فناوری برضد کرونا
گروه دانش و فن
کرونای جدید یا کووید۱۹ همچنان در حال آلوده کردن مردم جهان است. کروناویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا سندرم حاد و شدید تنفسی یا همان سارس را شامل می‌شوند. کروناویروس‌ها در سال ۱۹۶۵ کشف شدند و مطالعه روی آنها به‌طور مداوم تا اواسط دهه ۱۹۸۰ ادامه داشت. مقامات چین پس از انتشار این خبر در جهان، به سرعت کد ژنتیکی ویروس (توالی ژنوم ویروس جدید کرونا) را منتشر کردند. کروناویروس‌ها دستگاه تنفسی را در انسان‌ها درگیر می‌کنند و عامل یک‌سوم سرماخوردگی‌های شایع هستند. زمان و دوره نهفتگی کرونا بین ۱۴ تا ۲۰ روز است و تاکنون بیش از 80 هزار نفر را آلوده کرده و بیش از ۲۷۰۰ نفر نیز جان خود را از دست داده‌اند و در این میان حداقل ۱۷۰۰ کادر پزشکی در چین نیز به آن مبتلا شده‌اند. پس از شیوع ویروس کرونا در بسیاری از کشورهای جهان، صدها ربات در بیمارستان‌ها، ساختمان‌های اداری و فرودگاه‌های سراسر جهان مستقر شده‌اند تا بتوانند به متخصصان در پیشگیری از این بیماری کمک کنند و البته کشورهای مختلف هم از فناوری‌های جدید برای مبارزه با این ویروس مرگبار استفاده می‌کنند.
کمک گرفتن از پهپادها و اپلیکیشن خاص
با شیوع ویروس کرونا در سراسر چین، برنامه‌های جدیدی برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس در نظر گرفته شده است. مقامات چین، پهپادها را در سطح این کشور به کار گرفته‌اند تا افرادی که بدون ماسک از خانه بیرون می‌آیند، شناسایی کنند. چین برای پیشگیری از گسترش ویروس کرونا، پهپادهایی را به کار گرفته تا استفاده از ماسک را به مردم گوشزد کنند. پهپادهایی که در نواحی شهری و بر فراز جمعیت به پرواز درمی‌آیند، می‌توانند به مردم هشدار دهند که یا از ماسک استفاده کنند یا از خانه بیرون نیایند. هنگامی که پهپادها به افراد بدون ماسک می‌رسند، صدایی به آنها هشدار می‌دهد.
همچنین اپلیکیشنی در چین طراحی شده که مدعی است به کاربر اجازه می‌دهد متوجه شود آیا در نزدیکی فردی که به کروناویروس مبتلاست، قرار دارد یا خیر؟ این اپلیکیشن موسوم به «ردیاب تماس نزدیک (close contact detector)» طوری طراحی شده که خطر تماس کاربران با کروناویروس را بر اساس میزان نزدیکی آنها با افراد مبتلا به این بیماری یا مشکوک به ابتلا مورد بررسی قرار می‌دهد. کاربران برای بررسی وضعیت خود، باید یک کیوآر کد را با استفاده از اپلیکیشن‌هایی مانند علی‌پی (Alipay)، وی‌چت (WeChat) یا کیوکیو (QQ) در تلفن همراه خود اسکن کنند. پس از ثبت اپلیکیشن در تلفن همراه، باید نام کاربر و شماره شناسایی او در آن وارد شود. هر تلفن همراه می‌تواند وضعیت سه نفر را مورد بررسی قرار دهد. در گزارش مربوط به این اپلیکیشن، جزییات مربوط به چگونگی عملکرد آن مشخص نشده، اما در تعریف آن آمده است که وقتی کاربر فاقد محافظت کافی باشد و در تماس نزدیک با شخصی قرار بگیرد که نشانه‌های ابتلا به کروناویروس را دارد، هشدار می‌دهد. تعریف تماس نزدیک، شامل افرادی می‌شود که با یکدیگر همکار یا همکلاس هستند یا در یک خانه زندگی می‌کنند. علاوه بر این، کادر پزشکی که با بیماران مبتلا به کروناویروس در تماس هستند یا مسافرانی که حمل‌ونقل انبوه را تجربه می‌کنند نیز در معرض ابتلا قرار دارند.
