کریم سنجابی از وزارت خارجه استعفا کرد
روزهای نخست انقلاب، روزهای سخت ایرانِ جدید در مواجهه با دنیای خارج بود. برخی از انقلابیونی که کمتر، از سیاست خارجی، اطلاع داشتند، در رویارویی با غرب، شمشیر را از رو بستند. این شاید، همان چیزی بود که انقلاب اسلامی در آن روزها میطلبید. اما سیاسیون کهنهکاری در عین مخالفت با استعمار و استثمار خارجی، در نوع مواجهه با غرب نظرات مختلفی داشتند. همین اوضاع، وزیر 74 ساله خارجه دولت موقت را ناچار به استعفا کرد. روز ۲۶ فروردین ۱۳۵۸ دکتر کریم سنجابی، رهبر جبهه ملی ایران بعد از ۵۵ روز از سمت وزارت امور خارجه دولت موقت استعفا داد. متن کوتاه استعفای دکتر سنجابی که تسلیم مهندس مهدی بازرگان نخستوزیر وقت شده بود، به این شرح بود: «جناب آقای مهندس بازرگان، نخستوزیر، نظر به اینکه در اوضاع و احوال کنونی پیشرفت امور میسر نیست و با توجه به مسوولیت مشترک وزیران در کلیه امور کشور ادامه خدمت برای اینجانب غیرمقدور است، لذا بدین وسیله استعفای خود را اعلام میدارم.» روزنامه کیهان فردای آن روز با انتشار خبر استعفای دکتر سنجابی نوشت: «کریم سنجابی ۷۴ سال دارد و سال گذشته به رهبری جبهه ملی ایران انتخاب شد و فعالیت گستردهای را در مبارزه با رژیم شاه پیش گرفت. شاه سابق قبل از خروج از ایران و انتصاب شاپور بختیار به عنوان نخستوزیر به وی پیشنهاد نخستوزیری را کرده بود که نپذیرفت و این امتناع با استقبال مردم روبرو شد.» یک روز پس از استعفای دکتر سنجابی، داریوش فروهر وزیر کار و امور اجتماعی و سخنگوی جبهه ملی استعفای دکتر کریم سنجابی را «تعجبانگیز» خواند. فروهر گفت: من از خبر استعفای دکتر سنجابی بیاندازه تعجب کردم به خصوص که هیچگونه رایزنی با همراهان سیاسی خود از جمله شورای مرکزی جبهه ملی ایران نکرده بودند. به نظر من با پیروزی انقلاب ملت ایران و تصمیم قاطع مردم به استقرار جمهوری اسلامی اکنون زمان آن رسیده که هر ایرانی با همه نیرو در دوران سازندگی انقلاب شرکت کند. فروهر همچنین درباره شایعه استعفای خود گفت: این شایعه درست نیست. من در کنار مهندس بازرگان که از نزدیک میبینم شبانهروز برای رفع دشواریهایی که آینده ایران را تهدید میکند در تلاش است، خواهم ایستاد. در همین حال، سنجابی پس از انتشار خبر استعفایش در تشریح دلایل این اقدام به کیهان گفت: استعفای من به هیچوجه متوجه آقای بازرگان نیست، بلکه ناشی از بینظمیها و بیتربیتیهایی است که در مملکت مشاهده میشود، ناشی از حکومتهایی است که در حکومت به وجود آمده و نگرانی ایجاد کرده است. مسائلی که پیشرفت کارها را غیرممکن کرده و از جریان طبیعی خارج ساخته است. استعفای سنجابی چند روز پس از ماجرای بازداشت فرزندان آیتالله طالقانی رخ داد. به همین دلیل بود که خبرنگار کیهان از سنجابی پرسید: «آیا وضعی که برای حضرت آیتالله طالقانی پیش آمد، تاثیری روی تصمیم شما گذاشت؟» وی پاسخ داد: «موضوع حضرت آیتالله طالقانی شوکی بود که نه تنها بر دولت و افراد آن، بلکه تمام مملکت وارد و موثر واقع شد. این مساله نشانه بینظمی و دودستگی حتی در میان مبارزین و مجاهدین است.»