منشا تردید در آمارهای آذر

بهار طاهری|

قیمت بنزین که اصلاح شد همه منتظر جهش قیمت مسکن بودند، اما افزایش بیش از حد ماه‌ها و سال گذشته اجازه این کار را نداد، چون بازار و قدرت خرید مردم کشش افزایش را نداشت، البته اندکی افزایش منطقی بود اما در اتفاقی عجیب در منطقه یک تهران با افزایش 34 درصدی متوسط قیمت هر متر مربع مسکن روبرو شدیم.

مطابق آمار، میانگین قیمت هر متر مربع آپارتمان در منطقه یک طی آذر ماه امسال، جهش 8 میلیون تومانی را طی یک ماه تجربه کرد و از میانگین 23 میلیون تومان در آبان‌ماه به 31 میلیون تومان در آذرماه رسیده است. اما در سایر مناطق، افزایش ویژه‌ای در قیمت‌ها رخ نداده است. در پنج منطقه‌ 4، 5، 7، 14 و 15 نرخ‌ها 500 هزار تا یک میلیون تومان رشد کرد. در دیگر مناطق، قیمت‌ها یا رشد اندکی داشته یا مقداری پایین آمد. با این حساب، نوسانات در شهر تهران جز منطقه‌ یک می‌تواند حالت طبیعی بازار ارزیابی شود. اگر قیمت آپارتمان در گران‌قیمت‌ترین منطقه‌ پایتخت در عرض یک ماه ۳۴ درصد رشد نمی‌کرد، میانگین کلی در حد آبان ماه ثابت می‌ماند.

بررسی‌ها از دفاتر املاک در شهر تهران درخصوص علت پرش قیمت در منطقه یک حاکی از آن است که به دنبال تغییر نرخ بنزین و افزایش قیمت ارز، هجوم مقطعی از سوی سفته‌بازان به بازار مسکن شده است. آذرماه رشد ماهیانه قیمت مسکن در منطقه یک 34 درصد، منطقه چهار 8.8 درصد، منطقه پنج 7.4 درصد، منطقه هفت 6.6 درصد، منطقه 14 معادل 5.1 درصد و منطقه 15 معادل 7.9 درصد بوده است. تغییرات قیمتی در سایر مناطق جزئی بوده است. در بعضی مناطق همچون 19، 20 و 22 نیز با توجه به حجم پایین معاملات، نوسانات فعلی ملاک مناسبی برای بررسی نیست.

پس از انتشار این آمارها رییس اتحادیه مشاوران املاک با زیر سوال بردن این آمارها گفت: رشد قیمت مسکن در آذر ماه نشان می‌دهد که آمارهای استخراج شده به هیچ‌وجه درست نیست، چون مسکن کشش رشد قیمت ندارد. به هیچ‌وجه در آذر ماه رشد قیمت مسکن نداشتیم و متأسفانه وقتی اقتصاددانان سیاسی هستند باید هم شاهد چنین آمارها و گزارش‌هایی باشیم.

خسروی با بیان اینکه «هنوز یک آمار صحیح از بازار مسکن نداریم» گفت: «وقتی آمارها غلط است تمام کارها و اقدامات نیز بر پایه غلط گذاشته می‌شود. منطقه یک تهران تحت پوشش اتحادیه شمیرانات است وقتی با رییس اتحادیه شمیرانات تماس تلفنی گرفتیم افزایش قیمت مسکن به‌شدت رد شد. مسکن کشش رشد قیمت را ندارد چرا که قدرت خرید متقاضیان به‌شدت کاهش یافته است».

بر اساس گزارش اخیر دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی در 9 ماهه نخست سال جاری تعداد 50 هزار و 247 مبایعه نامه ثبت شده است که نسبت به سال گذشته که 100 هزار و 967 بوده، کاهش بیش از ۵۰ درصدی داشته است. همچنین یک مترمربع واحد مسکونی آپارتمانی در 9 ماه نخست سال جاری به‌طور متوسط 12 میلیون و 890 هزار تومان معامله شده که این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته که هرمترمربع واحد مسکونی آپارتمانی 7 میلیون و 561 هزار تومان معامله می‌شد، افزایش بیش از 70 درصدی را تجربه کرده است.

این گزارش حاکی است که تعداد 42 هزار و 271 پروانه ساختمانی در 9 ماهه سال جاری صادر شده که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که 51 هزار و 270 پروانه را به ثبت رسانده کاهش 17.6 درصدی را نشان می‌دهد.

بر این اساس، تعداد کل مبایعات ثبت‌شده در آذرماه سال جاری ۹ هزار و ۶۶۴ بوده که نسبت به آمار ۴ هزار و ۶۸ ماه گذشته رشد بیش از ۱۳۷ درصدی را تجربه کرده است. همچنین، متوسط قیمت هرمترمربع واحد مسکونی آپارتمانی در آذرماه ۱۳ میلیون و ۴۷۴ هزار تومان بوده که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با متوسط قیمت ۹ میلیون و ۶۳۱ هزار تومان، نزدیک به ۴۰ درصد افزایش و نسبت به ماه قبل با متوسط قیمت ۱۲ میلیون و ۶۱۷ هزار تومان، ۶.۸ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

همه داده‌های آماری فوق بدون هرگونه پردازشی از سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور (متعلق به وزارت صنعت، معدن وتجارت - اتاق اصناف ایران) دریافت شده است. ورود اطلاعات در سامانه مذکور نیز از طریق دفاتر مشاورین املاک سراسر کشور صورت می‌گیرد. از این رو، وزارت راه و شهرسازی هیچگونه مسوولیتی در قبال تایید/عدم تایید آنها ندارد. اما مشخص نیست با وجود این آمارها که از طریق خود بنگاه‌های مشاور املاک ثبت شده، چرا باز رییس اتحادیه مشاوران املاک آن را زیر سوال می‌برد و معتقد است آمار غلط است.

آن گونه که بانک مرکزی نیز در انتهای تمامی گزارش‌های خود از تحولات بازار مسکن تهران تاکید می‌کند: «گزارش تحولات بازار مسکن شهر، برگرفته از آمارهای خام سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور است که توسط اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی تهیه و منتشر شده می‌شود.»

از این رو، این نکته قابل توجه است که اتحادیه مشاوران املاک نسبت به آمارهای آذر ماه مسکن تهران تشکیک می‌کند. امید اینکه مسوولان در این باره و در شرایط مقتضی پاسخ مناسب ارایه کنند.