واحدهای کوچک و متوسط در حوزه مدیریت مالی بهروز شوند
نحوه ورود SMEها به بورس و چگونگی تامین مالی آنها از طریق بورس موضوع نشستی بود که کمیته بورس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران برگزار کرد. در این نشست به اهمیت آموزش مدیران بنگاهها برای استفاده از دانش مدیریت مالی نوین تاکید شد. «نحوه ورود بنگاههای کوچک و متوسط به بورس و چگونگی تامین مالی آنها از بورس» موضوع نشستی بود که کمیته بورس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران برگزار کرد.
در این نشست ابتدا مهدی بیرانوند، عضو هیاتمدیره جامعه حسابداران رسمی کشور از اهمیت ورود بنگاههای کوچک و متوسط به بورس گفت. او ابتدا از جایگاه SMEها در کشورهای با اقتصاد توسعهیافته مانند آلمان گفت و اینکه باید این الگوها بررسی تا مشخص شود که این بنگاهها چگونه منابع مالی خود را تامین میکنند؛ درحالی که در ایران خیلی از این واحدها به منابع بانکی متکی هستند.بعد از آن بیرانوند به موضوع دیگر یعنی نحوه تدوین و تنظیم دفاتر مالیاتی و تراز مالی شرکتها اشاره کرد و گفت که در ایران بسیاری از شرکتها بهجای اینکه به مدیریت مالی توجه کنند تمام تمرکز خود را در نحوه تنظیم دفاتر مالیاتی میگذارند درحالی که حسابداری و حسابرسی بخشی از مدیریت مالی است ولی دانش جدید مدیریت مالی بسیار گسترده است. اگر بنگاهدار بتواند از تمام ابزارهای موجود در بازار پول و سرمایه برای تامین منابع مالی واحد خود بهره بگیرد، میتواند گامهای بزرگتری برای رشد بنگاه خود بردارد.
در ادامه قدرتالله اسماعیلی، نماینده جامعه حسابرسان تاکید کرد زمان آن رسیده، که بنگاههای کوچک و متوسط وارد بورس شوند. البته این نکته متکی به این است که بنگاهها عملکرد شفافی داشته باشند و مانعی برای تهیه صورت مالی خود بر اساس استانداردهای مالی نداشته باشند و شفاف عمل کنند. از طرف دیگر مدیران بنگاهها باید در کنار دانش فنی، به دانش مدیریت مالی هم توجه کنند. او ادامه داد: باید موانع قانونی موجود را پیش پای SMEها برطرف کنیم. البته مهمترین مانع در ورود به بورس این است که در برخی مواقع قوانین و مقررات بورس اجاره ورود نمیدهد اما نکته دیگر هم این است واحدی که وارد بورس میشود باید در اطراف بنگاه خود دیوار شیشهای بکشد. بخش خصوصی باید بداند که در بورس پنهانکاری معنایی ندارد.
سمیه رشیدیان، کارشناس اقتصادی مرکز پژوهشهای اقتصادی اتاق ایران که ریاست جلسه را هم برعهده دارد سوال میکند که هزینه این شفافیت برای بخش خصوصی چه خواهد بود؟ پرسشی که بیرانوند به آن پاسخ میدهد: این فایده در کوتاهمدت و میانمدت این است که بنگاههای کوچک و متوسط از منابع مالی بورس استفاده میکنند. بنگاهها میتوانند اوراق بخرند و بهجای تاکید بر بانک محوری منابع مالی دیگری هم در اختیار میگیرند. اما در بلندمدت فایده ورود به بورس و شفافیت این است که از زیرساختهای بورس برای بهبود وضعیت واحد خود بهره بگیرند. بعد از آن نعمتالله شهبازی، مدیرکل سرمایهگذاری و تامین منابع مالی وزارت صمت گفت که تمام شرکتهای عضو در بورس حدود 700 تاست و قرار نیست که ما در اینجا به الگو نسخهای برسیم که همه واحدهای تولیدی- صنعتی را دربربگیرد. اگر حدود 10تا شرکت هم وارد بورس شوند و از این مسیر بهره بگیرند یعنی ما در این حوزه موفق عمل کردهایم. او تاکید کرد: باید واحدهای کوچک و متوسط در حوزه مدیریت مالی بهروز شوند، همان اندازه که به مدیریت فنی و بهروز شدن آن تاکید دارند مدیر یک واحد صنعتی باید به مدیریت مالی بهروز هم تاکید داشته باشد. او ادامه داد: ما تا چه زمانی باید اقتصاد بانک محور داشته باشیم؟ در دنیا از ابزارهای جدید مالی بهره میگیرند. اول آذرماه بانک مرکزی آماری منتشر کرد که حجم نقدینگی در کشور حدود 2500 میلیارد تومان است و افزایش تامین سرمایه در بخش تولید 50 هزار میلیارد تومان انجامشده است. این نشان میدهد که نقدینگی در اختیار تولید قرار نمیگیرد.
