ناکارآمدی، مانع سفرهای بینشهری در روزهای برفی
گروه راه و شهرسازی|زهره علامی|
اواسط دیماه سال جاری، دبیر ستاد عملیات زمستانی شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران از تدوین و آمادهسازی دستورالعمل عملیات زمستانی فرودگاههای کشور براساس دستورالعملی واحد خبر داد، این دستورالعمل که پس از تجربه برف سنگین سال 96 نوشته شده و مورد تایید سازمان هواپیمایی کشوری هم قرار گرفته است، شامل رویهها و فرآیندهای حوزه عملیات زمستانی در بخشهای مختلف از جمله آتش نشانی، هدایت زمینی هواپیما، کنترل ترافیک هوایی، ارتباطات و ناوبری هوایی، فنی و مهندسی و غیره است. جدا از آمادهسازی دستورالعمل عملیات زمستانی فرودگاههای کشور، اواخرآبان ماه هم دستورالعمل نهایی عملیات زمستانی فرودگاه مهرآباد شامل وظایف و اقدامات استاندارد تمام واحدهای خدمت رسان ابلاغ شد اما با این وجود، 29 دی ماه شاهد اختلال شدید در پروازهای فرودگاه مهرآباد بودیم، اختلالی که سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری دلیلش را کاهش دید در فرودگاههای مهرآباد اعلام کرد اما شنیدهها حاکی از آن است که عدم آمادگی لازم برای یخزدایی عامل اصلی تاخیرها و محبوس شدن مسافران در روی باند پرواز و داخل هواپیماها شود. اما فارغ از مشکلاتی که هر ساله فرودگاههای کشور در روزهای برفی با آن مواجهند، مسافران جادهای هم در روزهای زمستانی با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکنند، البته معاون راهداری سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای با بیان اینکه در طرح راهداری زمستانی 12300 نفر نیروی راهدار و 940 راهدارخانه در سطح جادهها فعال هستند، از آماده باش کامل سازمان راهداری در فصل زمستان میگوید، به گفته حیدرمطاعی با وجود بارش برف طی روزهای گذشته به ویژه در جادههای زمستانی، تاکنون مشکل خاصی در جادهها نداشتهایم و در صورت ماندن خودرو در راه هم توسط راهداران به کنار جاده یا راهدارخانهها منتقل شدهاند اما اظهارات راهداران و فعالان سازمان راهداری، حکایت از مشکلات عدیده در ماشینآلات این سازمان میدهد، به گفته راهداران فرسودگی ماشینآلات زمستانی در این حوزه با حجم گسترده راههای برفگیر موجب شده تا راههای روستایی برخی استانها از جمله مازندران با تاخیر چند روزه و حتی چند هفتهای انجام شود و اولویت کار راهداری بر راههای اصلی متمرکز شود. به عبارت دیگر با وجود اینکه سازمان راهداری از آمادگی کامل این سازمان درزمان بارش برف خبر میدهد اما راهداران فرسودگی ماشینآلات و حجم گسترده راههای کشور را معضلات پیش روی این سازمان میدانند که بینظمیهایی را در فعالیتهای این سازمان ایجاد کرده است.
فرسودگی ناوگان و نبود ماشینآلات جدید
سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای در روزهای برفی با مشکلات عدیدهای مواجه میشود، فرسودگی ناوگان، نبود ماشینآلات با تکنولوژی جدید، گستردگی راههای اصلی و فرعی، نبود نیروی انسانی از جمله آنها هستند، در این شرایط حمید نجف، کارشناس ارشد حوزه حمل و نقل جادهای درباره چالشهای سازمان راهداری در روزهای برفی به تعادل میگوید: در حال حاضر ناوگان مورد استفاده سازمان راهداری برای برفروبی، فرسوده و قدیمی هستند و راهدارها برای بهرهگیری از این ماشینآلات با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم میکنند. نجف میافزاید: علاوه بر فرسودگی ماشینآلات که فعالیت راهدارها را برای برفروبی و یخزدایی جادهها و راههای مواصلاتی کند میکند، بودجه لازم برای خرید ماشینآلات جدید وجود ندارد و همچنان در بسیاری از جادهها، راهدارها به صورت دستی و با بیل اقدام به پاشیدن شن و نمک بر روی جادهها میکنند.
