دولت زیر بار بنزین نوروزی می‌رود ؟
گروه انرژی|
زمانی که دولت در آبان‌ماه بنزین را سهمیه‌بندی و گران کرد، هیچ صحبتی از سهمیه‌های مناسبتی مطرح نشد، اما بر اساس سنت سال‌های گذشته که همیشه سهمیه‌بندی بنزین با اختصاص دادن سهمیه سفر در روزهای نوروز همراه بوده، انتظار می‌رود که امسال نیز شاهد این سهمیه باشیم و با نزدیک شدن به پایان سال و نوروز، بحث تخصیص سهمیه بنزین سفر داغ‌تر شده است. طی یک ماه گذشته خبرنگاران هر جا که به بیژن زنگنه، وزیر نفت دسترسی پیدا کردند، آخرین خبرها درباره تصمیم دولت در خصوص بنزین سفر را جویا شدند و وزیر نفت که ابتدا با تکذیب مطرح بودن چنین پیشنهادی در دولت و طرح این موضوع که بودجه سهمیه بنزین نوروزی در برنامه بودجه دیده نشده است در پی گریز از پذیرش مسوولیت آن بود، حالا به نظر می‌رسد که مواضعش نرم‌تر شده و می‌گوید این سهمیه در دست بررسی است. زنگنه دیروز گفت که برخی در دولت مخالف اختصاص این سهمیه هستند، چون در صورت اختصاص 100 لیتر بنزین نوروزی به هر خودرو، حدود 3 هزار میلیارد تومان از منابع درآمدی دولت که حاصل از سهمیه‌بندی بنزین بوده را باید خرج این طرح کرد، در حالی که دولت این منابع را به خانواده‌های کم‌بضاعت اختصاص داده است. این سخنان در حالی گفته شده است که بر اساس طرحی که آبان‌ماه و همزمان با سهمیه‌بندی بنزین ارایه شد، قرار بود 60 میلیون نفر از مردم ایران تحت پوشش درآمد حاصل از سهمیه‌بندی بنزین قرار بگیرند و مبلغی را به صورت ماهانه دریافت کنند، اما بررسی‌های «تعادل» حاکی از آن است که به‌رغم کاهش روزانه حدود 20 میلیون لیتر از مصرف بنزین به سبب اجرای طرح سهمیه‌بندی، اما پس از گذشت 3 ماه هنوز هم طرح توزیع درآمد حاصل از کاهش مصرف بنزین در میان 60 میلیون ایرانی به‌طور کامل اجرا نشده است.
زمانی که در آبان، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرد که قرار است از تاریخ 24 آبان‌ماه بنزین سهمیه‌بندی شده و نرخ آن هم بالا برود، در اطلاعیه این خبر موضوع دیگری هم با جزییاتی مطرح شد. اینکه دولت در نظر دارد منابع درآمدی حاصل از این اقدامات بنزینی را در میان 60 میلیون ایران توزیع کند. قرار بود ظرف 10 روز پس از اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین، طرح توزیع یارانه جدید هم اجرایی شود که اعتراضات خیابانی پس از سهمیه‌بندی بنزین باعث شد دولت طرح توزیع یارانه را حتی زودتر از موعد تعیین شده و به صورت ناقص اجرا کند. باید در نظر داشت که بر اساس آنچه شخصیت‌ها و نهادهای رسمی مثل وزیر نفت و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی طی این مدت گفته‌اند، طرح سهمیه‌بندی بنزین باعث شده است که مصرف بنزین حدود 20 میلیون لیتر در روز کاهش پیدا کند و دولت توانسته است به اهداف مد نظر خود در این طرح برسد. بر اساس آنچه از ابتدا گفته شد، پیش‌بینی می‌شد که کاهش مصرف بنزین ناشی از سهمیه‌بندی آن حدود 31 هزار میلیارد تومان در سال درآمد برای دولت ایجاد کند که البته قرار بود که همه این مبلغ به حساب 60میلیون ایرانی واریز شود.
اما این طرح به حاشیه رفت. پس از گذشت سه ماه از سهمیه‌بندی بنزین، با وجود آنکه هنوز هم طرح بازتوزیع درآمد حاصل از کاهش مصرف بنزین و صادرات آن به همان شکل ناقص روزهای ابتدایی باقی مانده و میلیون‌ها ایرانی از آن جا مانده‌اند، دولتیان کمتر درباره آن سخنی می‌گویند. البته دیروز بیژن زنگنه، وزیر نفت وقتی که درباره ابهام در منبع تامین هزینه‌های اختصاص بنزین نوروزی سخن می‌گفت، اشاره‌ای به این طرح بازتوزیع درآمد حاصل از سهمیه‌بندی بنزین داشت. به گزارش ایسنا، زنگنه که در حاشیه کنفرانس توسعه نظام مالی در صنعت نفت به سوالات خبرنگاران پاسخ می‌داد درباره اینکه شنیده می‌شود برخی ارکان دولت با پیشنهاد اختصاص بنزین نوروزی مخالف هستند، توضیح داد که دلیل مخالفت این افراد این است که منابع یارانه‌ها کاهش می‌یابد؛ چون منابع حاصل از افزایش قیمت بنزین تماما با دستور رییس‌جمهوری و تصویب سران نظام به خانواده‌های کم‌بضاعت اختصاص می‌یابد.
