پیشنهاد افزایش 4 هزارتومانی نرخ پایه طرح ترافیک

گروه راه و شهرسازی|

شهرداری، لایحه تعیین نرخ عوارض ورود به محدوده‌های ترافیکی شهر تهران را تدوین کرده و این لایحه اکنون آماده بررسی در کمیسیون‌های تخصصی شورای شهر است. براساس لایحه‌ای که شهرداری تهران تهیه کرده است همانند سال‌های گذشته ورود وسایل نقلیه به محدوده‌های طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا منوط به پرداخت عوارض است.

طرح ترافیک کنونی پیشنهاد و دستاورد محسن پورسیدآقایی، معاون سابق حمل و نقل شهرداری تهران است. هر چند هنوز از طرح ترافیک کنونی با عنوان طرح ترافیک جدید یاد می‌شود اما طرح ترافیک جدید از سال 96 کلید خورد و در چند مرحله اجرایی شد. مرحله پایانی آن نیز تیرماه سال جاری با حذف طرح زوج و فرد به مرحله اجرا درآمد. معاون سابق حمل و نقل شهرداری تهران در روزهای پایانی تابستان آماری از تاثیر طرح ترافیک جدید بر میزان ترافیک شهر ارایه کرد و گفت: «ترافیک شهر با اجرای این طرح 35درصدکاهش یافته است.» اما برخی کارشناسان و مخالفان طرح ترافیک، معتقد بودند که تا قبل از سال تحصیلی جدید نمی‌توان درباره تاثیرات این طرح صحبت کرد و حتی برخی اعضای شورای شهر از جمله محمد علیخانی آمارهای شهرداری را ساختگی خواندند. از همان روز اول این طرح مخالفان بسیاری داشت اما پورسیدآقایی از مواضع خودش کوتاه نیامد و به‌رغم همه مخالفت‌ها طرح را به‌طور کامل اجرا کرد. از آن جا که فاز نهایی طرح ترافیک جدید در تیرماه اجرا شد، بنابراین بسیاری معتقد بودند با شروع فصل تحصیلی جدید و نیز سردشدن هوا می‌توان تاثیر طرح ترافیک جدید را بر ترافیک و آلودگی هوا سنجید. اما بخت با پورسیدآقایی یار نبود و نه تنها از بار ترافیکی تهران کاسته نشد بلکه بر میزان آلودگی هوا نیز اضافه شد و هوای تهران نسبت به آبان سال گذشته آلوده‌تر شد. به‌طوری که آلودگی هوا در آبان ماه چندین روز متوالی مدارس و دانشگاه‌ها را به تعطیلی کشاند. در نهایت فشارها بر معاون سابق حمل و نقل شهرداری تهران آنقدر زیاد شد که 23 آذر ماه به ناچار استعفا کرد. پیروز حناچی شهردار تهران نیز استعفای او را پذیرفت و یوسف حجت را به سمت سرپرست معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران منصوب کرد.

با وجود تمام انتقادهایی که از طرح ترافیک مورد نظر پورسیدآقایی شده و می‌شود، اما لایحه عوارض ورود به محدوده‌های ترافیکی سال 99 که روز گذشته توسط شهرداری منتشر شد، تفاوت چندانی با سال‌های گذشته ندارد و فقط نرخ عوارض تغییر کرده است. همچنین در آذر و آبان سال جاری که شاخص آلودگی هوا در شرایط اضطرار قرار گرفت، نرخ ورود به محدوده طرح ترافیک 50 درصد افزایش پیدا کرد که این موضوع نیز در لایحه سال آینده گنجانده شده است.

بر اساس این لایحه عوارض تردد وسایل نقلیه مجاز در هر یک از محدوده‌ها در هر روز برابر است با حاصل ضرب نرخ پایه به مبلغ 28 هزار تومان با احتساب ۲۰ درصد عوارض توسعه حمل و نقل ریلی در ضریب مربوط به محدوده تردد، ضریب مربوط به ساعت تردد، ضریب مربوط به آلایندگی وسیله نقلیه و ضریب مربوط به زمان پرداخت. نرخ پایه پیشنهادی نسبت به سال گذشته 4 هزار تومان افزایش دارد.

