سهم 1.76 درصدی ایران در تولید گازهای گلخانهای
به گفته اقلیم شناسان، بارانهای ناگهانی و سیلآسا، توفانهای مهیب با قدرت پیشبینی اندک، کاهش دما و یخبندانهای شدید و طولانی، خشکسالیهای گسترده و دمای بالای هوا همگی از نشانههای تغییر اقلیم در کره زمین هستند که غیرقابل پیش بینی بودن و مهارناپذیری آنها، فاجعه بارتر از هر موضوع دیگری است.
در این میان هیات کارشناسان سازمان ملل که در آن بیش از ٢٠٠٠ پژوهشگر معتبر بینالمللی شرکت دارند، معتقدند که پخش آلایندهها عامل اصلی در تغییرات آب و هوایی است، به عبارت دیگر فعالیتهای انسانی عامل اصلی گرم شدن سریع زمین و تولید گازهای گلخانهای با حجم بسیار زیاد و ورود این گازها به اتمسفر زمین است.
گازهای گلخانهای به توفانهای شدید، باران و جاری شدن سیلها و سیلابها منجر میشوند ودر بخشهای آسیب پذیرتر دنیا این امکان وجود دارد که خشکسالی انسانها را مجبور به مهاجرت کند و موجب زیانهای مالی بزرگ شود.
چین در صدر تولیدکنندگان
گاز گلخانهای
سیستم آب و هوا بسیار پیچیده است و به اشکال گوناگون، به اختلالاتی که به آن وارد میشود، واکنش نشان میدهد یک عامل مهم برای آب و هوا، مقدار دیاکسید کربن موجود در اتمسفر است هر چه مقدار دیاکسید کربن بیشتر باشد به همان نسبت هوا گرمتر میشود.
از پایان سده نوزدهم یعنی از آغاز استفاده از زغال سنگ به این سو، غلظت دیاکسید کربن در زمین 30 درصد افزایش یافته است و در اثر آن کره زمین کمی بیش از نیم درجه گرمتر شده است تقریبا از همان زمان استفاده از ماشین بنزینی و آب گرمکنهای نفتی و گازوییلی هم آغاز شد.
مهمترین عامل پدیده تغییر اقلیم افزایش گازهای گلخانهای است که چین با ۲۹.۵۱ درصد و امریکا با ۱۴.۳۴ درصد بیشترین میزان این گازها را تولید میکنند، ایران با سهم ۱.۷۶ درصد، نوزدهمین کشور در شاخص سرانه تولید گازهای گلخانهای در جهان است.
اثر گلخانهای پدیدهای عادی است اما اگر این پدیده تشدید یافته و اقدامی در این زمینه انجام نشود، در آستانه دگرگونیهای آب و هوایی بزرگ با پیامدهای بسیار پردامنهای قرار خواهیم گرفت.
آب و هوا همیشه بین دورههای گرم و سرد در نوسان بوده است اما افزایش کنونی گرما وابسته به انسانهاست و پخش آلایندهها به گرم شدن زمین کمک میکند.
پیشبینیهایی
درباره تغییرات آب و هوایی
براساس آنچه پژوهشگران سازمان ملل پیشبینی میکنند آب و هوای کره زمین در قرن 21 حدود 2 تا 6 درجه گرمتر میشود و سطح آب دریاها بهطور میانگین یک متر افزایش مییابد بنابراین سلامتی انسانها با خطرمواجه میشود و حشرهها و بیماریها ممکن است در سطح گسترده پخش شوند، ضمن اینکه دسترسی به آب آشامیدنی کمتر میشود و نسل برخی گیاهان و جانوران از بین میرود، به عنوان نمونه پیشبینی میشود که میانگین درجه آب و هوای سوئد از میانگین درجه آب و هوای کره زمین بیشتر افزایش یابد که پیامد آن زمستانهای معتدل، باران بیشتر و توفانهای شدید خواهد بود.
فصل کشت طولانیتر میشود و حشرهها و آفتهای زیانباربیشتری فرآوردههای کشاورزی را تهدید میکنند آب و هوای مرطوبتر و معتدلتر به افزایش حشرههایی مانند کنه منجر میشود.
3 سناریو درباره دمای هوا در آینده
4 سناریو برای میزان انتشار گازهای گلخانهای در پایان قرن 21 وجود دارد که میتوان آنها را به 3 دسته تقسیم کرد، یک سناریو بدبینانه، یک سناریو خوشبینانه و یک سناریو متوسط. درحال حاضر میزان گازهای گلخانهای موجود در جو کره زمین 410 قسمت در میلیون است، این در حالی است که از 650 هزار سال پیش تا سال 1950 میزان گاز دیاکسید کربن در جو معمولا بین250 تا 300 قسمت در میلیون در نوسان بوده و هیچوقت از 300 قسمت در میلیون بیشتر نشده است اما از سال 1950 به بعد میزان گازهای گلخانهای موجود در جو شروع به افزایش کرد و هماکنون میزان دیاکسید کربن موجود در جو 410 قسمت در میلیون است.
از هماکنون تا سال 2100، بر اساس سناریو خوشبینانه میزان گازهای گلخانهای به حدود 450 قسمت در میلیون میرسد، بر اساس سناریو متوسط میزان گازهای گلخانهای به حدود 600 میرسد و برطبق سناریو بدبینانه که کشورها میزان انتشار خود را اصلا کاهش نمیدهند، میزان گاز دیاکسید کربن در جو تا سال 2100 به 1250 قسمت در میلیون میرسد.
بر اساس سناریو متوسط، میانگین دما درایران بین سالهای 2016 تا 2035، حدود 1 تا 1.5 درجه نسبت به میانگین دمای سال 1985 تا سال 2006 افزایش پیدا میکند؛ در 20 سال میانی قرن (سالهای 2046 تا تا 2065) این میزان 3 تا 4 درجه است و برای 20 سال انتهایی قرن (2081 تا 2100) هم دمای کشور بین 4 تا 5 درجه سلسیوس افزایش پیدا میکند که تبعات بسیار زیادی دارد، به عنوان نمونه دمای اهواز که 52 درجه است به 56 یا 57 درجه برسد که اثرات منفی بسیار نامطلوبی دارد.