«روز سیاه» اعتصاب در فرانسه

گروه جهان|

 «نه مدرسه‌ای، نه قطاری و نه برج ایفلی؛ فرانسه در اعتصاب است» این تیتر یکی از رسانه‌های فرانسوی درباره اعتصاب‌های گسترده «سه‌شنبه سیاه» در پاریس و دیگر شهرهای بزرگ فرانسه است که هدفش وادار کردن دولت امانوئل ماکرون به عقب‎نشینی از اصلاح قوانین بازنشستگی است.

خبرگزاری فرانسه گزارش داده، اعتصاب‌های سراسری در اعتراض به لایحه دولتی اصلاح قانون بازنشستگی در فرانسه در روز سه‌شنبه به اوج خود رسید. علاوه بر اختلال گسترده در شبکه حمل و نقل از جمله حمل‌ونقل شهری، فرودگاه‌ها و راه‌آهن‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها نیز تعطیل شده و برق برخی از مناطق قطع شد. آتش‌نشان‌ها و وکلا نیز سه‌شنبه به اعتصاب‌ها پیوستند.

قانون بازنشستگی در فرانسه برای کارکنان بخش‌های مختلف، متفاوت است و دولت با پیشنهاد یک لایحه اصلاحی جدید قصد دارد تا این قانون را یکسان کند. معترضان می‌گویند با اعمال چنین اصلاحاتی، بسیاری از کارکنان بخش‌های مختلف از مزایایی که تاکنون برای بازنشستگی داشته‌اند، محروم خواهند شد.

بنا بر گزارش‌ها، سه‌شنبه ۵۰درصد از معلمان مقطع دبستان به صف اعتصابی‌ها پیوستند و تشکل‌های دانشجویی در سراسر فرانسه برای شرکت در راهپیمایی اعلام آمادگی کردند. با این حال اعتصاب کارکنان بخش حمل و نقل و راه‌آهن همچنان مهم‌ترین و تأثیرگذارترین حرکت اعتراضی بود. گفته شده، طول ترافیک محورهای منتهی به شهر پاریس به ۶۰۰ کیلومتر رسیده است. همچنین شرکت راه‌آهن سراسری فرانسه اعلام کرده به‌دلیل اعتصاب رانندگان، سوزنبانان و ماموران کنترل، حداکثر از هر ۴ قطار سریع‌السیر این شرکت تنها یکی حرکت کرده است. شرکت اتوبوس‌ها و قطارهای شهری پاریس‌ هم اعلام کرده حرکت قطارها در این شهر به‌شدت مختل شده؛ به‌طوری که 14 خط مترو در این شهر به‌طور به‌طور کامل متوقف شده یا با فواصل زمانی طولانی حرکت کرده‌اند. بسیاری از کارکنان بخش‌های بهداشت و درمان و ادارات دولتی نیز سه‌شنبه به اعتصاب پیوستند.

به‌گزارش رسانه‌ها، تمام سندیکا‌ها به‌رغم اختلاف‌نظرهای ژرف با یکدیگر، هواخواهان و شهروندان را به شرکت در تظاهرات و اعتصاب سه‌شنبه دعوت کرده بودند چرا که پهنه چانه‌زنی میان مقامات دولتی و مسوولان سندیکاها به گستردگی تظاهرات و اعتصاب سه‌شنبه بستگی داشت. بر همین اساس، بزرگ‌ترین اتحادیه صنفی فرانسه یعنی «س‌اف‌دت» نیز برای نخستین‌بار از آغاز اعتراض‌ها برای شرکت در این حرکت فراخوان داده بود. گرچه به اعتقاد ناظران، پشت کردن به برخی اصولِ پایه‌ای طرح بازنشستگی از سوی دولت امانوئل ماکرون ناممکن به نظر می‌رسد.

   استعفای تزار اصلاحات

در حالی که دولت و سندیکاها، هر یک به نحوی، خود را برای تظاهرات و اعتصاب سه‌شنبه آماده می‌کردند، «ژان پُل دُلُووآ» کمیسر عالی دولت برای بازنشستگی معروف به «تزار اصلاحات» ناگزیر به کناره‌گیری از مقام خود شد. خبرگزاری فرانسه نوشته: این کناره‌گیری هر چند به تظاهرات جاری در مخالفت با طرح پیشنهادی او بستگی ندارد، اما با زورآزمایی در این باره بیگانه نیست.  «ژان پُل دُلُووآ» هنگام قبول این مقام و عضویت در دولت، مانند همه دیگر اعضاء در پرسشنامه ویژه‌ای، دارایی‌ها و مشاغل خود را ثبت و به نهاد عالی شفافیتِ کارکنان ارشد دولت تسلیم کرده بود. با این حال، او در این پرسشنامه از درج شماری از مناصب افتخاری خود غفلت کرده و تنها پس از فاش شدن آنها اعلام کرد که در برابر هیچ‌یک از آن مشاغل که بیشتر عضویت در هیات‌مدیره بنیادها، انجمن‌ها و نهادهای مختلف بوده است، دستمزدی دریافت نمی‌داشته و از همین رو از ذکر آنها غفلت کرده است. هر چند شمار بسیاری از رهبران سندیکاها کاردانی و گشاده‌رویی او را در گفت‌وگو مورد تاکید قرار داده بودند، اما او در برابر حملات رهبرانِ احزاب افراط‌گرای چپ و راست و شماری سندیکاهایی که خواستار به شکست کشاندن طرح اصلاح بازنشستگی هستند، از مقام خود استعفا کرد. او پیش از این گفته بود که برای نجات این طرح و رفع هرگونه سوء‌تعبیر در این زمینه آماده کناره‌گیری است.

در همین حال، نخست‌وزیر فرانسه و شماری از وزیران مسوول در امور بازنشستگی با اشاره غیرمستقیم به درخواست سندیکاهای موسوم به «اصلاح‌طلب»، آمادگی خود را برای گفت‌وگو درباره برخی مواد طرح پیشنهادی اعلام کردند. این سندیکاها و از جمله سندیکای دموکراتیک کار فرانسه (ث‌اف‌دِ‌ت) خواستار حذف «سن تعادل» یا «سن محور» از طرح پیشنهادی دولت شده است. هر چند در این طرح سن قانونی بازنشستگی همچنان ٦٢سال حفظ شده است، اما برای دریافت حقوق کامل بازنشستگی، دولت سن تعادل یا سن محور را در طرح خود گنجانده است. به نظر می‌رسد که سندیکای دموکراتیک کار فرانسه در صورتی که دولت از سن تعادل چشم‌پوشی کند، به مخالفت خود با این طرح پایان خواهد داد. لوران بِرژه رهبر این سندیکا، برای اثبات حسن‌نیت خود، از کلیه اعتصاب‌کنندگان خواست در ایام تعطیلات پایان سال از اعتصاب دست بردارند تا سفر شهروندان در این دوره دچار اختلال نشود.

فیلیپ مارتینز رهبر سندیکای رقیب، کنفدراسیون عمومی کار (ثِ‌ژِ‌تِ) نزدیک به حزب کمونیست فرانسه، تهدید کرد که اگر دولت طرح خود را بازپس نگیرد، اعتصابات همچنان ادامه خواهد یافت.  معترضان فرانسوی در روزهای پنجم و دهم دسامبر نیز دست به اعتصاب گسترده و راهپیمایی زده بودند. با ادامه اعتصاب‌ها در آستانه تعطیلات سال نو میلادی، کارشناسان امور اجتماعی فرانسه پیش‌بینی می‌کنند که این کشور در این ایام احتمالا با بحران روبرو شود.