به گفته شهبازی ساختار مالی بنگاههای اقتصادی ما بسیار قدیمی است. باید سازمان حسابداری و سازمان حسابرسی، وزارت صنعت، معدن و تجارت به ارتقای دانش مالی و مدیریت مالی مدیران بنگاههای صنعتی و تولیدی کمک کنند. در ادامه بیرانوند بار دیگر تاکید کرد: یکی از مهمترین مانع در مقابل این مساله، مدیران عامل واحدهای تولید و صنعتی مدیران حسابداریهاست آنها از تکالیف زیاد و روزآمد ترس دارند و برای همین تاکید میکنند که نیازی به شفافیت و ورود به بورس و تامین منابع مالی از این طریق و در نهایت رعایت مقررات بورس نیست. او ادامه داد: ما باید جامعه هدف خود را کوچکتر انتخاب کنیم و در آموزش این گروهها بتوانیم هدفمند و منسجم عمل کنیم.
شهبازی هم راهکار عملی برای تشویق بنگاهدارها برای ورود به بورس را چنین عنوان کرد که باید به دغدغههای آنها پاسخ کارشناسی داده شود. او پیشنهاد داد بنگاههایی که به بورس واردشدهاند بهصورت موردی از تجربه ورود خود به بورس و نحوه ورود و موانع و مشکلات خود در این مسیر بگویند و از کامیابیهایشان برای همکاران خود بگویند. بعد از آن پیشنهاد شد که تصویر دقیقی از چالش ورود بنگاهها به بورس ارایه و مشخص شود که این چالشها در چه سطحی قابلحل است؟ آیا با آموزش مشکلات حل میشود؟ نیاز به قوانین و مقررات دارد یا اینکه چه باید کرد؟ پیشنهاد شد کمیسیون بازار پول و سرمایه و در راس آن اتاق ایران با جایگاه حقوقی که دارد میتواند با وزارتخانهها و مجلس شورای اسلامی وارد گفتوگو و مکاتبه شود. شهبازی بار دیگر تاکید کرد که باید دانش فنی مدیران بنگاهها ارتقا یابد؛ مدیران مالی بنگاهها نیاز به آموزش دارند و باید آنها با روشهای جدید مالی آشنا شوند. بیرانوند هم تاکید کرد که حسابداری یکی از شاخههای کوچک مدیریت مالی است. او به مشکل مالیاتی اشاره کرد و گفت چرا درنهایت مشکلات مالیاتی با توافق حل میشود؟ او گفت که مالیات از درآمد باید پرداخت شود نه از غیر درآمد ولی متاسفانه مدیران مالی بنگاهها نه ابزار و دانش مالی نوین را میشناسند و نه تصویر دقیقی از درآمدهای مالی خود دارند.
بعد از آن اسماعیلی هم تاکید کرد که صورت مالی، روش نوین مالی و مالیات و نحوه تامین منابع مالی بهغیراز بانکها میتواند در آموزش مدیران مالی و مدیران عامل بنگاههای تولیدی به آنها آموزش داده شود.
سید مهدی حسینی، مدیرعامل شرکت ابزار اندیشه هم در این نشست از مشکلات نحوه ورود به بورس گفت و اینکه باید برای رفع این موانع گامهای جدی برداشته شود. از طرف دیگر باید مدیران بنگاهها از ابزارهای مالی نوین در حوزه بورس و بازار سرمایه اطلاع دقیقی پیدا کنند که این نیاز به آموزش دارد. او تاکید کرد که این کلاسهای آموزشی یا در اتاق بازرگانی، صنایع، معدن و کشاورزی ایران برگزار یا اینکه در خود شهرکهای صنعتی برگزار شود. اسماعیلی و شیرین رحیمی نماینده فرابورس هم از آموزش SMEها در شهرکهای صنعتی گفتند. در همین حال بیرانوند از اهمیت حاکمیت شرکتی گفت و اینکه در اینجا دلایل عدم ورود SMEها به بورس باید عارضهیابی شود. اما شهبازی گفت که این عارضهیابی قبلاً در وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام شده است. در ادامه همه پیشنهاد دادند که مساله آموزش استفاده از ابزارهای نوین مالی برای بنگاهها مهم است و برای همین قرار شد کلاسی با عنوان «طرح ملی آشنایی بنگاههای اقتصادی با بازار سرمایه» با همکاری اتاق ایران، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان بورس و جامعه حسابداران برگزار شود.