میزهای ساخت داخل خط‌مقدم جبهه اقتصاد کشور هستند

 حسن وفادار

نایب‌رییس هیات‌مدیره و قائم‌مقام مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو

ابتکار میزهای ساخت داخل که از تابستان سال جاری آغاز شده است، حالا به مراحلی رسیده که اثرات آن را می‌توان به راحتی در صنایع مختلف از پتروشیمی تا خودرو و صنایع نیروگاهی و برق لمس کرد. به واقع تشکیل میزهای ساخت داخل از اررزشمند‌ترین اقداماتی است که در سال‌های اخیر در سطح صنایع کشور عملیاتی شده است.   نکته جالب توجه در این خصوص تئوری ساده موضوع است، «نشاندن قطعه‌سازان و خودروسازها یا بنگاه‌های بزرگ دور یک میز بدون واسطه». به همین سادگی. همه آن چیزی که برای اتکا به توان داخلی مورد نیاز بود، همین است! رساندن قطعه‌سازان به خودروسازها و بنگاه‌های بزرگ بدون واسطه، باعث شده تا چند صد میلیون دلار صرفه جویی ارزی حاصل شود که دستاوردی عظیم به خصوص در شرایط تحریمی است. به جرات می‌توان گفت استفاده از روش با این سطح از بهره وری و به این سادگی تاکنون در صنایع کشور نظیر نداشته است.  البته جرقه این تفکر به نیازهای صنعت خودرو کشور در دوران تحریم باز می‌گردد. مسیر سختی که پیش روی صنعت خودرو کشور قرار گرفت، جرقه برگزاری میزهای ساخت داخل و در واقع نهضت ساخت داخل را وزارت صمت زد و کسب موفقیت در این مسیر باعث تزریق این تفکر به دیگر صنایع هم شده است. به شکلی که تنها در میز اول داخلی‌سازی خودرو با ساخت داخل کردن 35 قطعه توسط 32 قطعه‌ساز ایرانی، قراردادی 740 میلیارد تومانی بین خودروسازان و قطعه‌سازان به امضا رسید که از خروج 85 میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری کرد.  در میز دوم قطعه‌سازان و خودروسازان توانستند به توافقی 1230 میلیارد تومانی دست پیدا کنند که خود صرفه جویی ارزی 91 میلیون یورویی را در بر داشت و در صنایع پتروشیمی نیز تنها در یک میز تا 60 میلیون یورو صرفه جویی ارزی به دست آمده است. کیفیت اجرا و تئوری درست میزهای داخلی‌سازی تا به آنجا پیش رفت که اگر به میز سوم صنعت خودرو توجه کنید، خواهید دید، صرفه جویی ارزی تا مرز 99 میلیون یورو حاصل شده است و به این ترتیب، خلاقیت در مدیریت و حذف واسطه‌ها توانسته تا حدود 275 میلیون یورو برای کشور کاهش ارزبری تنها در صنعت خودرو داشته باشد.  اما یکی از لایه‌های پنهان میزهای داخلی‌سازی که شاید کمتر به آن توجه شده باشد، فعال‌سازی دوباره بنگاه‌های قطعه‌ساز متوسط است. به شکلی که بسیاری از بنگاه‌های متوسط قطعه‌ساز که از نظر دانش فنی پتانسیل‌های مناسبی داشتند، وقتی پشت میزهای داخلی‌سازی قرار گرفتند، با حمایت مناسب، توانستند به چرخه تولید بازگردند. در واقع امروز می‌توانیم بگوییم میزهای داخلی‌سازی باعث شده امید در صنعت قطعه‌سازی کشور زنده بماند. هر چند هنوز مشکلات بسیاری در بخش نقدینگی وجود دارد اما، وجود بستر تولید یعنی سرانجام سختی‌های مسیر نیز پایان می‌یابد.  میزهای ساخت داخل یقینا نمادی از مقاومت اقتصادی و روی آوردن به توانمندی‌های داخلی است که می‌تواند در حوزه‌های دیگر نیز یک الگو باشد. الگویی موفق که توانست تنها در صنعت خودرو بیش از چند صد هزار خودرو تولید شده با کسری قطعه را تکمیل کند و به دست خریداران برساند. بی‌انصافی نیست که بگوییم میزهای ساخت داخل همان خط مقدم جبهه اقتصاد کشور در برابر تحریم هستند.