سیستم هوش مصنوعی و گوشی همراه
شرکت علی‌بابا که غول فناوری چینی‌هاست، یک سیستم هوش مصنوعی راه‌اندازی کرد که می‌تواند افرادی که بدون ماسک هستند یا تب دارند را شناسایی کند. هدف از ساخت این سیستم هوش مصنوعی، انجام اقدامی برای کنترل کروناست. این سیستم هوش مصنوعی مبتنی‌بر فناوری‌هایی از قبیل تصویربرداری حرارتی برای تشخیص تب از راه دور است. میزان خطای سیستم در تشخیص تب با تماس غیرمستقیم هم تنها ۰.۳ درجه سانتی‌گراد است. یون تائو، مهندس الگورتیم شرکت علی‌بابا اظهار کرد: «زمانی که یک فرد، مشکوک به داشتن تب باشد، سیستم مذکور به‌طور خودکار به کارمندان هشدار می‌دهد و به سرعت مکان مسافر را پیدا می‌کند.» قرار است این سیستم هوش مصنوعی در مراحل نخست در برخی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای علی بابا و پس از آن در مکان‌های عمومی بیشتری همچون بیمارستان‌ها، ایستگاه‌های راه‌آهن و مترو به‌کار گرفته شود. رونق فناوری‌های گوناگون در چین سبب شده که این کشور از موجی از نوآوری‌های فناورانه برای نبرد با کرونا از کیت‌های آزمایشی سریع گرفته تا ردیاب‌های جدید دما استفاده کند. علاوه بر علی‌بابا، بسیاری از شرکت‌های فناوری دیگر در چین هم سیستم‌های هوش مصنوعی غربالگری تب را توسعه داده‌اند.
همچنین یکی از مهم‌ترین وسایل برای شناسایی افراد مبتلا به این ویروس دماسنج است و چک کردن معمولاً با قرار دادن آن در مقابل پیشانی هر فرد انجام می‌شود. اما این روش جالبی نیست، چرا که نه تنها وقت‌گیر است؛ بلکه سبب می‌شود افراد کنار یکدیگر جمع شوند و این کار احتمال انتقال ویروس را افزایش می‌دهد. به تازگی، سیستم‌های جامع اطلاعات سلامت سنگاپور (IHIS) و شرکتی به نام کرونی‌کر یک سیستم جدید غربالگری برای سنجش تب مسافران توسعه داده‌اند که این سیستم مجهزبه یک تلفن هوشمند و دوربین‌های حرارتی و لیزری است و توسط آنها قادر به اندازه‌گیری دمای بدن افراد است. این فناوری می‌تواند سرعت عبور مسافران در مراکز و مکان‌های مختلف را افزایش و امکان انتقال ویروس را کاهش دهد. این سیستم آی‌ترمو نام دارد و درون این سیستم یک تلفن هوشمند تعبیه شده است و می‌توان این سیستم را روی درهای ورودی مراکز مختلف نصب کرد. این سیستم با کمک فناوری هوش مصنوعی حتی قادر به اندازه‌گیری دمای بدن افرادی که کلاه، عینک و ماسک صورت پوشیده‌اند نیز است. هنگامی که افراد از کنار این سیستم عبور می‌کنند، دوربین‌های حرارتی و لیزری این سیستم با دیدن پیشانی افراد دمای بدن آنها را اندازه می‌گیرند. این سیستم تاکنون در دو بیمارستان سنگاپور مورد آزمایش قرار گرفته است و اگر شیوع این ویروس همچنان ادامه داشته باشد، احتمالا سیستم آی‌ترمو در تمام مکان‌ها نصب خواهد شد تا توسط آن بتوانند افراد مبتلا به ویروس کرونا را از افراد سالم جدا کنند.
