آسیاب ۴۰۰ ساله داراب در گورستان
یک نگاه از کنار جداره باقی مانده از آسیاب به پایین دست، کافی است تا به زبان بی‌زبانی نشان دهد آسیاب آبی «دولنگه رُستاق» در داراب استان فارس را به همان گورستانی سپرده‌اند که در پایینِ پای آسیاب قرار دارد، اثری تاریخی که بخش زیادی از آن به مرور زمان و بر اثر عوامل طبیعی از بین رفته‌اند.
عیسی فولادفر، فعال میراث فرهنگی داراب فارس، وضعیت این محوطه تاریخی که سال ۱۳۸۴ در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده را بسیار بد توصیف می‌کند. او با بیان اینکه آسیاب صفوی روستای «رُستاق» در نزدیکی گورستان رستاق قرار دارد، به فعالیت حفاران غیرمجاز در طول سال‌های گذشته در بخش‌هایی از این محوطه اشاره می‌کند و می‌گوید: در پرونده ثبتی این اثر تاریخی که سال ۱۳۸۴ شماره ثبت ملی گرفته است، نسبت به سست و بی دوام بودن سازه و پایه‌های آن اشاره شده، اما اکنون و بعد از بیش از ۱۹ سال به نظر می‌رسد هنوز اقدامی برای برطرف کردن این آسیب‌ها انجام نشده است. او به تخریبِ پایه‌های تاق‌ها اشاره کرده و از احتمال ریزش این سازه خبر می‌دهد و معتقد است که طبق آن‌چه که خود از وضعیت این اثر تاریخی دیده، با شکاف‌هایی که در بدنه سازه وجود دارد، احتمال تخریب بنا زیاد است. او اما وجود یک آسیاب دیگر در ۵۰ متری باقی مانده‌های این آسیاب که در طول سال‌های گذشته به‌طور کامل تخریب شده را علت نام‌گذاری آسیاب به «دو لنگه» می‌داند و ادامه می‌دهد: با توجه به قرار گرفتن این محوطه در فضایی باز که هیچ حریم و حصاری ندارد، به نظر می‌رسد مالک این محوطه سازمان منابع طبیعی باشد، اما متاسفانه سال‌هاست که هیچ نهادی به این محوطه تاریخی و آثار آن توجهی نمی‌کند.
