تمدید بازه زمانی مکانیسم حل اختلافات در برجام
در شرایطی که ایالات متحده برنامه مدونی را برای به انزوا کشاندن برجام و همراهی کشورهای اروپایی با خواستههای امریکا ترتیب داده بود؛ اما واقعیات میدانی در صحنه عمل نشان میدهد که اروپا حاضر نیست پای در مسیری بگذارد که ترامپ برای جهان تدارک دیده است. صدراعظم آلمان روز پنجشنبه در سخنرانی فروم داووس با اشاره به اینکه برجام توافقی است که کم و کاستیهایی دارد، مدعی شد که تا توافق بهتری نسبت به برجام در کار نباشد، نباید این توافق بینالمللی را از بین برد. به گزارش نیویورک تایمز، صدراعظم آلمان در بیاناتی مدعی شد که تا توافق بهتری نسب به برجام حاصل نشود، دیگر کشورها نباید این توافق بینالمللی را کنار بگذارند. وی خروج از توافق هستهای را در چنین شرایطی اشتباه خواند. مرکل در ادامه افزود: ما نباید به ایران این پیام را مخابره کنیم که نقض این توافق، عواقبی به همراه نخواهد داشت. از سوی دیگر جوزف بورل یک روز بعد از اظهارات مرکل ضمن اشاره به تمدید بازه زمانی مکانیسم حل اختلاف در برجام گفته است که یک کمیسیون مشترک درباره توافق هستهای ایران در ماه فوریه برگزار خواهد شد اما تاریخ دقیقی را اعلام نکرده است. جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه با صدور بیانیهای با اشاره به تمدید بازه زمانی مکانیسم حل اختلافات در برجام اعلام کرد: به دلیل پیچیدگی مسائل موجود، بر سر اینکه به زمان بیشتری نیاز است، به توافق رسیدهایم. بنابراین این بازه زمانی را تمدید میکنیم. بورل همچنین گفته است که یک کمیسیون مشترک درباره توافق هستهای ایران در ماه فوریه برگزار خواهد شد اما تاریخ دقیقی را اعلام نکرده است
تاکید فرانسه و بریتانیا بر حفظ برجام
پیش از این بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا و امانوئل ماکرون، رییسجمهوری فرانسه در حاشیه نشست بررسی تحولات لیبی که در برلین برگزار شد، با یکدیگر دیدار کرده و در جریان گفتوگوهای خود بار دیگر بر تعهدشان برای حفظ توافق هستهای ایران تاکید کردند. با این وجود، آنها بر این موضوع نیز معترف بودند که ضروریست چارچوبی بلندمدت برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای تعریف شود. در بیانیه دفتر نخستوزیری بریتانیا آمده است: «در موضوع ایران، هر دو رهبر علاوه بر تکرار تعهدات خود در قبال برجام، بر لزوم تعریف یک طرح بلندمدت برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای تاکید کردند... آنها همچنین درباره اهمیت تنشزدایی در منطقه و همکاری با شرکای بینالمللی برای یافتن راهی دیپلماتیک برای کاهش تنشهای فعلی توافق داشتند.» دیدار جانسون و ماکرون، کمتر از یک هفته پس از آن انجام شد که اروپاییها از فعال شدن ساز و کار حل اختلاف در برجام، موسوم به مکانیسم ماشه خبر داده بودند؛ اظهاراتی که بر خلاف فضاسازیهای مقامات امریکا نه در راستای انزوای برجام بلکه در مسیر حفاظت از دستاوردهای برجام بوده است..در زمان اعلام خبر فعال سازی این مکانیسم جوزپ بورل، رییس دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرده بود که هدف از این کار، همراهی با سیاستهای امریکا برای اعمال فشار حداکثری بر ایران نیست؛ بلکه اروپا به دنبال یافتن راهی برای بازگردان ایران به مسیری است تا بار دیگر بهطور کامل به توافق هستهای پایبند شود. با عبور از این فضای پر فراز و نشیب وبعد از اظهارنظرهای دیروز مرکل و بورل به نظر میرسد که بر خلاف برخی ادعاهای مقامات امریکایی، اروپا به دنبال راهکاری است که از طریق آن ضمانتهای لازم برای تداوم برجام از سوی هر دو طرف را محقق کند؛ ایران اما در این مسیر اعلام کرده که گامهایش را در تحقق برجام منطبق با قدمهای طرف مقابل هماهنگ خواهد کرد؛ چنانچه اروپا، روسیه و چین به استیفای منافع تصریح شده ایران در برجام همت گمارند ایران هم آماده است تا گامهای برداشته شدهاش را به نقطه ابتدایی بازگرداند و در نقطه مقابل چنانچه اروپا به دنبال ارسال پرونده ایران به شورای امنیت باشد ایران هم آماده است تا گامهای متناسب با این عمل را بردارد؛ راهبردهایی که برای آگاهی از کم و کیف آن باید همچنان منتظر روزهای آینده و موعد اجرای تعهدات برجامی اروپا بمانیم.