او ادامه میدهد: انتقاد دیگری که به سازمان راهداری در روزهای برفی میشود بیتوجهی به راههای روستایی یا جادههای مواصلاتی به شهرهای کوچک است اما واقعیت این است که تعداد ماشینآلات و نیروی انسانی این سازمان محدود است بنابراین باید در ابتدا راههای اصلی بازگشایی شود. به گفته این فعال حوزه حمل و نقل، سازمان راهداری باید در گام اول اقدام به گشایش راههای اصلی کند، در گام دوم راههای مربوط به شهرهای کوچک را باز کند و سپس راههای روستایی را باز کند، در واقع بازگشایی راهها، اولویتبندی دارد و تا زمانی که راههای اصلی باز نشده نمیتوان به جادههای شهرهای کوچک دسترسی پیدا کرد و تا راههای این شهرها باز نشود نمیتوان راههای روستایی را باز کرد.
کمبود بودجه
این کارشناس ارشد حوزه حمل و نقل جادهای، اضافه میکند: دلیل اصلی فرسودگی ناوگان، نبود ماشینآلات جدید و... در کمبود بودجه سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای است، درواقع شاکله اصلی اقتصاد کشور و به ویژه حوزه حمل و نقل در بودجه تعیین شده از سوی دولت است.
او اظهار میکند: بررسی لایحه بودجه کشور طی سالهای گذشته نشان میدهد که منابع مالی مناسبی به بخش راهداری اختصاص نیافته و همین موضوع موجب شده است که این سازمان نتواند ماشینآلات لازم و همچنین نیروی انسانی کافی در روزهای برفی داشته باشد.نجف میگوید: البته چالشهای سازمان راهداری فقط به زمستان و روزهای برفی خلاصه نمیشود بلکه این کشور با مسائل و معضلات متعددی از جمله سیل، زلزله و ... هم روبروست که اهمیت امدادرسانی جادهای را دوچندان میکند.
این کارشناس ارشد حوزه حمل و نقل جادهای میافزاید: همچنین حدود 90 درصد جابهجایی مسافر و بار در کشور از جادهها انجام میشود اما بودجه مناسبی برای حوزه حمل و نقل جادهای در نظر گرفته نمیشود.
توجه نمایندگان به بودجه راهداری
او با اشاره به ضرورت توجه به سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای، تصریح میکند: نمایندگان مجلس شورای اسلامی درحال بررسی لایحه بودجه سال 99 هستند، بررسی بودجه در نظرگرفته شده برای راههای کشور از سوی دولت نشان میدهد که این بودجه کفاف مدیریت راههای کشور و نگهداری آنها را نمیدهد.
نجف اظهار میکند: از نمایندگان مجلس درخواست میشود که نگاه ویژهای به حوزه راهداری داشته باشند چون این حوزه در حمل ونقل کشور بسیار حیاتی است و در صورت تزریق منابع مالی کافی به آن شاهد کاهش تصادفات جادهای، بهبود خدمات رسانی در شرایط بحرانی و به تبع آن کاهش هزینهها خواهیم بود.
او ادامه میدهد: سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای علاوه بر مشکلاتی که در روزهای برفی دارد، به دلیل نبود بودجه لازم برای نگهداری و ترمیم جادهها با معضل بالابودن تصادفات جادهای روبرو هستیم و برهمین اساس سالانه حدود 17 هزار نفر در کشور بر اثر سوانح رانندگی جان خود را از دست میدهند و جدا از بحرانهای اجتماعی که این تصادفات به همراه دارد، هزینه بسیاری هم به کشور تحمیل میشود.
به گفته این کارشناس ارشد حوزه حمل و نقل جادهای، برای بهبود عملکرد سازمان راهداری در وضعیت بحرانی علاوه بر افزایش بودجه این سازمان باید از جزیرهای عمل کردن در این زمینه جلوگیری کنیم و یک عزم ملی برای حل مشکلات این حوزه شکل بگیرد چون حمل و نقل جادهای نقش بسزایی در جابهجایی مسافر، صنعت و ترانزیت کشور ایفا میکند بنابراین باید به این حوزه توجه ویژهای شود.