بر این اساس، شهرداری تهران مکلف است نرخ پایه را سالانه متناسب با نرخ تورم اعلامی از سوی مراجع رسمی افزایش دهد. همچنین به منظور رعایت سقف صدور مجوز ورود به وسایل نقلیه در محدوده طرح ترافیک، مطابق ضوابط مصوب شورای حمل و نقل و ترافیک تهران، شهروندان مکلف‌اند قبل از ورود به محدوده طرح ترافیک نسبت به رزرو مجوز ورود در سامانه «تهران من» اقدام کنند.

نکته جالب لایحه پیشنهادی شهرداری این است که چنانچه فردی برای تردد در محدوده طرح ترافیک رزرو انجام دهد، اما به هر دلیلی به محدوده طرح ورود پیدا نکند، شهرداری تهران موظف است نسبت به دریافت ۲۰ درصد نرخ پایه از متقاضیان اقدام کند. مساله‌ای که نه تنها کاهش تردد در محدوده‌های ترافیکی را تشویق نمی‌کند که آن را تشویق هم می‌کند.

 افزایش ۱۰۰ درصدی نرخ عوارض  در آلودگی هوا

همان‌طور که عنوان شد در این لایحه در روزهایی که آلودگی هوا به شرایط اضطرار می‌رسد عوارض جداگانه‌ای درنظر گرفته شده است. بر این اساس به منظور کنترل آلودگی هوا و کاهش ورود وسایل نقلیه به محدوده‌های ممنوعه تردد در شرایط اضطرار و آلودگی هوا، شهرداری مکلف است در صورت تجاوز شاخص آلودگی هوا از عدد ۱۰۰ به میزان ۵۰ درصد و در صورت تجاوز آلودگی هوا از شاخص ۱۵۰ به میزان ۱۰۰ درصد، نرخ پایه این نوع مصوبه را افزایش دهد.

درباره ساکنان محدوده طرح ترافیک نیز آمده است: به ازای هر پلاک ثبتی در محدوده طرح ترافیک و کنترل آلودگی هوا عوارض تردد یک خودرو متعلق به ساکنان، متناسب با محدوده محل سکونت آنها با ضریب ۰.۵ محاسبه و اعمال خواهد شد. مشروط به آنکه مشخصات درخواست در سامانه تهران من ثبت و وسیله نقلیه دارای معاینه فنی معتبر بوده و عوارض سالانه خودرو، بدهی و عوارض تردد در محدوده طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا، عوارض نوسازی و پسماند ملک پرداخت و از دفاتر خدمات الکترونیک شهر تهران اخذ شده باشد.

همچنین در این لایحه پیشنهاد شده است، به ازای صدور مجوز ورود یا تردد در محدوده طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا در کل سال، برای هر خودرو مبلغ 150 هزار تومان بهای خدمات اخذ شود.این مبلغ در طرح ترافیک سال گذشته 120 هزار تومان بود.همچنین عوارض تردد وسایل نقلیه بیماران خاص و افراد دارای معلولیت جسمی و حرکتی نیز به مانند سال گذشته است و تردد آنها در سقف مجوزهای ورودی در کل سال با اعمال ضریب ۰.۱ تعیین و محاسبه می‌شود. همانند سال گذشته وسایل نقلیه با پلاک ویلچر که انجام فعالیت‌ها، وظایف شغلی و امور درمانی مستلزم ورود به محدوده‌های ممنوعه تردد است، مشمول پرداخت عوارض مصوبه نیستند.

