شبکه ملی اطلاعات بالاخره سامان میگیرد؟
معاون راهبری مرکز ملی فضای مجازی درباره مصوبات آخرین جلسه شورای عالی فضای مجازی گفت: «تا پایان سال برای شبکه ملی اطلاعات برنامه مصوبی خواهیم داشت که تا سال ۱۴۰۴ ضمانت اجرایی دارد و دولت بعدی موظف به اجرای آن است.» عباس آسوشه در گفتوگو با ایرنا اظهار کرد: «اینترنت یک سرویس روی شبکه ملی اطلاعات است و تعاملی مدیریتشده با آن خواهیم داشت. آنجایی که مدیران و قانونگذاران اینترنت به حق مالکیت و شهروندی مردم ایران احترام بگذارند میتوانند به سرویسدهیشان در کشور ادامه دهند اما آنجایی که اتفاقاتی مانند مسدودسازی صفحات ایرانی در زمان شهادت حاج قاسم سلیمانی رخ دهد و مردم ما را از اطلاعرسانی محروم کنند، برخورد خواهیم کرد و درصدد آن هستیم با توسعه شبکه ملی اطلاعات توان برخورد با آن را پیدا کنیم.» وی با بیان اینکه بر اساس ابلاغ رهبر معظم انقلاب، شورای عالی موظف شده با تعیین زمان مقررات طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات را به تصویب برساند و پس از آن طرح عملیاتی و اجرایی این شبکه را به جریان بیندازد، افزود: «در سه جلسه اخیر شورا درراستای همین ابلاغیه مباحث مختلفی در خصوص طرح کلان، معماری و چارچوبهای شبکه ملی اطلاعات مورد بحث و بررسی قرار گرفت و در نهایت کارگروهی توسط شورا تعیین شد تا کارشناسیهای مربوط به شبکه ملی اطلاعات در آن مورد بررسی قرار گیرد.»
معاون راهبری فنی شورای عالی فضای مجازی خاطرنشان کرد: «طبق مصوبه شورای عالی فضای مجازی و در پی آن مصوبه تکمیلی «سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات»، شبکه ملی اطلاعات زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور است اگر شبکه ملی اطلاعات را به عنوان زیرساخت ارتباطی و اطلاعاتی فضای مجازی در نظر بگیریم، خدمات کاربردی مانند دولت الکترونیک، سلامت الکترونیک، تجارت الکترونیک و نیز محتوای فضای مجازی مانند صوت و تصویر اینها روی شبکه ملی قرار میگیرند. شبکه ملی اطلاعات، خدمات کاربردی و محتوا مجموعا فضای مجازی کشور را تشکیل میدهند. متاسفانه در رسانهها به مسالهای اشاره میشود که کاملا غلط است. آنها میگویند شبکه ملی اطلاعات یعنی جدایی از اینترنت. یعنی فضای مجازی بدون اینترنت در حالی که در طرح کلان و مصوبات شورا بر اینکه شبکه ملی اطلاعات یک شبکه کاملا ملی، مستقل و با مدیریت کاملا داخلی است و اینترنت یک خدمت روی آن است، تاکید میشود. مردم کشور ابتدا به شبکه ملی اطلاعات وصل میشوند و پس از آن از خدمات مختلفی که روی شبکه وجود دارد استفاده میکنند. یکی از آنها خدمت اینترنت است.»
وی درباره زمان مقرر برای نهایی شدن طرح عملیاتی شبکه ملی اطلاعات، اظهار کرد: «میتوان گفت تا پایان سال برای شبکه ملی اطلاعات برنامه مدون و مصوب خواهیم داشت. برنامهای که در شورا به تصویب برسد تا سال تا ۱۴۰۴ضمانت اجرایی دارد. تصویب طرح کلان شبکه ملی اطلاعات به این دلیل است که با تغییر دولت و اعضای آن، توسعه شبکه ملی اطلاعات بر اساس همین سند پیش برود. تصویب سند وابستگی به دولت خاص و فرد خاص را از بین میبرد چرا که مصوبه شورا، مصوبه بالادستی و حاکمیتی است و پیش بردن توسعه شبکه ملی طبق بندهایی که به تصویب میرسد جزو وظایف هر دولتی است که در آینده سر کار بیاید.»
وی با بیان اینکه ارایه خدمات دولت الکترونیک روی پیامرسانهای داخلی هدفی است که به پیدا کردن جایگاه اصلی شبکه ملی اطلاعات کمک میکند، افزود: «این که شهروندان برای استفاده هر کدام از خدمات دولت مانند دریافت، پرداخت و تسهیلات بانکی از پیامرسان داخلی استفاده کنند. استفاده از رایانامههای بومی در سیستمهای دولتی و مجموعههایی که از بودجه دولتی استفاده میکنند نیز از دیگر مواردی است که به قرار گرفتن شبکه ملی اطلاعات در جایگاه اصلی خود کمک میکند. موتور جستوجو نیز از اجزای اصلی شبکه ملی مستقل است، موتور جستوجویی که بتواند تا سال ۱۴۰۰ کل نیازهای ملی فضای مجازی کاربران را برطرف کند. البته هدفگذاری به این معنی نیست که در بدو شکلگیری، از بازار سهم بگیرد. موتور جستوجوی بومی برای گرفتن سهم بازار، باید با گوگلی که ۲۰سال است در کشور ما مورد استفاده قرار میگیرد و کاربران به آن وابسته هستند رقابت کند. این کمی سخت اما شدنی است. برای رسیدن به این اهداف باید اقدامات تکمیلی انجام شود قطعا اجرایی شدن آنها بیش از سال ۱۴۰۰ وقت خواهد برد. با اجرایی شدن طرح کلان و معماری در شبکه ملی اطلاعات رخ میدهد نه تنها شاهد تحول در امور شبکهای خواهیم بود بلکه، کسب و کارهای اینترنتی نیز متحول خواهد شد.»
آسوشه درباره تکلیف وزارت ارتباطات به ارایه معماری شبکه ملی اطلاعات به شورای عالی فضای مجازی، بیان کرد: «وزارت ارتباطات در همان زمان مقرر طرح را ارایه کرد و بررسی آن در دستور کار قرار گرفت. اما چون اختلاف نظرهای کارشناسی وجود داشت، روی آن بحث بیشتری انجام شد و در نهایت همان کارگروهی که ابتدا گفتم، شکل گرفت. اکنون سند واحدی به صحن شورای عالی فضای مجازی رفته تا به تصویب برسد. در جلسه آخر شورا (جلسه شصت و سوم که در ۱۲ بهمن برگزار شد) از آنجایی که توافق نظر بالایی وجود داشت، بخش زیادی از سند به تصویب رسید. اینکه سند طرح کلان شامل چه چیزهایی باشد، برای بخشهای مختلف شبکه ملی و خدمات کاربردی هدفگذاری صورت گرفت و چارچوب کلی طرح به تصویب رسید. این سند بر اساس زمانبندی شورا مورد تایید قرار خواهد گرفت.