هوشیاری مسافران جادهای
اگرچه انتقادهای بسیاری به سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای درزمینه مدیریت بحران در روزهای برفی وارد است که برخی از آنها به حق و بعضی دیگر با توجه به کمبود بودجه این سازمان پذیرفتنی نیست اما نباید از یاد برد که مسافران جادهای هم نقش پررنگ و مهمی در روزهای برفی ایفا میکنند، مسافری که قصد سفر و تردد در مناطق برفگیر را دارد باید زمان سفر خود و تجهیزات همراهش را مدیریت کند. این درحالی است که تجربه سالهای گذشته و اظهارات پلیس راهور و همچنین مسوولان سازمان راهداری حکایت از آن دارد که بسیاری از مسافران در روزهای برفی تجهیزات ایمنی لازم از جمله زنجیر چرخ نداشتند.
فارغ از نداشتن تجهیزات ایمنی بعضی مسافران بدون توجه به توصیههای عوامل امدادی وارد جادههای برفی میشوند و این تردد موجب توقف و قفل شدن مسیرها شده و وسایل نقلیه امدادی به سختی میتوانند مسیر را بازگشایی کنند البته نقش تجهیزات و حضور عوامل امدادی را هم نباید نادیده گرفت، تجهیزات لازم برای مقابله با بحران در کشور کم است و عمر مفید اغلب تجهیزات هم گذشته و نرخ بهرهوری آنها
بسیار کم است.
علاوه بر این با توجه به اظهارات حمید نجف، کارشناس ارشد حوزه حمل و نقل جادهای به دلیل نبود بودجه لازم در سازمان راهداری، شاهد کمبود در تجهیزات و امکانات راهداری هستیم و برای تجهیز امکانات و تامین هزینه خرید آنها دولت و مجلس باید توجه ویژهیی به این موضوع داشته باشند.
ارزش راههای کشور
با توجه به اینکه یکی از معضلات سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای درروزهای برفی، گستردگی راه های کشور است، نگاهی به حجم راه های کشور به خوبی می تواند حجم فعالیت راهدارها را در روزهای برفی و مخصوصا در زمان هایی که اغلب استان های کشور درگیر برف هستند مشخص کند، براساس آخرین گزارش مستند (سالنامه آماری سازمان راهداری) طول راههای کشور برحسب سلسله عملکردی عبارت است 2 هزار و 401 کیلومتر آزادراه، 16 هزار و 627 کیلومتر بزرگراه و 25 هزار و 538 کیلومتر راه اصلی که دراین میان 34 هزار کیلومتر جزو شبکه راههای شریانی کشور است که بیشترین حجم تردد در آنها جریان دارد.
برآورد تقریبی ارزش روز راههای کشور نشان میدهد که ارزش کل راهها برابر با 200 هزار میلیارد تومان است که این دارایی یک ثروت ملی است.
در کشورهای مختلف بین 2 تا 6 درصد ارزش راههای کشور برای نگهداری آن راه باید هزینه شود و اگر در ایران بهطور متوسط، بین 3.5 تا 4 درصد اعتبار هزینه شود حدود 8هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است درحالی که اعتبار ملی و استانی در این حد نبوده و جوابگوی راهداریهای کشور نیست.
نبود تجهیزات فرودگاهی
کارنامه حمل و نقل هوایی کشور در روزهای برفی، نشان از ناکارآمدی سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران دارد. تجربه برف سنگین سال 96 و مشکلاتی از جمله کنسلیهای مداوم پروازها، بیتوجهی به خواستههای مسافران، افزایش نجومی قیمت بلیتها و همچنین ورود سازمان بازرسی و دادستانی به این مشکلات گواه این ادعاست.
