برنامه‌ریزی مطلوب برای قیمت نان
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از در نظر گرفتن منابع نامطمئن برای یارانه گندم، در گزارشی آورده است: در صورت عدم تحقق منابع غیرمطمئن در نظر گرفته شده برای تامین منابع یارانه گندم در بودجه 99 و با در نظر گرفتن مواردی مانند هزینه مورد نیاز برای خرید گندم همچنین سرانه مصرف، کمبود اعتباری نزدیک به 3605 میلیارد تومان برای نانواخانه‌های یارانه‌ای و آزادپز و مبلغ 164 میلیارد تومان برای نانواخانه‌های یارانه‌ای در سال 1399 قابل پیش‌بینی است. دراین مورد سناریوی اصلی این است که فروش گندم به نانوایی‌های یارانه‌ای نسبت به سال 1398 ثابت نگه داشته خواهد شد و فروش گندم به نانوایی‌های آزادپز که حدود 30 درصد نان کشور را تأمین می‌کنند از 900 تومان در سال جاری به ۲200 تومان در سال 1399 افزایش خواهد یافت و درنتیجه قیمت نان غیریارانه‌ای حدودا دو برابر می‌شود.
به گزارش «تعادل»، توسعه پایدار با مجموعه‌ای از شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی سنجیده می‌شود که از مهم‌ترین آنها شاخص‌های مربوط به وضعیت غذا و تغذیه جامعه است. در کلیه تعریف‌های توسعه پایدار امنیت غذایی یکی از ابعاد عمده آن را تشکیل می‌دهد. بنابراین تأمین امنیت غذایی در برنامه‌ریزی توسعه پایدار از مهم‌ترین اهداف به شمار می‌رود .
دستیابی به این مهم از طریق افزایش تولید مواد غذایی ممکن خواهد بود که در این میان گندم به عنوان محصول محوری و کلیدی کشاورزی جایگاه ویژه‌ای در تولید و مصرف مواد غذایی ملل جهان دارد و خودکفایی در تولید آن از مهم‌ترین اهداف اقتصادی کشورها ازجمله کشور ما طی سال‌های اخیر بوده است. در همین راستا مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی ضمن اشاره به وضعیت اعتباری خرید گندم و یارانه آرد در مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه سال 1399، سناریوهای پیش رو را براساس منابع پیش‌بینی شده در بودجه سال 1399 بررسی می‌کند.
ارزیابی منابع اعتباری پیش‌بینی شده یارانه نان و خرید تضمینی گندم
در تبصره 14 بند ۲۷ بخش هدفمندسازی یارانه‌ها در لایحه بودجه سال «1399»، اعتباری معادل با 12هزار و 100 میلیارد تومان بابت یارانه نان و خرید تضمینی گندم از محل منابع سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در نظر گرفته شده است. این رقم در قانون بودجه سال 1398 معادل 8145 میلیارد تومان بوده است؛ اما در سال 1399 با لحاظ هزینه‌های خرید تضمینی گندم و هزینه‌های جانبی رقمی معادل 15 هزار و 515 میلیارد تومان مورد نیاز خواهد بود. با در نظر گرفتن هزینه مورد نیاز خرید گندم بخش خبازان (نانواخانه‌های یارانه‌ای و آزادپز) با توجه به سرانه مصرف و با مقایسه رقم پیشنهادی در لایحه بودجه سال 1399، دولت برای تأمین بودجه در این بخش با کمبود اعتباری نزدیک به 3605 میلیارد تومان در سال 1399 مواجه خواهد شد.
کمیسیون تلفیق بودجه سال 1399 در ذیل جدول تبصره 14، حکمی تحت عنوان جزء الحاقی ۲ به شرح زیر اضافه کرده است: در صورت افزایش درآمد ناشی از صادرات فرآورده‌های نفتی یا افزایش درآمد حاصل از فروش داخلی فرآورده‌های نفتی مندرج در بندهای 1و۲ منابع، درآمد حاصل از آن صرفاً به یارانه نان و خرید تضمینی گندم و پاداش پایان خدمت والدین شهدا اختصاص می‌یابد.
این گزارش در بخش نتیجه‌گیری خود آورده است: هر چند در این جزء الحاقی تلاش شده است منابعی جهت تأمین این کسری فراهم شود، اما با توجه به غیرقابل اجتناب بودن هزینه‌های مذکور لازم است که منابع مطمئن‌تری به این مساله اختصاص یابد و مشروط شدن منابع خرید تضمینی گندم و یارانه نان به تحقق منابع احتمالی مناسب نخواهد بود. در صورت عدم تحقق منابع غیرمطمئن در نظر گرفته شده در جزء الحاقی ۲ با در نظر گرفتن مواردی مانند هزینه مورد نیاز برای خرید گندم همچنین سرانه مصرف، کمبود اعتباری نزدیک به 3605 میلیارد تومان برای نانواخانه‌های یارانه‌ای و آزادپز و مبلغ 164 میلیارد تومان برای نانواخانه‌های یارانه‌ای در سال 1399 قابل پیش‌بینی است. در صورتی که اعتبارات ردیف ۲۷ جدول تبصره 14 به صورت یکسان در دو بخش نانواخانه‌های یارانه‌ای و آزادپز توزیع شود، قیمت فروش گندم در تمام خبازی‌ها اعم از یارانه‌ای و آزادپز نسبت به سال 1398 برابر 40درصد افزایش می‌یاید.
در حالت دیگر، که احتمالاً سناریوی اصلی این باشد، فروش گندم به نانوایی‌های یارانه‌ای نسبت به سال 1398 ثابت نگه داشته خواهد شد و فروش گندم به نانوایی‌های آزادپز که حدود 30 درصد نان کشور را تأمین می‌کنند از 900 تومان در سال جاری به ۲200 تومان در سال 1399 افزایش خواهد یافت و درنتیجه قیمت نان غیریارانه‌ای حدودا دو برابر می‌شود.
