خطر تخریب بیخ گوش قلعه خان بستک

قلعه خان بستک، از عمارت‌های دوره قاجار در استان هرمزگان است. این اثر در سال ۱۳۸۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است که در سال ۹۲ براثر زلزله  ۴۰ درصد آسیب دید و به دلیل عدم رسیدگی و مرمت، امروز در معرض تخریب و ریزش کامل قرار دارد. بستک از شهرهای استان هرمزگان، با قدمتی تاریخی، در قدیم محلی برای استراحت کاروان‌ها بوده است. شهر بستک در منطقه‌ای کوهستانی قرار دارد که از شمال و غرب به استان فارس و از شرق و جنوب به استان هرمزگان متصل و این شهر مرکز شهرستان بستک است. این قلعه در ضلع جنوبی میدان دفاع مقدس این شهر واقع‌شده که در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۱۱۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا در سال ۹۲ براثر زلزله ۴۰ درصد آسیب‌دیده است، نوع مصالح به کار رفته در این بنای بسیار مهم و تاریخی، خشت و گل بوده و براثر این زمین‌لرزه نسبتاً شدید دچار خسارت و تخریب شد. قلعه، این روزها حال‌وروز خوشی ندارد و با بازدیدی از آن به‌راحتی پی خواهیم برد شاید در اثر کم‌توجهی یا بی‌توجهی‌ها به‌زودی باید شاهد تخریب این بنای باستانی و تاریخی شویم. پس از زلزله سال ۹۲، مدیرکل وقت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان هرمزگان اظهار کرد: زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۵.۵ ریشتر شهرستان بستک از توابع استان هرمزگان را به لرزه درآورد که سبب آسیب‌رسانی به بناهای تاریخی این شهر شد. نوروزی با اشاره به اینکه این شهرستان با بناها و آثار تاریخی متعددی که در دل خود جای‌داده، شناخته می‌شود، خاطرنشان کرد: بر اساس نخستین بررسی‌های انجام‌شده، بیشترین آسیب وارده براثر زلزله، متوجه«قلعه خان» از آثار دوره قاجاریه شده است. مدیرکل وقت میراث فرهنگی هرمزگان با اظهار اینکه این بنای تاریخی ۴۰ درصد آسیب‌دیده است، تصریح کرد: نوع مصالح به‌کاررفته در این بنای بسیار مهم و تاریخی، خشت و گل بوده و براثر این زمین‌لرزه نسبتاً شدید دچار خسارت و تخریب‌شده و بازسازی این بنا ۱۵۰ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد. ۱۶ شهریور سال ۹۳ فاز اول مرمت قلعه خان بستک استان هرمزگان به پایان رسید. مرمت قلعه خان در بخش اداری این بنا به اتمام رسید و عملیات آواربرداری، شمع کوبی در اصطبل، تمیزکاری و حفظ وضع موجود اتاق آینه این قلعه انجام شد تا اینکه در اسفندماه سال ۹۵ براثر باران شدید در شهرستان بستک سقف اتاق آیینه قلعه خوانین جهانگیریه به دلیل بی‌توجهی و بی‌برنامگی دستگاه‌های متولی ریزش کرد. برای دسترسی به این بنا شاید چند ضربه به درب آن کافی بود تا به‌راحتی درِ این اثر باستانی که دارای اشیا و به‌ویژه آیینه‌های گران‌بها و تاریخی است، باز شود.  با ورود به این اثر تاریخی با محوطه‌ای که بیشتر شبیه انبار نگهداری ضایعات است، مواجه می‌شویم، محوطه‌ای که انگار سال‌هاست به حال خود رها شده و دیگر امیدی به سرپا نگاه‌داشتن نیست. به‌سختی خود را به بالا و اتاق آیینه می‌رسانیم اما دیگر اثری از آیینه‌ها و تصاویر خوانین نیست که ظاهراً به سرقت رفته است! البته این قلعه قسمت دیگری هم دارد که در اختیار مالکین و بازماندگان خوانین است که به حال خود رها شده و هرروز صدای تخریب کامل آن به گوش می‌رسد.  در همین خصوص رییس اداره میراث فرهنگی شهرستان بستک به ایسنا گفت: شهرستان بستک ۶۵ اثر ملی ثبت‌شده دارد که در استان هرمزگان شهرستان بستک در بحث آثار تاریخی رتبه اول را دارد، بالغ‌بر ۳۵۰ نفر عضو انجمن میراث فرهنگی در سطح روستاها داریم که از آثار تاریخی ما حفاظت و نگهداری می‌کنند. ماشاءالله خنجی در مورد بازسازی و مرمت قلعه خان بستک گفت: قلعه خان بستک سه قسمت است که یک قسمت آن در اختیار دولت و دو قسمت دیگر آن در اختیار مالکین این قلعه است؛ ۵۰ درصد قسمتی که در تملک اداره میراث فرهنگی شهرستان بستک بود، تعمیر و مرمت‌شده است. خنجی ادامه داد: در حال حاضر برای ادامه بازسازی مبلغ یک میلیارد ریال پیشنهاد دادیم که اگر تخصیص پیدا کند مرمت را آغاز خواهیم کرد.