   سهم خبرنگاران از سهمیه طرح ترافیک

همچنین به شهرداری تهران اجازه داده می‌شود حداکثر 3 درصد از کل مجوزه‌های صادره را در موارد خاص با اعمال ضریب یک دهم محاسبه و صادر کند. خبرنگاران و روزنامه‌نگاران و عکاسان خبری نیز مشمول موارد خاص هستند. در این ماده به شهرداری اجازه داده شده به خبرنگارانی که از سهمیه استفاده نمی‌کنند یا فاقد خودرو هستند کارت بلیت رایگان یک ساله جهت استفاده از حمل و نقل عمومی اختصاص دهد. جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر با رعایت سقف مجوزهای ورودی به محدوده‌های موضوع این مصوبه با ارایه تاییدیه بنیاد شهید و امور ایثارگران مشمول پرداخت عوارض موضوع این مصوبه نیستند.عواض تردد وسایل نقلیه پلاک تهران که در زمینه جابه‌جایی مسافران فعالیت کرده و دارای مجوز یا پروانه فعالیت از شهرداری تهران هستند در سقف مجوزهای ورودی در سال با اعمال ضریب ۵ دهم تعیین و محاسبه می‌شود در صورتی که خودروهای آژانس و موسسات اتومبیل کرایه روزانه سه سند سفر در سامانه سفر برگ شهرداری اخذ کنند عوارض تردد آنها با اعمال ضریب ۳ دهم تعیین و محاسبه می‌شود.این مورد نیز نسبت به سال گذشته تغییری نکرده است.

سال گذشته رانندگان مینی‌بوس، اتوبوس و سواری‌های پلاک ع چندین بار جلوی در شورا تجمع کرده و به طرح ترافیک جدید اعتراض کردند. طبق مصوبه شورای اسلامی شهر تهران در سال جاری، مینی‌بوس‌ها، اتوبوس‌ها و سواری‌های پلاک ع مشمول تخفیف ۷۰ درصدی در تردد به محدوده‌های ترافیکی تهران هستند با این وجود این رانندگان خواهان تردد رایگان بوده و می‌گویند: ما به عنوان رانندگان خودروهای عمومی خدمت رسان چرا باید برای خدمت‌رسانی به شهروندان عوارض پرداخت کنیم.بر این اساس، در لایحه سال آینده عوارض تردد خودروهای سواری مجاز پلاک (ع) تهران در محدوده طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا با اعمال ضریب ۳ دهم محاسبه خواهد شد. همچنین وسایل نقلیه مینی بوس و اتوبوس مجاز به پلاک (ع) تهران مشروط بر ثبت نام در سامانه تهران من شهرداری موضوع این مصوبه نیستند.این بدان معنا است که اعتراضات آنها نتیجه داده و از پرداخت عوارض معاف خواهند شد.

همچنین در این مصوبه آمده است، عوارض تردد خودروهای مجاز سرویس مدارس در روزهای تحصیلی از 6:30 تا 16:00 و آموزشگاه‌های راهنمایی و رانندگی با رعایت سقف مجوزهای مصوب شورای حمل و نقل و ترافیک شهر تهران در محدوده‌های طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا با اعمال ضریب ۰.۳ محاسبه می‌شود. عوارض تردد وسایل نقلیه باری پلاک تهران (وانت‌بارها و کامیونت‌های تا سقف ۶ تن که دارای مجوز یا پروانه فعالیت از شهرداری هستند) براساس ظرفیت ناوگان تعیین و محاسبه می‌شود.در این لایحه برای اولین‌بار مصوبات تشویقی برای شهروندان در نظر گرفته شده است . بر این اساس به شهرداری تهران اجازه داده می‌شود عوارض ورود و تردد در محدوده طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا را در خصوص یکی از خودروهای شهروندان قانون مدار با اعمال ضریب حداکثر ۰.۹۵ محاسبه کند.ساز و کار اجرایی این ماده به موجب دستورالعملی خواهد بود که ظرف سه ماه از ابلاغ این مصوبه توسط سازمان حمل و نقل و ترافیک تهیه می‌شود.

   محدوده‌های کامیون ممنوع

عوارض صدور روزانه ورود به محدوده کامیون ممنوع در شهر تهران در موارد خاص به تشخیص سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران صادر می‌شود.

