ابهام در صدور ویزای امریکا برای وزیر خارجه ایران

ظریف: اجلاس شورای امنیت سازمان ملل فرصتی برای طرح جنایات امریکا بود

گروه ایران|

در حالی که قرار بود وزیر امورخارجه ایران به امریکا برود تا در جلسه شورای امنیت همین پنجشنبه شرکت کند، نشریه فارن پالیسی خبر داد که ایالات متحده به او ویزا نداده است. گرچه این سفر از پیش برنامه‌ریزی شده بود اما گفته می‌شد بعد از ترور سردار قاسم سلیمانی، محمدجواد ظریف قصد داشته تا درباره این رخداد سخنرانی کند چنانکه به گفته ظریف، اجلاس ویژه شورای امنیت سازمان ملل برای حفاظت از منشور فرصتی برای طرح جنایات امریکا بود. پس از انتشار این مطلب بود که مایک پمپئو در نشستی خبری به‌طور تلویحی اعلام کرد امریکا به تعهداتش در چارچوب پروتکل‌های بین‌المللی متعهد است. با این حال، تا زمان تهیه این گزارش، خبری قطعی مبنی بر صدور ویزا برای وزیر امورخارجه ایران منتشر نشده ولی اظهارنظر اخیر وزیر خارجه امریکا همراه با اعتراض محافل بین‌المللی می‌تواند نشانه‌ای بر انصراف ایالات متحده از اقدام غیرمشروع خود ارزیابی شود. چندی پیش و همزمان با نشست شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل در نیویورک نیز اعلام شد که روادید سفر ظریف پس از موافقت وزیر امور خارجه امریکا صادر شده ولی دولت امریکا او را به تردد میان مقر سازمان ملل متحد، دفتر نمایندگی ایران در این سازمان، اقامتگاه سفیر ایران در سازمان ملل و فرودگاه جان اف کندی نیویورک محدود کرده است؛ اقدامی که در آن مقطع با واکنش منفی سازمان ملل متحد روبه‌رو شد. در آن زمان (جولای 2019) دبیرخانه سازمان ملل اعلام کرد از محدودیت تردد اعمال شده به وسیله کشور میزبان بر اعضای هیات نمایندگی دایمی ایران در سازمان ملل مطلع و در تماس نزدیک با نمایندگی‌های امریکا و ایران است و نگرانی خود را به اطلاع کشور میزبان رسانده است. استقرار مقر سازمان ملل در نیویورک، بر مبنای قطعنامه مجمع عمومی این سازمان موسوم به موافقتنامه مقر استوار است. این موافقتنامه که مشتمل بر حقوق بین‌الملل خاص در زمینه حقوق و تعهدات سازمان ملل متحد و هیات‌های نمایندگی دولت‌های عضو ملل متحد در مقر این سازمان از یک سو و حقوق و تعهدات دولت امریکا به عنوان میزبان است، امکان اعمال قوانین و مقررات گذرنامه و روادید نسبت به نمایندگان دولت‌های عضو این سازمان را سلب کرده است. براساس ماده ۱۱ این موافقتنامه، مقامات امریکایی نمی‌توانند در خصوص دسترسی هیات‌های نمایندگی دولت‌های عضو ملل متحد به مقر ملل متحد ممانعتی ایجاد کنند، بلکه به صراحت تمام، هرگونه ایجاد محدودیت یا مانع در این خصوص برای نمایندگان رسمی دولت‌های عضو ملل متحد و حتی خانواده آنها (که شامل مسائل مرتبط با روادید نیز می‌شود) منع شده است. ضمن اینکه بر اساس ماده ۱۳ همین موافقتنامه، صدور روادید برای حضور هیات‌های نمایندگی دولت‌های عضو، دیپلمات‌های آنها افراد وابسته، الزامی است و در این خصوص حداکثر سرعت باید لحاظ شود. بر این اساس، محمدجواد ظریف درباره انتشار اخباری مبنی بر عدم صدور ویزا از سوی امریکا گفت: وزیر امور خارجه امریکا در تماس با دبیرکل سازمان ملل گفته که فرصت نداشتیم برای ظریف ویزا صادر کنیم و صادر نخواهیم کرد دبیرکل سازمان ملل هم گفته که حق ایران است که در این اجلاس شرکت کند.  اوگفت: من تمایل زیادی برای سفر به نیویورک در این شرایط نداشتم اما اجلاس ویژه شورای امنیت سازمان ملل برای حفاظت از منشور فرصتی بود که جنایات امریکا را مطرح کنیم. اما دولتی که به تروریسم دولتی، تروریسم اقتصادی، تهدید به جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت می‌کند، خیلی برایش مهم نیست که مفاد موافقتنامه مقر با سازمان ملل متحد را نقض کند. وی بیان کرد: توافق من برای حضور در این نشست از مدت‌ها قبل بوده است. امریکایی‌ها می‌خواهند این تصور را ایجاد کنند که ما این نشست را بعد از ترور شهید سردار سلیمانی درخواست کرده‌ایم و آنها فرصت نداشتند، چرا که به دبیرکل گفته که ما فرصت صدور ویزا را نداشتیم. درخواست ویزای ما چندین هفته قبل رفته بود و این درخواست به تازگی نبوده است. حتما فرصت کافی برای صدور آن را داشتند. با