البته کارشناسان صنعت هوایی به ویژه فرودگاهی معتقدند که مشکل اصلی علاوه بر نبود مدیریت مناسب فرودگاههای کشور و بیتوجهی مسوولان هوایی به اخطارهای هواشناسی نبود تجهیزات لازم برای مقابله با برف در فرودگاههای کشور است، محمدرضا عبدالرحیمی، کارشناس ارشد حوزه فرودگاهی هم با تایید این موضوع به تعادل میگوید: با توجه به اینکه ایران کشوری چهارفصل است وقوع برف در زمستان هم طبیعی است و آنچه در روزهای برفی در حوزه حمل و نقل هوایی اهمیت پیدا میکند، چگونگی مدیریت فرودگاهها و رعایت برنامه پروازها در روزهای برفی است. عبدالرحیمی میافزاید: یکی از مشکلات فراگیر فرودگاههای کشور در روزهای برفی نبود تجهیزات و ماشینآلات کافی برای برفروبی و یخزدایی و همچنین فرسودگی این ماشینآلات است، ضمن اینکه نقش مدیریت نیروها و هماهنگی آنها در شرایط بحرانی را هم نباید نادیده گرفت.
او ادامه میدهد: برای کاهش مشکلات فرودگاهها و لغو پروازها در روزهای برفی استفاده از تکنولوژیهای نوین و تجهیزات بهروز است، البته با توجه به اعمال تحریمها و معضلاتی که این موضوع در واردات ماشینآلات و فناوریهای مربوط به یخزدایی و برفروبی ایجاد کرده است پیشنهاد میشود که از توان داخلی در این زمینه استفاده شود.
لزوم همکاری با شرکتهای دانشبنیان
عبدالرحیمی اظهار میکند: شرکتهای دانش بنیان در این حوزه فعال هستند و پیشنهاد میشود که شرکت فرودگاهها وناوبری هوایی ایران چالشهای فرودگاهها در روزهای برفی را با این شرکتها در میان گذاشته و از توان این شرکتها برای حل مشکلات استفاده کند.
او تصریح میکند: تجربه همکاری صنایع مختلف با شرکتهای دانش بنیان و تفاهمنامههایی که در این زمینه امضا شده به خوبی حکایت از آن دارد که این شرکتها همواره در کمک به صنعت کشور موفق بودهاند و بسیاری از چالشهای پیش روی صنایع با این همکاریها مرتفع شده است. به گفته این کارشناس ارشد حوزه فرودگاهی، دلیل بسیاری از مشکلاتی که با آن مواجهیم وجود درهای عمیق بین مدیریت سنتی کشور با فناوریهای جدید است موضوعی که تاحدودی درباره مدیریت فرودگاههای کشور هم با آن روبرو هستیم. عبدالرحیمی اضافه میکند: راهحل کاهش این فاصلهها، برقراری ارتباط بین مدیران صنایع مختلف با شرکتهای دانش بنیان است که با این همکاری بسیاری از چالشهای پیشروی این صنایع از جمله مشکلات نبود تجهیزات لازم برای فرودگاههای کشور برداشته میشود.
جزییات دستورالعمل عملیات زمستانی فرودگاههای کشور
دستورالعمل عملیات زمستانی برای فرودگاه مهرآباد ابلاغ شده و برای سایر فرودگاه ها هم تدوین شده است، در این میان بررسی جزییات این دستورالعمل می تواند نگاه دقیقی به وظایف شرکت فرودگاه ها در روزهای برفی بدهد دستورالعمل عملیات زمستانی فرودگاههای کشور، با هدف هماهنگی و برنامهریزی دقیق جهت آمادهسازی واحدها، ارگانهای نظامی، شرکتهای هواپیمایی و هندلینگکننده برای آمادگی برای رویارویی برودت هوا، نزولات جوی و پدیده برف و یخبندان تدوین شد. این درحالی است که پیش از این کمیته عملیات زمستانی تشکیل و تمرین برفروبی و اطلاعرسانی به ایرلاینها از طریق صدور اطلاعیه هوانوردی (SNOTAM) انجام میشد.
اقداماتی که در راستای اجرای دستورالعمل زمستانی فرودگاههای کشور انجام میشود عبارتند از پاکسازی سطوح پروازی (طبق بخشنامه شماره CIR1214 سازمان هواپیمایی کشوری) و آمادهسازی آن برای نشست و برخاست هواپیماها بر اساس اولویتبندی کتاب AIP، پاکسازی خیابانها و مسیرهای منتهی به ورودی ترمینالها، به کارگیری دستگاه ضریب اصطکاک، تشکیل کارگروه تصمیمگیری برای از سرگیری و اولویتبندی پروازها به صورت محدود.
