ابهام بر سر اجماع یک انتخاب
گروه جهان| آیت وکیلیان|
پس از ماه‌ها کشمکش‌های سیاسی در مورد تعیین نخست‌وزیر جدید عراق، سرانجام گروه‌های سیاسی این کشور به توافق رسیدند و «محمد توفیق علاوی»را به عنوان نخست‌وزیر انتخاب کردند. همزمان با انتشار انتخاب توفیق علاوی به سمت نخست‌وزیری عراق، موجی از تظاهرات ضد دولتی به راه افتاد و معترضان مخالفت خود را با انتخاب علاوی ابراز کردند. تظاهرکنندگان با تأکید بر تداوم اعتراض‌ها اعلام کردند که احزاب سیاسی، حقوق و خواسته‌های ملت را نادیده گرفته و این انتخاب را نافی تأمین منافع ملت می‌دانند. اما توفیق علاوی در نخستین سخنانش در مقام نخست‌وزیر، از ادامه اعتراض‌ها حمایت کرد.
به‌گزارش السومریه، علاوی حمایت از مردم بدون سرکوب آنها را سیاست جدید دولتش خوانده و گفته: «شما تظاهرات خود را ادامه دهید تا تمام اهداف والای ملی بر آورده شود و قدرت واقعی از آن، ملت باشد، باید تمام مسوولان فاسد و جنایت کاران مجازات شوند و هر که به این ملت آسیب رسانده است، مورد پیگرد قرار گیرد.» با وجود برخورد محتاطانه علاوی و حمایت طرفداران مقتدا صدر روحانی پرنفوذ شیعه در عراق، از نخست‌وزیر جدید، خبرگزاری فرانسه یکشنبه از ادامه تظاهرات اعتراضی در چند شهر عراق از جمله نجف، کوت، دیوانیه و الحله علیه علاوی خبر داد. ناظران و تحلیلگران سیاسی در ارزیابی خود از اینگونه تظاهرات‌ها معتقدند که رد جریان‌های سیاسی متکثر در عراق را می‌توان در این تظاهرات‌ها مشاهده کرد.
تسویه حساب‌ها و راهبردهای جدید
توفیق علاوی نخست‌وزیر جدید، وعده داده که به زودی زمینه برگزاری انتخابات را تحت نظارت سازمان ملل و نهادهای حقوقی فراهم خواهد کرد و هشدار داده که از این پس به جز نیروهای امنیتی، هیچ فردی دیگری حق حمل سلاح را ندارد و عراق بیش از این نباید به عنوان میدانی برای تسویه‌حساب‌های دیگران باشد. در این راستا، منابع آگاه به ایندیپندنت عربی گفته‌اند که انتخاب «محمد توفیق علاوی» به عنوان نخست‌وزیر، با اجماع احزاب سیاسی و ائتلاف‌های پارلمانی صورت گرفته و در این میان ائتلاف‌های «سائرون» به رهیری مقتدا صدر و «فتح» به رهبری هادی العامری نیز حمایت خود را از او اعلام کرده‌اند. به‌گفته منابع یاد شده، رییس‌جمهور عراق پس از دریافت نامه‌ای که 56 تن از رهبران جناح‌های سیاسی آن را امضا کرده بودند، توفیق علاوی را به عنوان نخست‌وزیر معرفی کرده است. برخی منابع آورده‌اند که «جنین هنیس پلاسخارت»، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در عراق و شماری از نمایندگان مجلس، در نشست‌های رییس‌جمهور با فعالان سیاسی (برای انتخاب نخست‌وزیری جدید) حضور داشتند.
جدال و تقابل جریان‌های سیاسی
خلاف برخی از نمایندگان مجلس عراق که انتخاب توفیق علاوی را متاثر از سیاست‌های منطقه‌ای برخی از کشورهای همسایه قلمداد می‌کنند، برخی از سیاستمداران عراقی چون «ابراهیم الصمیدعی»، در صحبتی که با یکی از رسانه‌های عربی زبان داشته، اظهار کرده که «ایجاد همبستگی میان مقتدا صدر، ائتلاف فتح و برخی دیگر از جناح‌های سیاسی، نفوذ این گروه‌ها را در تعیین سرنوشت عراق افزایش داده است.»
الصمیدعی در ادامه و در ارزیابی خود نوشته که «در گذشته رییس‌جمهور توانست با در نظر داشت دیدگاه مرجعیت نجف، نامزدان پیشنهادی ائتلاف فتح را رد کند اما رییس‌جمهور عراق نمی‌تواند، نامزدی که در تفاهم میان مقتدا صدر و هادی العامری، پیشنهاد شود را رد کند.» از سوی دیگر، «عمار الربیعی»، یکی دیگر از فعالان سیاسی عراقی گفته که «معترضان به صورت آشکار مخالف با تعیین محمد توفیق علاوی در سمت نخست‌وزیری عراق هستند، زیرا علاوی نه تنها مطابق به شروط و خواسته‌های معترضان نبوده بلکه گفته می‌شود که محمد کوثرانی، یکی از رهبران برجسته سازمان حزب‌الله لبنان، نقش موثری در تعیین او به عنوان نخست‌وزیر داشته است.»
واکنش‌ها به گزینه جدید نخست‌وزیری
رهبر جریان صدر عراق از جمله شخصیت‌های مهم عراقی است که سریعا به نخست‌وزیری محمد توفیق علاوی واکنش نشان داد. به‌گزارش النهرین، مقتدا صدر در این باره گفته: «امروز در تاریخ عراق ثبت خواهد شد. ملت نخست‌وزیر را انتخاب کرد نه گروه‌های سیاسی و این گام مهمی است که آینده را تقویت می‌کند. ما امروز بر ادامه تظاهرات مسالمت‌آمیز ملزم هستیم تا روند کابینه تکمیل مستقل برگرفته از مردم تکمیل شود.» از طرفی عضو حزب دموکرات کردستان عراق به نخست‌وزیری محمد توفیق علاوی واکنش نشان داده است. «ریبین سلام» در این راستا گفته که «مکلف شدن علاوی گامی به جلو است و ما آن را مثبت می‌دانیم و بهتر از هرج و مرج دامنه‌دار در عراق است.» مرجعیت شیعه نیز در این کشور به انتخاب محمد علاوی واکنش نشان داده است. صفحه اکسیر الحکمة از صفحه‌های نزدیک به مرجعیت عالی شیعه در توییتر به این اتفاق واکنش نشان داد. این توییت که میدل‌ایست نیوز انتشار داده است.
ایالات متحده نیز از انتخاب علاوی به عنوان نخست‌وزیر حمایت کرد با این حال برخی تحلیلگران حمایت واشنگتن از انتخاب توفیق علاوی را تاییدی ظاهری دانسته‌اند. منابع آگاه گفته‌اند که امریکا و امارات مهم‌ترین مخالفان انتخاب محمد توفیق علاوی هستند زیرا او را مورد حمایت مقتدا صدر می‌دانند. برخی تحلیلگران عراقی گفته‌اند که امریکا و امارات به عوامل خود در داخل اعتراض دستور داده‌اند که در اعتراض به انتخاب توفیق علاوی، دست به تنش‌آفرینی و خشونت، آتش زدن لاستیک و بستن خیابان‌ها بزنند.