و همچنین عوارض تردد شبانه کامیون‌های بالای شش تن که از ساعت ۲۳ تا ۶ بامداد در محدوده مرکزی بدون اخذ باربرگ از سامانه حمل و نقل بار و کالای شهرداری تهران تردد می‌کنند تا ۵ سال مشروط به دریافت باربرگ ۱۵۱، ۸۰۰ درصورت دریافت باربرگ صفر و در صورت دریافت عدم دریافت باربرگ یا تردد خارج از مسیر تعیین شده در باربرگ ۱۱۰، ۰۰۰، کامیون‌های بالای ۵ سال تا ۱۰ سال مشروط به دریافت باربرگ ۳۰۳، ۶۰۰، درصورت دریافت باربرگ صفر و در صورت دریافت عدم دریافت باربرگ یا تردد خارج از مسیر تعیین شده در باربرگ ۲۲۰، ۰۰۰ و کامیون‌های بالا ۱۰ سال تا ۲۰ سال مشروط به دریافت باربرگ ۴۵۵، ۴۰۰، درصورت دریافت باربرگ صفر و در صورت دریافت عدم دریافت باربرگ یا تردد خارج از مسیر تعیین شده در باربرگ ۳۳۰، ۰۰۰ پیشنهاد شده است.

تردد کامیون‌های بالای 6 تن ظرفیت در محدوده‌های طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا مستلزم پرداخت عوارض است. صدور مجوز تردد برای کامیون‌ها منوط به دارا بودن معاینه فنی معتبر و اخذ مجوز از سامانه یارانه سازمان حمل و نقل و ترافیک است.

  معرفی بدهکاران بالای یک میلیون به پلیس

در بخش ضوابط عمومی این لایحه شهرداری تهران موظف شده به منظور جبران عوارض ناشی از ورود یا تردد غیرمجاز وسایل نقلیه در محدوده‌های موضوع این مصوبه نسبت به شناسایی و سایل نقلیه که عوارض تردد خود را پرداخت نکرده‌اند و بدهی دارنده وسیله نقلیه بابت عوارض پرداخت نشده را به حساب وی منظور و به آخرین شماره تلفن مالک پیامک کند. همچنین شهرداری تهران موظف است وسایل نقلیه‌ای را که بالای یک میلیون تومان بدهی عوارض داشته باشند، به منظور اعمال قانون به راهنمایی و رانندگی معرفی کند.

علاوه بر این دارنده وسیله نقلیه موظف است حداکثر ظرف 10 روز عوارض اعلام شده را به ترتیب مندرج در اعلامیه تشخیص عوارض، پرداخت یا به کمیسیون موضوع ماده (۷۷) قانون شهرداری اعتراض و پاسخ دریافت کند. پس از مراحل فوق، عوارض قطعیت یافته یا با اعلام شهرداری تهران به اداره راهنمایی و رانندگی، نقل و انتقال وسیله نقلیه منوط به پرداخت دیون معوقه آن به شهرداری تهران مطابق ماده (۲۹) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی خواهد بود.

شهرداری تهران مجاز است در صورتی که دارندگان وسایل نقلیه ظرف مدت 3 ماه از قطعیت عوارض مربوطه و اعلام به ایشان از طرق یاد شده نسبت به پرداخت آن اقدام نکند، با رعایت تشریفات موضوع ماده هفتاد و هفتم (۷۷) قانون شهرداری نسبت به صدور اجراییه و وصول عوارض مذکور – وفق مقررات اجرای اسناد لازم‌الاجرا اقدام کند.

بر اساس تبصره دوم این لایحه شهرداری تهران (سازمان حمل و نقل و ترافیک) مجاز است حداکثر سه درصد از درآمد ناشی از مدیریت محدوده‌های طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا را در راستای بهبود اجرای طرح و وصول مطالبات هزینه کند.

لازم به ذکر است متن منتشر شده لایحه پیشنهادی شهرداری تهران است و تا زمان بررسی در صحن شورای شهر تهران و رأی‌گیری نهایی و تأیید هیات تطبیق مصوبات شورای شهر تهران و ابلاغ از سوی شهرداری تهران نهایی نیست.