی در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ و پیامدهای مشارکت و جهتگیری شرکتها در کمپینهای انتخاباتی نوشته: ما به پایان چیزی که احتمالا دهه ضددموکراسی خوانده میشود، نزدیک میشویم. این دهه از ۲۱ ژانویه ۲۰۱۰ با رای شرمآور دادگاه عالی در پرونده سیتیزنز یونایتد در برابر کمیسیون انتخاباتی فدرال آغاز شد که دریچه فوران مبالغ هنگفتی به سیاست را با توسل به متمم نخست قانون اساسی امریکا که از آزادی بیان حفاظت میکند، باز کرد. این دهه با حضور ترامپ در کاخسفید، غرق شدن دولتش در تبانی و دعوت از قدرتهای خارجی برای مداخله در انتخابات امریکا پایان مییابد.
ترامپ بیشتر پیامد دهه ضددموکراسی است تا مسبب آن. در انتخابات ۲۰۱۶ جمعیت یک درصدی ثروتمندان امریکا با ۴۰درصد مشارکت در کل کمپینهای انتخاباتی رکورد این مشارکت را شکستند. در همین سال، شرکتها در انتخابات ریاستجمهوری، سنا و مجلس نمایندگان ۳.۴ میلیارد دلار هزینه کردند. اتحادیههای صنفی دیگر نتوانستند با این حجم از مشارکت شرکتها رقابت کنند و تنها ۲۱۳ میلیون دلار در این انتخابات هزینه کردند که معادل یک شانزدهم مشارکت شرکتها است.
شرکتهای بزرگ و ابرثروتمندان کمکهای مالی خود را به حزب جمهوریخواه اختصاص دادند زیرا جمهوریخواهان به آنان وعده داده بودند که مشمول کاهش مالیاتی عظیمی خواهند شد. لیندسی گراهام سناتور جمهوریخواه، در همین خصوص به جمهوریخواهان هشدار داد اگر حزب جمهوریخواه موفق نشود، مشارکت مالی متوقف خواهد شد.
این سرمایهگذاریها اما سود بسیار خوبی داشته است. شرکت داروسازی «فایزر» که در کل ۱۶میلیون دلار به حزب جمهوریخواه کمک کرد، تا ۲۰۲۲ حدودا ۳۹ میلیارد دلار در مالیاتهایش صرفهجویی میکند. شرکت جنرال الکتریک نیز با ۲۰میلیون مشارکت مالی، ۱۶میلیارد دلار به جیب خواهد زد. شرکت نفت و گاز شورون نیز ۱۳میلیون دلار کمک مالی کرد و ۹ میلیارد دلار نصیبش خواهد شد. گروه شرکتهایی که تحت حمایت چارلز و دیوید کخِ درگذشته هستند نیز بیش از ۲۰میلیون دلار در این زمینه هزینه کردند که برای آنانو وراثشان سالانه بین ۱ تا ۱.۴میلیارد دلار صرفهجویی در هزینه را به همراه خواهد داشت. هیچ اقتصادی نمیتواند این اعداد و ارقام و بازده به دست آمده از آنها را با هم تطبیق دهد. این کاهش مالیاتی به رکورد زدن سود شرکتها کمک کرده اما تقریبا هیچ سودی برای فقرا نداشته است.
شرکتها بیشتر سود خود را صرف بازخرید سهام خود در بازار بورس و پرداخت سود سهام به سهامدارانشان کردهاند. این مساله بازار سهام را با رونق ناگهانی و چشمگیری روبرو کرد اما سودی برای کارگران قشر متوسط نداشت. با این کارگران منصفانه رفتار نشد. بهرغم توسعه بیسابقه اقتصاد در تاریخ اخیر، دستمزدهای واقعی چندان افزایشی نداشتند. سهمی که از سود شرکتها نصیب کارگران میشود هنوز به میزانی که پیش از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ بود، بازنگشته است. هرگز در تاریخ دادههای اقتصادی، سودهای شرکتی حقوق کارمندان را تا این حد آشکار و برای چنین مدت طولانیای افزایش نداده است. بازار آزاد در کنترل کاپیتالیستها، وامها و رفاه شرکتها قرار گرفته است.
سازمان سیتیزنز یونایتد نیز گروهی در جبهه شرکتها است که توسط یک مشاور سیاسی و با سرمایهگذاری هنگفت خانواده کخ تاسیس شد. این سازمان 2008 در تناقض مستقیم با قانون «اصلاح کمپین دو حزبی» که شرکتها را از پخش تبلیغاتی که در آستانه انتخابات به نامزدها اشاره دارند، منع میکند، بهدنبال پخش تبلیغاتی در شبکههای تلویزیونی برای فیلمی در انتقاد از هیلاری کلینتون بود. پس از آنکه این پرونده به دادگاه عالی ارجاع داده شد، قاضی آنتونی کندی اعلام کرد، هزینههای مستقل از جمله هزینههایی که از سوی شرکتها پرداخت شده، به فساد منجر نخواهند شد.
اعتماد به نهادهای سیاسی کاهش یافته است. در سال ۱۹۶۴ تنها ۲۹ درصد از امریکاییها بر این باور بودند که دولت توسط افرادی اداره میشود که بهدنبال منافع خود هستند. تا سال ۲۰۱۳ اما شمار این افراد به ۷۹درصد رسید. در یک نظرسنجی در پاییز ۲۰۱۴، ۶۳ درصد بر این باور بودند که بیشتر اعضای کنگره تمایل دارند رای خود را در ازای پول یا کمک مالی به کمپینشان بفروشند و ۵۹درصد معتقد بودهاند که نمایندگانشان هماکنون این کار را کردهاند. ترامپ ۲۰۱۶ در کنوانسیون ملی جمهوریخواهان گفت: «تجارتهای بزرگ، رسانههای برگزیده و اهداکنندگان مالی بزرگ پشت سر رقیب انتخاباتی من صف کشیدهاند زیرا میدانند او (کلینتون) سیستم فاسد ما را حفظ خواهد کرد. او تمام این فساد را با خود به کاخسفید آورد.»
رابرت ریش وزیر سابق کار امریکا در ادامه نوشته: نباید اینطور باشد. حتی اگر حکم صادر شده درباره سیتیزنز یونایتد از سوی دادگاه عالی مورد بازنگری قرار نگیرد یا یک متمم قانون اساسی آن را بیاثر نکند، یک کنگره پایبند به اصول و یک رییسجمهور مقبول هنوز میتوانند دموکراسی امریکا را نجات دهند. دموکراتهای مجلس نمایندگان با قانون «برای مردم» این راه را آغاز کردهاند. این نخستین طرحی است که آنان پس از در اختیار گرفتن اکثریت در مجلس نمایندگان ارایه کردند. این طرح حقوق رایدهی را گسترش میدهد، تقسیم غیرعادلانه حوزههای انتخاباتی را بهطوری که در راستای منافع یک حزب باشد، محدود میکند، مقررات اخلاقی را تقویت میکند و نفوذ اهداکنندگان مالی خصوصی را محدود میکند. از طرف دیگر، دور دوم ریاستجمهوری ترامپ میتواند مقدمهای برای تخریب تمام و کمال دموکراسی امریکا باشد. این مساله برای ترامپ اهمیتی ندارد. او خود ۲۰۱۶ گفته بود: «به همه حتی کلینتونها پول میدهم چون سیستم اینطور کار میکند.» اینها شاید صادقانهترین کلماتی بود که تاکنون از دهان ترامپ خارج شده است.