همچنین پاکسازی و یخزدایی بدنه هواپیما، استفاده از پلههای مسقف، پاکسازی کامل اطراف هواپیما (Safety Zone Area و بدنه هواپیما)، اتخاذ تدابیر لازم در حد فاصل اتوبوس تا هواپیما برای جلوگیری از سُرخوردن مسافران، حفظ سطح ایمنی در ارایه خدمات هوانوردی و فرودگاهی و هماهنگی با کارگروه تصمیمگیری برای از سرگیری پروازها از اقدامات لازم در فرودگاههای کشور در زمان بارش برف است.
ناگفته نماند که شرکتهای هندلینگکننده باید ضرورت به کارگیری ناظران Wing Walker در زمان جابهجایی هواپیما، را مورد توجه قرار دهند ضمن اینکه حضور نماینده پاسخگو به مسافران در ترمینالها، اجرای محدودیت تردد در شرایط دید کم و وجود برف و یخ و لغزندگی، حفظ سطح ایمنی در ارایه خدمات هوانوردی و فرودگاهی، ارایه توصیههای لازم به پرسنل و کارکنان ذیربط، همکاری و هماهنگی با کارگروه تصمیمگیری جهت از سرگیری پروازها هم از وظایف این شرکتهاست.
وضعیت قابل قبول حوزه ریلی
درحالی که بارش برف مشکلات متعددی را برای حمل و نقل هوایی و جادهای در کشور ایجاد کرده است اما تجربه سالهای گذشته نشان میدهد که بخش ریلی نسبت به بخش جادهای و هوایی مشکلات کمتری درروزهای برفی داشته است و انتقادهای کمتری در زمینه تاخیر و لغو قطارها شاهد بودیم ضمن اینکه در روزهای گذشته و با وجود بارش برف در اغلب استانهای کشور مسوولان راهآهن بارها از روند عادی و منظم اعزام و پذیرش قطارها در ایستگاه راهآهن خبر دادند.
درواقع با وجود شرایط نامساعد جوی و بارش سنگین برف در برخی روزهای هفته جاری، اعزام و پذیرش تمام قطارها از ایستگاههای راهآهن به صورت منظم انجام شد و اخلالی جدی در برنامه حرکت قطارها نداشتیم.
البته برنامه تقریبا منظم حرکت قطارها در روزهای برفی به معنای نبود مشکل در زمینه حوزه حمل و نقل ریلی در روزهای برفی نیست و اگرچه مسوولان حوزه راهها تلاش دارند که در روزهای برفی مسافران جادهای و هوایی را به سمت حوزه ریلی روانه کنند اما این حوزه گنجایش پذیرش این همه مسافر را ندارد و در برخی موارد عملکرد چندان مناسبی هم نداشته است به عنوان نمونه در سال 96، شاهد توقف 10 ساعته قطار تهران- مشهد بودیم موضوعی که اگرچه نادر بود اما انتقادهای بسیاری را از سوی مسافران و کارشناسان حوزه ریلی به همراه داشت.
یکی از انتقادات وارده به راهآهن در روزهای برفی کمکاری در بحث یخزدایی سوزنها و برفروبی ریلها است که در این زمینه راهآهن عملکرد چندان مناسبی نداشته است، درواقع باتوجه به اینکه پیش از بارش برف نسبت به آن هشدار داده میشود و تعداد سوزنها هم در طول محورها چندان زیاد نیست و سوزنها تنها در ایستگاهها مورد استفاده قرار میگیرند بنابراین یخزدایی از آنها کار چندان مشکلی نیست.
فعالیت سوزنها به صورت مکانیکی است و با یخ زدن سوزنها که تغییر مسیرهای ریلی را ممکن میسازند زمان حرکت قطارها طولانی شده و به تبع آن سیر و حرکت قطارها به کندی انجام شده و با تاخیر به مقصد میرسند.بیتوجهی به بحث برفروبی در روزهای برفی از دیگر مشکلاتی است که حوزه حمل و نقل ریلی در روزهای برفی با آن روبروست، البته با توجه به اینکه ایران کشور سردسیری نیست و در چند سال اخیر هم شاهد بارش برف چندانی نبودیم نمیتوان انتظار داشت که تعداد ماشینهای برفروب زیاد باشد اما مدیران راهآهن باید تعدادی قطار جایگزین برای چنین روزهایی درنظربگیرند زیرا در روزهای برفی سرعت قطارها در برخی محورها به 30 تا 40 کیلومتر درساعت کاهش مییابد و همین موضوع علاوه بر تاخیر درزمان رسیدن قطارها، برنامه سایر قطارها راهم با مشکل مواجه میکند.