این اوصاف، وزیر امور خارجه کشورمان روز گذشته تاکید کرد که این رفتار غیرمنطقی امریکا تاثیری در برنامه‌هایش برای گفت‌وگو با افکار عمومی ایالات متحده نخواهد داشت و رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان از همین تهران و از طریق گفت‌وگوی رودررو با رسانه‌ها و فعالان مدنی ایالات متحده صدای خود را به گوش مردم امریکا خواهد رساند. اظهاراتی که ظریف دیروز آن را دو بار یک‌بار در جریان گفت‌وگوی اختصاصی با شبکه سی‌ان‌ان و بار دیگر در حاشیه مجمع گفت‌وگوهای منطقه‌ای تهران تکرار کرد تا نشان دهد که تلاش‌های امریکا برای خاموش کردن صدای دیپلماسی ایران سرانجامی نخواهد داشت.  وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگو با خبرنگار سی‌ان‌ان در تهران با یادآوری اقدام تروریستی کاخ سفید در به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی تصریح کرد: «دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا با اقداماتش، فقط در حال بدتر کردن اوضاع برای امریکا در خاورمیانه است.» تارنمای این شبکه تلویزیونی امریکا دیروز با انتشار این مصاحبه، به نقل از او نوشت: ایران از اقدمات نظامی امریکا بعد از حمله هوایی که به شهادت سردار سلیمانی منجر شد، هراسی ندارد. ظریف با تاکید بر اینکه ما از سرزمین و مردم خود دفاع می‌کنیم، گفت: امریکا می‌تواند از کشورش دفاع کند، اما نمی‌تواند ادعا کند چند هزار کیلومتر دور از مرزهایش، توانایی دفاع از ایالات متحده را دارد. سی‌ان‌ان در ادامه نوشت: ظریف در این مصاحبه از پرداختن به اینکه پاسخ تهران به ترور سردار سلیمانی چگونه خواهد بود، خودداری کرد؛ «هرچند کارشناسان به پایگاه‌های امریکا در سراسر خاورمیانه اشاره کرده‌اند.» ظریف ادامه داد: مردم منطقه طرفدار ما هستند؛ «تجهیزات نظامی زیبا» (اشاره به توییت تهدیدآمیز ترامپ)، جهان را مدیریت نمی‌کند بلکه این مردم هستند که دنیا را مدیریت می‌کنند. او تصریح کرد: ترامپ باید چشم خود را به روی این واقعیت باز کند که مردم منطقه به‌شدت خشمگین‌اند و می‌خواهند امریکا این منطقه را ترک کند. وزیر امور خارجه ایران گفت: ایرانی‌ها هزاران سال است که در این منطقه حضور دارند و این امریکاست که در این منطقه یک تازه وارد است. ظریف در پاسخ به پرسشی در خصوص احتمال حملات بیشتر از سوی امریکا در صورت اقدام انتقام‌جویانه ایران گفت: ترامپ باید عذرخواهی کند؛ او باید رویه خود را تغییر دهد. ظریف در ادامه گفت: ترامپ تنها درحال بدتر کردن اوضاع امریکا است. او ملت‌های منطقه ما را خشمگین کرده است. ترامپ خودش گفته که امریکا هفت تریلیون دلار را در منطقه ما هدر داده است و حالا او با ترور سردار سلیمانی، یک تریلیون دلار دیگر به این هزینه‌ها افزود. او با اشاره به حضور میلیونی مردم در مراسم تشییع پیکر سردار سلیمانی گفت « ترامپ باید پیام این اقیانوس جمعیت را دریافت کند. ترامپ بعد از تماشای انبوه جمعیت در مراسم روز گذشته تشییع پیکر سردار سلیمانی در تهران، باید دست از تهدید این مردم دست بردارد. تهدید‌های بیشتر آنها را خشمگین‌تر می‌کند. این تهدید‌ها ما را نمی‌ترساند.» ظریف در ادامه مصاحبه، این سوال‌ها را مطرح کرد: « آیا ترامپ امنیت بیشتری برای امریکایی‌ها به ارمغان آورده است؟ آیا امریکایی‌ها احساس امنیت بیشتری می‌کنند یا برخورد مردم منطقه با آنها بهتر شده است؟ احساس مردم امریکا نسبت به کسانی که فریاد می‌زنند امریکا باید از منطقه خارج شود، چیست؟» وزیر امور خارجه ایران در بخشی دیگر از مصاحبه گفت: ترامپ با ترور سردار سلیمانی و تهدید به هدف قرار دادن مراکز فرهنگی ایران، به جامعه جهانی نشان داد که هیچ احترامی به قوانین بین‌المللی قائل نیست و آماده ارتکاب جنایات جنگی است. حمله به مراکز فرهنگی، جنایت جنگی است. ظریف با بیان اینکه ترور سردار سلیمانی در خاک عراق، مصداق تروریسم دولتی است، تصریح کرد: تهران به این اقدام تروریستی پاسخ خواهد داد. او افزود: ترور سردار سلیمانی که اقدام تهاجمی و معادل حمله نظامی به ایران است که به آن پاسخ خواهیم داد و پاسخ ما متناسب با آن و به همان میزان خواهد بود. پاسخی قانونی خواهیم داد چراکه ما مثل ترامپ، بی‌قانون نیستیم.

