جولان بخاری‌هایی که می‌سوزند و می‌سوزانند
با گذشت چندین سال از وعده و وعیدهای جمع‌آوری بخاری‌های نفتی، هنوز بوی نفت و دوده‌های آن از روستاهای مرزی کشور به استشمام می‌رسد.در حال حاضر ۲۵ هزار کلاس به دلیل نبود علمک گاز با بخاری نفتی گرم می‌شوند. بخاری‌های نفتی و خطرآفرین بودن آنها برای دانش‌آموزان در کلاس‌های درس زمانی توجه مسوولان آموزش و پرورش را به خود جلب کرد که در آذرماه سال ۸۵، ۸ تن از دانش‌آموزان در مدرسه شهید رحیمی درودزن شهرستان مرودشت استان فارس به علت واژگونی بخاری نفتی در آتش سوختند. بعد از آن فاجعه همچنان بخاری‌های نفتی در مدارس روستایی بسیاری از مناطق کشور وجود داشته و اراده‌ای برای جمع‌آوری آنها وجود نداشت. شش سال بعد از حادثه مدرسه شهید رحیمی درودزن در سال ۹۱ مدرسه‌ای دخترانه در روستای شین‌آباد (از توابع پیرانشهر) واقع در آذربایجان غربی دچار حریقِ ناشی از واژگونی بخاری نفتی غیراستاندارد شد. در حادثه آتش‌سوزی شین‌آباد ۲۹ دانش‌آموز دچار سوختگی شدند که دو تن از آنها بر اثر درصد سوختی بسیار بالا جان باختند. شش سال بعد یعنی در تاریخ ۲۷ آذرماه سال ۹۷ در موسسه پیش دبستانی اسوه حسنه زابل، به علت گیرکردن بند کیف یکی از دانش‌آموزان به بخاری نفتی غیراستاندارد و واژگونی چراغ نفتی، کلاس درس آتش گرفت و چهار نفر از دانش‌آموزان دختر پیش دبستانی به علت سوختگی شدید جان باختند. اکنون ۱۴ سال از حادثه درودزن و هفت سال از حادثه مدرسه شین‌آباد گذشت، اما تنها متضرر اصلی این بی‌مسوولیتی‌ها دانش‌آموزان سوختهای بودند که تا به امروز با وعده و وعید مدارا کردند. طی این مدت قول‌های زیادی برای جمع‌آوری بخاری‌های نفتی داده شد، اما هنوز دانش‌آموزان مناطق روستایی کشور در کلاس‌هایی درس می‌خوانند که توسط همین بخاری‌های غیراستاندارد گرم می‌شوند. بعد از گذشت این حوادث در روز سه شنبه ۲۷ آذر ماه آتش سوزی بخاری نفتی در لرستان منجر به حادثه شد و خوشبختانه هیچ دانش‌آموزی در کلاس نبود. شاید طی این سال‌ها مسوولان آموزش و پرورش برای جمع‌آوری بخاری‌های نفتی تلاش کرده باشند، اما این بخاری‌ها همچنان در روستاها و مناطق محروم جسم و جان دانش‌آموزان را تهدید می‌کند. تجربههای گذشته نشان می‌دهد؛ قربانیان بخاری‌های نفتی اغلب دانش‌آموزان دبستانی هستند. عوامل متعددی موجب شده تا بخاری‌های نفتی همچنان در گوشه و کنار کلاس‌های درس جا خوش کنند، یکی از این عوامل عدم گازرسانی به مناطق محروم است. طبق گفته مدیر گازرسانی شرکت ملی گاز کشور تا اردیبهشت ماه سال ۹۷، ۹۷ درصد از شهرها و ۷۷ درصد روستاهای کشور از نعمت گاز بهره‌مند شدند که با احتساب گازرسانی به سیستان و بلوچستان، این رقم به ۸۱ درصد می‌رسد. در واقع بیش از ۲۰ درصد روستاهای کشور از دسترسی به گاز طبیعی محروم بوده و این یعنی ۲۰ درصد از دانش‌آموزان روستایی، در معرض تکرار آن وقایع تلخ و سوختگی‌های مرگبار هستند. عامل دیگر کمبود اعتبار آموزش و پرورش برای تجهیز مدارس است. آیا بعد از آتش‌سوزی‌های متعدد در مدارس و سرنوشت ناگوار دانش‌آموزان مدارس درودزن و شین آباد دولت بنا ندارد، اعتبار کافی برای تجهیز مدارس و تسریع در رسیدگی به آن در دستور کار قرار دهد؟ در ادامه مدیران کل نوسازی و تجهیز مدارس استان‌های لرستان، گلستان، خوزستان، کردستان و سیستان و بلوچستان از وضعیت بخاری‌هایی نفتی که کماکان در مدارس مناطق روستایی وجود دارند، می‌گویند. رضا سرحدی‌نیا، مدیرکل نوسازی و تجهیز مدراس استان سیستان و بلوچستان در خصوص تعداد بخاری‌های نفتی در مدارس این استان به ایلنا گفت: ما از ابتدای اجرای طرح سرمایش و گرمایش ۱۱ هزار و ۱۰۰ بخاری غیراستاندارد در سراسر مناطق سردسیر داشتیم که تا پایان سال ۹۷ تعداد سه هزار و ۲۰۰ کلاس را استاندارد کردیم.او ادامه داد: امسال نیز بنا داریم تا پایان سال ۹۸ بخاری‌های سه هزار و ۶۰۰ کلاس درس را استاندارد کنیم. اگر روند اعتباری ما در سال آینده مانند امسال باشد، امید داریم که در سال ۹۹ و اوایل سال ۱۴۰۰ کل بخاری‌های نفتی را جمع‌آوری کنیم. سرحدی اضافه کرد: فکر می‌کنم امسال بتوانیم بخاری‌های نفتی میرجاوه را جمع‌آوری کنیم. ما آمار داریم بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ کلاس در مناطق مختلف استان سیستان و بلوچستان دارای بخاری نفتی هستند، البته این بستگی به مدارس مناطق مختلف دارد. بیش از چهار هزار کلاس درس در استان سیستان و بلوچستان بخاری نفتی غیر استاندارد دارند. مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس استان سیستان و بلوچستان اظهار داشت: حدود بیش از چهار هزار کلاس درس در استان سیستان و بلوچستان بخاری نفتی غیراستاندارد دارند. تفاوتی که این استان با سایر استان‌ها دارد، در عدم گازرسانی به آن است. اغلب استان‌های کشور گازرسانی شدند، اما امسال برای اولین‌بار به شهرستان‌های استان گاز رسید.سرحدی در پایان گفت: اکنون ۳۰۰ کلاس درس در استان سیستان و بلوچستان را با سیستم گازکشی استاندارد می‌کنیم، در هیچ شهر و روستایی جز زاهدان گازرسانی انجام نشده، از این رو ما مجبورم از سوختهای فسیلی مثل نفت و گازوییل استفاده کنیم. علی قربانی، مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس استان خوزستان درباره آخرین وضعیت بخاری‌های نفتی در مدارس استان خوزستان گفت: حدود ۱۲۰۰ کلاس درس داشتیم که دارای علمک گاز و بخاری نفتی بودند که پیش از فرارسیدن مهر ماه جمع‌آوری و تجهیز شدند. علاوه بر اینها در برخی روستاهای اطراف ایذه، مسجد‌سلیمان و اهواز ۸۰۰ کلاس درس دارای بخاری نفتی بدون علمک گاز بودند، ما نیز سعی کردیم برای دفع خطر این بخاری‌ها را جمع‌آوریم کنیم، اما به علت نبود اعتبار هنوز بخاری جدید و استانداردی جایگزین نشده است.