طی هفته‌های اخیر، خبرنگاران بارها از زنگنه درباره سهمیه نوروزی بنزین سوال کردند و هر بار وزیر نفت تلاش کرد در سخنانش هیچ نشانه‌ای از وعده یا پذیرش مسوولیت در قبال طرح اختصاص سهمیه بنزین نوروزی نباشد. خبرنگاران با استناد به سخنان علی‌اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که قول پیگیری سهمیه بنزین سفر برای نوروز در هیات دولت را داده است و همچنین سنت ادوار گذشته که اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین با تخصیص سهمیه نوروزی همراه بوده است، پیگیر این موضوع شده‌اند. وزیر نفت ابتدا می‌گفت که هزینه‌های چنین طرحی در لایحه بودجه سال 99 پیش‌بینی نشده است، اما بعدا مشخص شد که در ادوار گذشته هم دولت‌ها در لایحه بودجه به این سهمیه اشاره نمی‌کردند و صرفا به یک مصوبه دولتی بسنده می‌کردند.
اما دیروز به نظر می‌رسید که وزیر نفت کمی مواضعش را در قبال سهمیه نوروزی نرم‌تر کرده. او درباره اینکه ماجرای بنزین نوروزی به کجا رسید، اظهار کرد: من هم منتظرم بگویند. این موضوع را در دولت مطرح کردم و رییس‌جمهوری دستور دادند پیشنهادها برای تعیین میزان تخصیص بنزین سهمیه ارایه شود. اگر این پیشنهادها بیاید، درباره آن تصمیم‌گیری می‌شود.
او ادامه داد: اگر قرار باشد ۱۰۰ لیتر سهمیه بنزین به ۱۸ میلیون خودروی سواری که در کشور وجود دارد، تخصیص پیدا کند یعنی باید یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون لیتر بنزین به خودروها سهمیه نوروزی داده شود که اگر این رقم را در ۱۵۰۰ تومان ضرب کنیم، نزدیک به ۳ هزار میلیارد تومان از منابع برای تخصیص به افراد مشمول کم می‌شود.
در این رابطه، معصومه آقاپور علیشاهی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در مصاحبه با «تعادل» ضمن بیان اینکه پیشنهاد اختصاص سهمیه بنزین برای سفرهای نورورزی، از طرف آقای علی‌اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بوده که در هیات دولت مطرح شده است، بیان کرد: در رابطه با منابع تامین هزینه این طرح هنوز هیچ سناریویی مطرح نشده است و هفته آینده که هیات دولت تشکیل می‌شود احتمالا این طرح مورد بررسی قرار می‌گیرد. اما می‌توان با قطعیت گفت که اگر چنین سهمیه‌ای در نظر گرفته شود، منبع تامین آن قطعا از محل حمایت از خانواده‌های کم‌درآمد نخواهد بود. آقاپور علیشاهی بیان کرد: این اختیار کاملا به هیات دولت داده شده است که درباره سهمیه سفر تصمیم‌گیری کند و مجلس هیچ دخالتی در آن ندارد.
با این حال، او اضافه کرد که این پیشنهاد برای رفاه حال مردم در ایام عید و همچنین ایجاد رونق در حوزه گردشگری داده شده است و هر گونه هزینه‌ای هم که دولت برای ارایه سهمیه بنزین نوروزی متقبل شود، مطمئنا در گردش مالی و توسعه بخش گردشگری چند برابر جبران خواهد شد.
نماینده مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه شبستر درباره این پرسش «تعادل» که چرا طرح بازتوزیع درآمد حاصل از کاهش مصرف بنزین هنوز به‌طور کامل اجرا نشده است، پاسخ داد که دولت هنوز هیچ گزارشی از درآمد حاصل از سهمیه‌بندی بنزین به مجلس ارایه نکرده است و مجلسیان از جزییات اجرای این طرح بی‌خبر هستند.
به گفته او، مجلس که فعلا به دلیل آمادگی برای انتخابات تعطیل است، از 5 اسفند به موضوع لایحه بودجه 99 ورود می‌کند. طرح سهمیه سفر هم اگر بخواهد اجرا شود، از آنجا که باید منبع هزینه آن مشخص باشد، باید در لایحه بودجه دیده می‌شد، مگر آنکه دولت بخواهد از منبع سایر ردیف‌های بودجه هزینه این طرح را بپردازد.
