کناره‌گیری سردار همایون از بریگاد قزاق

۱۳۹۸/۱۱/۳۰ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۱۶۳۹۱۶
کناره‌گیری سردار همایون از بریگاد قزاق

سی‌ام بهمن 1299، قاسم خان والی مشهور به سردار همایون از فرماندهی بریگاد قزاق، کناره‌گیری کرد. او پس از اخراج افسران روس و استاروسلسکی، به مقام فرماندهی بریگاد قزاق رسیده بود. بریگاد قزاق نیروی نظامی ویژه‌ای بود که در 1258 خورشیدی به درخواست ناصرالدین شاه در پی قراردادی میان ایران و روسیه تزاری تشکیل شد. قاسم‌خان پسر علی‌خان والی بود. او از مدرسه نظامی سن سیر فرانسه فارغ‌التحصیل شد. ابتدا آجودان محمد علی میرزا بود و بعدها اولین شهردار تبریز شد. وی در سال ۱۲۸۱ امتیاز اولین کارخانه برق ایران را برای احداث در تبریز به دست آورد و در دورانی که وی ریاست بلدیه (شهرداری) تبریز را بر عهده داشت، اولین مرکز تلفن ایران، در تبریز دایر شد. وی معاون فرمانده قشون آذربایجان، سازمان‌دهنده نخستین گارد مخصوص سلطنتی، رییس قشون آذربایجان، رییس شهربانی مرکز، حاکم تهران، رییس بریگاد قزاق نیز بوده است. او در دوران قاجاریه صاحب منصب ارتش و در چند ماه پایانی پیش از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ و پس از اخراج افسران روس و استاروسلسکی، به مقام فرماندهی بریگاد قزاق رسید. بعد از کودتا و در ارتش رضاخان به مقام سرلشکری (امیر تومانی) نایل شد. در سال ۱۳۱۲ در ارومیه درگذشت و در صحن امام‌زاده ابراهیم در چهار فرسنگی آن شهر به خاک سپرده شد. همسر سردار همایون زرین کلاه عدل ملقب به مشرف‌السلطنه دختر سید حسن عدل‌الملک بود. دومین دختر آنان، مریم والی با عبدالله ممتاز پسر ممتازالسلطنه ازدواج کرد و دختر دیگر، هما والی، همسر احمدحسین عدل شد. بریگاد قزاق که در آغاز دو فوج سوار و یک دسته موزیک داشت، در ۱۳۰۲ فوج سوار دیگری بر آن افزوده شد و در ۱۳۰۹ گردان پیاده آن تشکیل شد. از ۱۳۱۷ بریگاد دارای یک نیروی رسمی ۵۰۰،۱ نفری شامل چهار هنگ سواره نظام و دو گردان توپخانه و یک گردان پیاده نظام بود. در ۱۳۲۶، لیاخوف با اجازه محمدعلی شاه ۲۵۰ نفر دیگر را به استخدام قزاقخانه درآورد. با تشکیل فوج‌های قزاق تبریز، استرآباد و پس از آن آتریادهای مشهد، بابل، رشت، اردبیل، همدان و ارومیه بریگاد به لشکر قزاق تبدیل شد. تسلیحات بریگاد بیشتر روسی و تفنگ‌های بِرْدان بود که بخشی خریداری و قسمتی از سوی تزار به رسم هدیه به ایران فرستاده می‌شد. قورخانه نیز بخشی از مهمات آن را تأمین می‌کرد.