کمک گرفتن از ربات‌ها
در تلاش برای به حداقل رساندن تماس بین افراد، دستگاه‌های مجهز به فناوری هوش مصنوعی که دارای تجهیزاتی از جمله چند دماسنج و دوربین هستند، علائم حیاتی بیماران را اندازه‌گیری و به پزشکان کمک می‌کنند تا افراد مبتلا به این ویروس را سریع‌تر شناسایی کنند. علاوه‌بر شناسایی سریع‌تر، این دستگاه‌ها یک مزیت دیگر نیز دارند و آن این است که سبب می‌شوند پزشکان ارتباط مستقیم با بیماران مبتلابه کروناویروس نداشته باشند. این ربات‌ها کارهای دیگری نیز انجام می‌دهند که می‌توان به ضدعفونی کردن اتاق‌های بیمارستان و حتی هواپیماها نیز اشاره کرد. یکی از این ربات‌ها، تمی نام دارد که می‌تواند میزان ارتباط مستقیم پزشکان با بیماران مبتلابه کرونا را به حداقل برساند. تمی دارای سه پای بلند و مجهزبه صفحه نمایش لمسی، فناوری صوتی الکسا آمازون، سیستم صوتی داخلی، محلی برای شارژ تلفن‌ها و یک سیستم ناوبری خودکار است که به او اجازه می‌دهد تا بدون برخورد با موانع به‌راحتی حرکت کند. تاکنون صدها ربات تمی در بیمارستان‌ها، فرودگاه‌ها و خانه‌های مراقبت از سالمندان قرار گرفته‌اند. به گفته یوئلز، این دستگاه همچنین در دفاتر سراسر چین مورد استفاده قرار می‌گیرد تا کارکنان آن دفاتر را روزانه مورد بررسی قرار دهد و درجه حرارت بدن آنها را اندازه‌گیری کند تا دریابد آیا آنها تب دارند یا خیر. چراکه تب یکی از بارزترین علائم کوروناست. اگر فرد مذکور تب داشت، تمی کارمند را به مطب پزشک راهنمایی می‌کند تا از آلوده کردن دیگر همکارانش جلوگیری به عمل آورد. علاوه بر این، ربات‌های حضور از راه دور شرکت زنکس به نام لایت استرایک که امکان برقراری ارتباط تصویری، نظارت و تحویل بی‌خطر مواد غذایی و دارو را فراهم می‌کنند و اتاق‌های بیمارستان‌ها را ضدعفونی می‌کنند، کمک ارزشمندی به پرسنل بیمارستان‌ها برای مقابله با کرونا می‌کنند. ربات‌های این شرکت در بیش از ۵۰۰ مرکز درمانی در سراسر ایالات متحده در حال استفاده هستند. این ربات‌ها از زنون (گاز بی‌بو و پایدار) برای ایجاد یک اشعه فرابنفش شدید استفاده می‌کنند که باعث از بین رفتن باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها در سطوح بیمارستان می‌شود. از آنجا که این ربات‌ها قابل حمل هستند، می‌توان آنها را در سراسر بیمارستان‌ها، آزمایشگاه و اتاق انتظار و حتی در آمبولانس استفاده کرد. آنها طی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه قادر به ضدعفونی کردن اتاق بیماران هستند.
سرویس هشدار گوگل
جای تعجب نیست که این موضوع باعث ترس و وحشت و البته سیل جست‌وجوها در مورد این بیماری در گوگل شده است. به همین دلیل گوگل در پی اعلام وضعیت اضطرار از طرف سازمان بهداشت جهانی (WHO) برای بیماری کرونا و با علم به اینکه می‌تواند اولین تاثیر را روی مردم داشته باشد، سرویس هشدار اضطراری (SOS Alert) را برای چنین جست‌وجوهایی فعال کرده است تا کاربران مستقیما به اطلاعاتی که از سوی سازمان بهداشت جهانی و سایر منابع معتبر درباره این بیماری و شیوع آن منتشر شده است، دست یابند و با مطالب دروغ و گمراه‌کننده مواجه نشوند. این موارد شامل وضعیت شیوع این ویروس همچنین مشاوره در مورد چگونگی حفظ امنیت خود در برابر آن است. گوگل و فیس‌بوک معمولاً سامانه‌های هشدار قرمز را با توجه به فجایع طبیعی و انسانی راه‌اندازی می‌کنند. فیس‌بوک از شبکه اجتماعی خود استفاده می‌کند تا به کاربران و دوستان‌شان اطلاع دهد که در امنیت هستند.
