بلای برف و بحران مدیریت

مهران فرجی |

دبیر گروه اقتصاد اجتماعی|

«برق در چندین روستای استان گیلان قطع شد»، «آب در 90 روستا بر اثر بارش سنگین برف قطع شده است»، «انسداد در راه قزوین- رشت»، «غیبت نیروهای خدماتی و امدادی در برخی نقاط بحران‌زده»  و.... تیترهای مشابهی در یکی، دو روز گذشته درباره بارش سنگین برف در استان گیلان به گوشتان خورده است، اما این تیترها دقیقا مربوط به بارش سنگین برف در استان گیلان، در 21 بهمن سال 83 است؛ یعنی دقیقا 15 سال پیش. حالا با گذشت 15 سال، بارش برف همان بلایی را سر گیلان آورده که سال 83 آورد، گرچه با توجه به میزان کمتر بارندگی، میزان خسارت و عمق فاجعه هم کمتر است. اما تیتر خبرهای این چند روز، شباهت قابل معنایی به تیتر خبرهای 15 سال پیش دارد.

البته در این فاصله، در سال 86 و 92 و بهمن 95 هم بارش برف با شدت کمتری از سال 83 رخ داد و دقیقا این استان را با مشکلات مشابهی مواجه کرد و نعمت الهی به بلا تبدیل شد. به هر حال از سال 83، تا 98، تدبیر جدیدی برای اطلاع‌رسانی مناسب و گسترده به مردم، آماده‌باش نیروها برای بازگشایی راه‌ها، پیشگیری از بحران و جلوگیری از قطع آب و برق و گاز و... صورت نگرفته و با توجه به اینکه زیرساخت‌ها برای بحران بارش برف در استان آماده نیست، با هر بار بارش برف، در راه ماندن هزاران نفر، قطع آب و برق و حتی مرگ شهروندان، دور از انتظار نیست.

برف یک تا یک و نیم متری امسال گیلان، بیشتر از اتفاقات این چند سال، خاطره تلخ برف 2 متری سال 83 را زنده کرد؛ چراکه بیشتر اتفاقات آن سال، عینا در این چند روز تکرار شده است. از قطع برق و گاز تا مسدود شدن چند روزه راه‌ها و بی‌تدبیری در مدیریت بحران در سطح‌ شهرها از جمله شهر رشت. البته این‌بار ارسلان زارع، استاندار گیلان، پیش از آغاز بارندگی‌ها، در جلسه ستاد بحران استان با اشاره به اطلاعیه و هشدارهای صادره از سوی هواشناسی مبنی بر ورود سامانه بارشی، کاهش دما و بارش برف سنگین از آمادگی کامل دستگاه‌های خدمات رسان برای روزهای برفی و پیش‌بینی تمهیدات لازم در این باره خبر داده بود. اما مشکل از آنجاست که در همه این سال‌ها، غیر از تدبیر مقطعی و کم‌حاصل یک روز مانده به فاجعه، اقدامی برای اصلاح زیرساخت‌ها نشده است.

شاید خلاصه بی‌تدبیری 15 ساله در بحرانی را که برخی رسانه‌ها نام بحران سفید بر آن گذاشته‌اند و البته بحران مدیریت بیشتر شایسته‌اش است را در این جمله رییس شورای اسلامی شهرستان رشت یافت: «مردم در مصرف انرژی دقت کنند و نباید در این مواقع به فکر تخریب یکدگیر باشیم و عملکرد هم را زیر سوال ببریم.»