راهکار پیشنهادی برای بهبود فعالیت قطارها
میثم لاجوردی، کارشناس ارشد حوزه حمل و نقل ریلی در گفتوگو با تعادل، راهکارهایی را برای کاهش مشکلات حوزه حمل و نقل ریلی در روزهای برفی ارائه میکند، به گفته او، باتوجه به اینکه سازمان هواشناسی درباره بارش برف هشدار میدهد راهآهن میتواند با رسیدگی به وضعیت سوزنهای ایستگاهها و جلوگیری از یخزدگی آنها و همچنین درنظرگرفتن چندین قطارکمکی، شرایط حوزه حمل و نقل ریلی را به خوبی مدیریت کند.به گفته این کارشناس حوزه حمل و نقل ریلی، برای حل مشکل کاهش دید افقی راهبران قطار در روزهای برفی، قطارها باید به سیستم ایتیسی مجهز شوند تا لوکوموتیوران برای راندن قطار نیازی به دید افقی بلند نداشته باشد.
لاجوردی همچنین اظهار میکند: درصورتی که تمامی قطارها به سیستمای تی سی مجهزباشند این سیستم در درجه حرارت پایین هم به فعالیت خود ادامه میدهد و دیگر شاهد کاهش سرعت قطارها در روزهای برفی نیستیم.او بیان میکند: البته قطارها برای حرکت در تقاطعهای همسطح و غیرهمسطح، محل انشعاب خطها و سوزنها باید سرعت سیر خود را کاهش دهند و نیازی نیست که در تمام مسیر سرعت خود را به کمتر از 40 کیلومتر برسانند.
یکی از مشکلات فراگیر فرودگاههای کشور در روزهای برفی نبود تجهیزات و ماشینآلات کافی برای برفروبی و یخزدایی و همچنین فرسودگی این ماشینآلات است، ضمن اینکه نقش مدیریت نیروها و هماهنگی آنها در شرایط بحرانی را هم نباید نادیده گرفت.
برای کاهش مشکلات فرودگاهها و لغو پروازها در روزهای برفی استفاده از تکنولوژیهای نوین و تجهیزات بهروز است، البته با توجه به اعمال تحریمها و معضلاتی که این موضوع در واردات ماشینآلات و فناوریهای مربوط به یخزدایی و برفروبی ایجاد کرده است پیشنهاد میشود که از توان داخلی در این زمینه استفاده شود.
پیشنهاد میشود که شرکت فرودگاهها چالشهای فرودگاهها در روزهای برفی را با این شرکتها در میان گذاشته و از توان این شرکتها برای حل مشکلات استفاده کند.تجربه همکاری صنایع مختلف با شرکتهای دانش بنیان و تفاهمنامههایی که در این زمینه امضا شده به خوبی حکایت از آن دارد که این شرکتها همواره در کمک به صنعت کشور موفق بودهاند.
سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای در روزهای برفی با مشکلات عدیدهای مواجه میشود، فرسودگی ناوگان، نبود ماشینآلات با تکنولوژی جدید، گستردگی راههای اصلی و فرعی، نبود نیروی انسانی از جمله آنها هستند.
فارغ از نداشتن تجهیزات ایمنی بعضی مسافران بدون توجه به توصیههای عوامل امدادی وارد جادههای برفی میشوند و این تردد موجب توقف و قفل شدن مسیرها شده و وسایل نقلیه امدادی به سختی میتوانند مسیر را بازگشایی کنند. البته نقش تجهیزات و حضور عوامل امدادی را هم نباید نادیده گرفت، تجهیزات لازم برای مقابله با بحران در کشور کم است و عمر مفید اغلب تجهیزات هم گذشته و نرخ بهرهوری آنها بسیار کم است.
سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای علاوه بر مشکلاتی که در روزهای برفی دارد، به دلیل نبود بودجه لازم برای نگهداری و ترمیم جادهها با معضل بالابودن تصادفات جادهای روبرو هستیم.