تبعات نپیوستن ایران به «اف‌ای‌تی‌اف» مخاطره‌آمیز است
یک اقتصاددان ضمن بررسی شرایط اقتصادی ایران در داخل و خارج، تبعات نپیوستن ایران به اف‌ای‌تی‌اف را تشریح و اظهار کرد که اگر این اتفاق نیفتد، تحریم‌های اروپا نیز به تحریم‌های قبلی اضافه خواهد شد. محمود جام‌ساز در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه هدف اف‌ای‌تی‌اف (گروه بین‌المللی اقدام مالی) شفافیت تراکنش‌های مالی کشورهاست، گفت: از آنجا که در سطح جهان پولشویی و قاچاق زیاد است، اف‌ای‌تی‌اف با هدف جلوگیری از پولشویی در جهان ایجاد شد و بسیاری از کشورها به آنها پیوستند و حساب‌های آنها شفاف است.
وی با اشاره به اهمیت پیوستن کشورها به اف‌ای‌تی‌اف در تجارت جهانی آنها توضیح داد: کشورهای طرف معامله با کشوری که عضو اف‌ای‌تی‌اف است، می‌توانند از شفافیت مالی آن کشور اطمینان حاصل کنند و با خیال راحت معامله خود را انجام دهند. در واقع تجارت خارجی با کشوری که به اف‌ای‌تی‌اف پیوسته آسان است. از طرف دیگر سرمایه‌گذاران بین‌المللی سعی می‌کنند در کشورهایی سرمایه‌گذاری کنند که از نظر سرمایه امن و حساب‌ها شفاف باشند تا نگران ضبط اموال، برنگشتن سود یا اصل سرمایه خود نباشند. جام‌ساز در ادامه با اشاره به شرایط اقتصادی ایران گفت: ایران در جنگ اقتصادی قرار دارد و از زمانی که تحریم‌های امریکا آغاز شده، این وضعیت بدتر شده است. در دولت‌های نهم و دهم زمانی که مسائل هسته‌ای مطرح شد، تحریم‌های متعدد امریکا آغاز شد که رییس‌جمهور وقت به آن توجه نکرد. بعد از آن ترامپ در امریکا رییس‌جمهور شد و اعلام کرد که برجام توافق بدی است و از آن خارج شد و در نتیجه تحریم‌های شدیدتری را اعمال کرد. ترامپ همه ابعاد معاملاتی مالی ایران با همه دنیا و فروش نفت، میعانات گازی و فلزات را تحریم کرد. همچنین بسیاری از شرکت‌ها و مقامات ایرانی تحریم شدند.
نقش اروپا در حفظ برجام
این اقتصاددان در ادامه با اشاره به نقش سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در حفظ برجام افزود: این سه کشور جزو کشورهای ۵+۱ بودند که توافق برجام را امضا کردند، زیرا نخواستند پیرو سیاست‌های امریکا باشند و تلاش کردند برجام را حفظ کنند. وی با بیان اینکه سه کشور مذکور برای حفظ برجام سازوکارهای مختلفی را پیشنهاد کردند، ادامه داد: یکی از این سازوکارها اینستکس بود تا از طریق آن ایران بتواند برخی اقلام خود را صادر و پول آن را به راحتی دریافت کند. البته اجرای آن مشروط به پیوستن ایران به اف‌ای‌تی‌اف است. اروپا پیشنهاد کرد ایران لوایح مختلف اف‌ای‌تی‌اف از جمله CFT و پالرمو را بپذیرد تا در برجام بماند و اینستکس اجرا شود. جام‌ساز با تاکید بر چندگانگی قدرت در ایران نیز گفت: به دلیل چندگانگی قدرت در ایران و با وجود اینکه دولت تلاش کرد اف‌ای‌تی‌اف را در مجلس تصویب کند اما با مخالفت مواجه شد. وی ادامه داد: استدلال مخالفان اف‌ای‌تی‌اف این است که از آن جایی که ایران در جنگ اقتصادی قرار دارد نباید اطلاعات مالی کشور را به دشمن داد. در این میان اتحادیه اروپا سه بار به ایران برای تصویب اف‌ای‌تی‌اف فرصت داده و آخرین مهلت نیز رو به اتمام است.
خداحافظی با برجام؟
جام‌ساز با تاکید بر اینکه اگر ایران اف‌ای‌تی‌اف را تصویب نکند برجام به‌طور کلی فراموش خواهد شد، گفت: در این شرایط تحریم‌های اتحادیه اروپا به تحریم‌های امریکا اضافه خواهد شد. یعنی تحریم‌ها مضاعف می‌شوند که در این شرایط اقتصاد کشور روز به روز کوچک‌تر خواهد شد و به‌شدت در تنگنای مالی قرار خواهد گرفت.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در این شرایط نه سرمایه‌ای وارد کشور می‌شود و نه سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد، زیرا انباشت سرمایه به دست عده‌ای خاص است که به رانت‌های دولتی مرتبط هستند و به اطلاعات فرادولتی دسترسی دارند؛ به همین دلیل است که با وجود نقدیندگی بسیار زیاد در کشور، بخش خصوصی از کمبود نقدینگی رنج می‌برد. وی همچنین با اشاره به لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ اظهار کرد: در این لایحه همه منافذ ورودی ارز به خاطر عدم صادرات نفتی بسته شده است. دولت ۴۷ هزار میلیارد تومان درآمد در ازای صادرات روزانه یک میلیون بشکه نفت پیش‌بینی کرده است که به نظر می‌رسد عملیاتی نخواهد شد. جام‌ساز با تاکید بر اینکه تحریم‌های جدید به اقتصادمان ضربه مجدد می‌زند، گفت: این موضوع به نفع مردم نیست و مردم بیشتر در تنگنا قرار می‌گیرند و سطح زندگی و رفاه کمتر می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه اقتصاد ایران هم در داخل و هم در خارج نیازمند تغییرات اساسی است، گفت: باید این تغییرات در جهت تلطیف تعارضاتی که با اروپا داریم باشد تا بتوانیم رابطه تجاری خود با اروپا را حفظ کنیم و از انزوای تجاری خارج شویم. در حال حاضر کشورهای زیادی با ایران در ارتباط نیستند و اگر در ارتباط هستند، تحریم را دور می‌زدند و معاملات بیشتر در حد تهاتر کالاست که به نفع ما نیست.
