تصمیمی فراتر از مساله ارز
نگاه به مساله واردات خودرو کاملا رنگ و بوی ارزی داشت و حتی اکنون هم به این مساله با همین نگاه تصمیمگیری میشود در حالی که اصولا مساله واردات خودرو و ذینفعان ورود یا عدم ورود چندان مرتبط با مساله ارز نیستند. تحلیل بر اساس مصرف ارز باعث میشود که درک درستی از پدیده ممنوعیت واردات خودرو نداشته باشیم و نتوانیم متوجه شویم که پشتپرده مساله ممنوعیت واردات خودرو چه بود.
اواسط بهمن بود که خبر آزاد شدن واردات خودرو به صورت غیر رسمی در رسانهها پیچید، شنیدهها حاکی از آن بود نوسانات و افزایش قیمت خودرو، دو موضوع آزاد شدن واردات و اعمال مالیات بر خودروها را به میان آورد؛ به عبارتی سادهتر درهای واردات به روی خودروهای خارجی باز شده و خودروها هم با ساختاری شبیه به اعمال مالیات بر مسکن در دستور کار نهادهای ذی ربط قرار خواهند گرفت. اگر چه هیچ خبر رسمی از این موضوع به فضای رسانهای نشت پیدا نکرد، اما با این وجود بسیاری از کارشناسان پیش بینی میکردند این موضوع تصویب شده و بازار خودرو را در روزهای آخر سال کاملا تحت تاثیر قرار دهد. برای بسته بودن و باز بودن مرزهای واردات خودرو دلایل منطقی و مناسبی وجود دارد؛ هیچ کس نمیتواند بهطور قطعی تعیین کند که مرزهای واردات خودرو باز یا بسته باشد.
باز شدن درهای بازار کشور برای واردات خودرو میتواند افزایش رونق و بهبود چشمگیر بازار و تولیدات خودرو را به همراه داشته باشد اما از طرفی محدودیتهای ما برای اختصاص ارز شرایط را متفاوت کرده است؛ محدودیتهای ارزی ممکن است باعث شود بخش عمدهای از ارز به این موضوع اختصاص پیدا کرده و مجدد نوسانات ارزی دامن گیر صرافیها شود.
سکوت وزارت صمت
در برابر سوال آزاد شدن واردات خودرو!
مهدی صادقی نیارکی سرپرست معاونت صنعت وزارت صمت درباره آزاد شدن مجدد واردات خودرو اظهار کرد: ما هم از مدتی قبل خبر آزاد شدن واردات خودرو را از طریق سایتها و خبرگزاریهای مختلف شنیدیم اما هنوز صحبتی از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره این موضوع اعلام نشده است.
او بیان کرد: برای ماشینهای هیبریدی و برقی تصمیماتی در بودجه قید شده است اما برنامهای برای آزاد کردن واردات خودروهای لوکس وحتی خودروهای ارزان قیمت نداریم و فعلا چنین خبری از هیچ یک از مسوولان وزارت صمت تایید نشده است.
صادقی نیارکی با تاکید بر اینکه خبر آزاد شدن واردات خودرو را نه تایید و نه تکذیب میکند، گفت: در شرایط فعلی تصمیمگیری برای چنبن موضوعی نیاز به ارزیابی و بررسی مناسب دارد، به محض تصمیمگیری درباره این موضوع آن را اطلاعرسانی خواهیم کرد.
بدون شک آزاد شدن واردات خودرو تاثیر شگفتی بر بهبود بازار و کاهش قیمتها خواهد داشت. ورود خودروهای برندهای معروف میتواند تولیدکنندگان کشورمان را به سمت تولید در سطح محصولات جهانی هدایت کند. در گذشته نه چندان دور چنین شرایطی بر کشور حاکم بود که بسیاری از کارشناسان آن را تایید میکنند.
دادفر: خودرو وارد کنیم، بازار شفاف میشود!
مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو درباره تاثیر توقف واردات خودرو بر بازار این محصول گفت: خیلی شفاف میتوان گفت که اگر دولت به دنبال بازار شفاف و غیر انحصاری و کاهش هزینه مصرفکنندهها باشد، باید واردات خودرو مجدد آزاد شود. خودرو در کشور ما نقش یک کالای سرمایهای را دارد نه یک کالای مصرفی، پس بستن مرزها برای واردات آن تنها ایجاد رانت و انحصار را به همراه دارد.
او بیان کرد: دولت به راحتی میتواند با مصوبه آزادسازی خودرو برای همه مردم صنعت خودرو را به صنعتی پویا و فعال تبدیل کند. منظور از آزاد شدن واردات خودرو، قرار گرفتن بازار در دست عدهای محدود نیست، متاسفانه در گذشته ما هم انحصار واردکننده و هم انحصار تولیدکنندههای خودرو را تجربه کردیم اما امروز انحصار تولید بر همه این موارد چیره شده است.
دادفر با تاکید بر اینکه راهکارهای بسیاری برای بهبود وضعیت بازار خودرو کشور وجود دارد، تصریح کرد: باید تعرفه معقول با پایههای محاسبات ریاضی برای بازار واردات در نظر گرفته شود و هر کسی در صورت علاقهمندی بتواند خودرو مورد علاقه خود را طبق قوانین وارد کشور کند. متاسفانه اغلب تعرفههای اعمال شده در این حوزه رنگ و بوی سیاسی دارد. در شرایط فعلی سهام مدیریتی شرکتهای تولیدکننده در اختیار دولت قرار دارد و این باعث شده تا تصمیمگیریها در این صنعت رنگ و بوی سیاسی به خود بگیرد.
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو تاکید کرد: به محض اتخاد چنین تصمیمی ۵۰ درصد قیمت خودرو اُفت خواهد کرد. با در نظر گرفتن تعرفه معقول به راحتی میتوان فضایی ایجاد کرد که محصولات وارداتی با تولید داخل فاصله قیمتی داشته باشند و لطمهای به بازار محصولات داخلی وارد نشود. در این شرایط دولت میتواند مالیات خودروسازها را کم کند تا مورد حمایت قرار بگیرند. مشکل دولت ما حمایت از خودروسازها از جیب مردم است.
واردات خودرو به نفع خودروسازان نیست
میلاد بیگی کارشناس حوزه خودرو اظهار کرد: اگر تنها از منظر صنعت خودرو به ماجرا نگاه کنیم واردات اثر منفی ندارد و میتواند به کنترل قیمتها کمک کند؛ با توجه به اینکه خودروهای پر فروش بازار فاصله قیمتی زیادی با خودروهای وارداتی دارند، باز شدن مرزهای واردات تاثیر چندانی بر بازارهای خودروسازهای داخلی هم نخواهد داشت.
او تاکید کرد: نکته حائز اهمیت محل تامین ارز این واردات است، در شرایط فعلی درآمد ارزی ما در هالهای از ابهام قرار گرفته و نمیتوان برای بلندمدت روی میزان این درامد ارزی حساب کرد، با آزاد شدن واردات خودرو ما در اصل به میزان تقاضا ارزی اضافه میکنیم و این افزایش تقاضا در شرایطی است که ارز کافی در کشور موجود نیست.
بیگی تصریح کرد: باید فضای شفاف و روشنی درباره ارز وجود داشته باشد تا اگر درآمد ارزی به سطح قابل قبولی رسید موضوع واردات خودرو به جریان بیفتد اما در حال حاضر چنین شرایطی وجود ندارد؛ پیشبینیناپذیر شدن اقتصاد کشور، اتفاق ناخوشایندی است که سرمایهگذاری و فعالیت در بازار را کاهش میدهد.
زمان تعیین خواهد کرد که بازار خودرو در انحصار خودروسازان داخلی باقی خواهند ماند یا مسوولان کشور فکری به حال تامین ارز برای نیاز بازار کشور خواهند کرد؛ هر دو کفه ترازو خوبیها و بدیهای خودش را دارد اما شرایط کشور درباره این موضوع تعیینتکلیف خواهد کرد.