   امنیت به دست  کشورهای منطقه

محقق می‌شود

ظریف دیروز در جریان برگزاری نشست گفت‌وگوهای منطقه‌ای تهران با اشاره به ضرورت تامین امنیت منطقه به دست کشورهای منطقه گفت: نمی‌گویم کشورهای منطقه بروند با امریکا بجنگند اما برای امنیت خودشان همسایگانشان را فدای امریکا نکنند. خواهید دید که امریکایی‌ها روز «ماجرا» اعلام می‌کنند که ما کاری نداریم. این وضعیت روز حادثه است. محمدجواد ظریف دیروز در حاشیه مجمع گفت‌وگوی تهران درگفت‌وگو با خبرنگاران اظهار کرد: در منطقه ما این فهم نادرست وجود دارد که برخی فکر می‌کنند امنیت خریدنی است اما این سلاح است که خریدنی است نه صلاح. آنها دلخوشند که پولی از منطقه بدوشند. امروز هیچ‌کس به اندازه امریکا نمی‌داند با این اقدامش بیش از همه منطقه و متحدانش را به خطر انداخته است. اما آیا با متحدانش قبل از اقدام به ترور مشورت کرد، قبل از آنکه حیات آنها را به خطر اندازد؟ و اگر دوستان ما در منطقه به این سوال فکر نکنند خواهند دید که در آینده با مشکلات فراوانی روبه‌رو می‌شوند.  

ظریف اظهار کرد: با حضور امریکا نه مشکل فلسطین حل شده و نه مشکل منطقه، فقط صدها میلیارد دلار پول ما به جیب غربی‌ها و امریکایی‌ها رفته است. نفت امریکا آمده و بازارهای کشورهای منطقه را می‌گیرد. رییس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: اگر کشورها آماده باشند در چند محور می‌توان آن را انجام داد به شرطی که کشورهای منطقه صلح و امنیت بخواهند نه اینکه امنیت‌شان را در حمایت امریکا ببینند. ظریف با یادآوری اینکه ما می‌توانیم اقدامات و همکاری‌های اطمینان ساز در زمینه‌های مختلف داشته باشیم، گفت: الان بیشترین میزان سنگین شدن آب خلیج فارس را به دلیل استفاده از آب شیرین‌کن‌ها در منطقه داریم، این روند حیات کشورها را تحت تاثیر قرار داده است. علاوه بر این اطراف خلیج فارس نیروگاه‌های هسته‌ای در حال ساخت است و ایمنی هسته‌ای از اولویت‌هاست.  وی توریسم و همکاری‌های اقتصادی، خلع سلاح منطقه‌ای و بازدید از مراکز نظامی یکدیگر و حتی در زمینه پروژه‌های هسته‌ای و غنی‌سازی مشترک را از دیگر زمینه‌های همکاری کشورهای منطقه عنوان کرد و افزود: معتقدم موضوعاتی که ظاهرا مسائل جداکننده هستند، در یک چارچوب مطلوب می‌توانند مسائل پیوند‌دهنده باشد اما به شرطی که بپذیریم امریکا قادر نیست برای این منطقه امنیت بیاورد.

   خروج امریکا از منطقه حتمی است

وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ارتش امریکا شب گذشته اعلام کرد که برای خروج از عراق آماده می‌شود، آیا برای انتقام از امریکا گزینه نظامی وجود دارد، اظهار داشت: امریکا خطایی در سه بعد انجام داده است. اول اینکه حاکمیت عراق، تمامیت ارضی عراق و قراردادی که براساس آن در عراق بوده را نقض کرده است. عراقی‌ها در اجرای آن قرارداد به امریکایی‌ها گفته‌اند که از عراق خارج شوند این بعد اول جنایت امریکا است. ظریف ادامه داد: بعد دوم جنایت امریکا این است که احساسات مردم منطقه را جریحه‌دار کرده است. آنچه در مراسم تشییع پیکر سردار سلیمانی در عراق، تهران و حتی در هند، الجزیره و مسکو اتفاق افتاد، این بود که دیدید که مردم با چه عصبانیتی راجع به امریکا صحبت می‌کردند.