«گذر آقا نجفی» در پاسکاری میان تخریب و مرمت

سه تن از ساکنانِ بافت تاریخی میدان نقش جهان که هنوز خانه‌هایشان تخریب نشده اما بیش از ۱۰ سال است که میان انبوهی از خرابه‌ها گرفتار شده‌اند، به همراه تعدادی از اعضای سمن‌ها و کنشگران میراث فرهنگی، در یک نشست، از مشکلاتی گفتند که ایجاد «گذر آقا نجفی» باعث و بانی آن شده است. نشست فانوس، با موضوع «روشنگری پیرامون دو پروژه مهم شهر؛ گذر آقا نجفی و مرمت مسجد شیخ لطف‌الله» به همت بنیاد مردم‌نهاد تاریخ، فرهنگ و تمدن آریا از عصر تا شام ۲۹ بهمن‌ماه در سالن اجتماعات سرای ورزشکاران برگزار شد. علی قهرایی، نماینده تشکل‌های مردمی اصفهان در این نشست سخنش را با خوانش جملات ابتدایی سفرنامه ناصرخسرو درباره اصفهان شروع کرد و گفت: متأسفانه در طول سالیان اخیر، نه دیگر در اصفهان جوی آب روان و سردی هست و نه آب‌وهوای خوش دارد و این معلولی جز سوء مدیریت و انفعال مردم ندارد که باعث شده اصفهان که موزه‌ای به بزرگی یک شهر بود، به شهری با مسائل بسیار بدل شود؛ مسائلی که آمدوشد دولت‌ها هم نتوانسته آن را حل کند و ما هر روز عقب‌تر می‌رویم. او ادامه داد: اهمیت میراث فرهنگی بر کسی پوشیده نیست و هر چه کشورها میراث غنی‌تری داشته باشند، در عرصه بین‌الملل موفق‌ترند. در واقع کسانی می‌توانند دیپلماسی قوی‌تری داشته باشند که پشتوانه فرهنگی اجتماعی دارند. این پشتوانه جز با پیشینه و بیشینه به دست نمی‌آید و ما پیشینه را داریم اما در بیشینه عقب‌افتاده‌ایم. نماینده تشکل‌های مردمی اصفهان یادآور شد: سال ۱۳۹۸ که چهل‌ستون اصفهان ثبت جهانی شد، شهر سن‌پترزبورگ میزبان اجلاس جهانی یونسکو بود و استاندار وقت که در این جلسه شرکت داشت پس از بازگشت، جلسه‌ای برگزار کرد و پرسید: چگونه سمن‌ها اجازه می‌دهند مترو دل تاریخ اصفهان را بشکافد و از آن عبور کند؟ درحالی که در شهر سن‌پترزبورگ حتی اجازه نمی‌دهند یک تیر چراغ‌ برق نصب شود و می‌گویند قدرت و اصالت این شهر تاریخی باید حفظ شود. قهرایی اظهار کرد: معمولاً گفته می‌شود که سمن‌ها با توسعه مخالفند درحالی که چنین نیست. در دیگر کشورهای دنیا که تمدنی همپای ایران دارند به‌خوبی از میراث خود حراست می‌کنند و گردشگری آنها سالانه میلیاردها دلار برایشان درآمد دارد و اینجا ما داریم آثارمان را با دست خودمان یکی‌یکی نابود می‌کنیم. او با ابراز این عقیده که ازجمله این نابودی‌ها محور شرقی میدان نقش‌جهان است که از آن چیزی باقی نمانده، مدعی شد: شهرداری اصفهان بعضاً بدون هماهنگی میراث فرهنگی و شبانه دست‌به‌کار شده و خانه‌های صفوی و حتی سلجوقی این بافت سنتی شهر را تخریب کرده است. جای خوشبختی دارد که با مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی طرح احداث گذر آقا نجفی از دستور کار خارج‌ شده اما در حال حاضر اصفهان مانده و یک خرابه که باید ساماندهی شود. نماینده تشکل‌های مردمی اصفهان خاطرنشان کرد: بنیاد تاریخ، فرهنگ و تمدن آریا کاری که وظیفه شهرداری بود انجام داد و برای ساماندهی این محور فراخوانی را منتشر کرد. هفت طرح جامع از سوی متخصصان شهرسازی طی این فراخوان ارسال شد و تقاضای ما این بود که طرح‌ها به نام افراد در شورای اداری عنوان و ثبت شد و امیدواریم که با هماهنگی معاونت عمرانی و استانداری این مهم به وقوع بپیوندد.