ایرانشهر
تهران و تبریز در شرایط حاد رخداد زمینلرزه
افزایش جمعیت و توسعه شهری، کلانشهرهایی چون تهران و تبریز را در شرایط حاد از دیدگاه خطر رخداد زمینلرزه قرار داده است.دکتر شهریار سلیمانی آزاد، پژوهشگر لرزه زمینساخت و متخصص پالئوسایزمولوژی - تکتونیک جنبای سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور در گفتوگو با ایسنا، تهران و تبریز را از جمله کلانشهرهای اصلی ایران برشمرد که در شرایطی حاد از دیدگاه خطر رخداد زمینلرزه قرار دارند و گفت: این دو کلانشهر سابقه لرزهخیزی را دارند، ضمن آنکه از آخرین زمینلرزه مهمی که داشتهاند، تاکنون رشد مساحت و جمعیت بسیار زیادی را نیز تجربه کردهاند.وی بر پایه کاتالوگ زمینلرزههای تاریخی، آخرین زمینلرزه بزرگ و مهم تهران و ری باستان را مربوط به ۱۹۰ سال قبل (سال ۱۸۳۰ میلادی) دانست و ادامه داد: بر اساس آثار گسلش به جای مانده از این زمینلرزه و اندازه پهنه لرزهای آن، بزرگای برآورد شده آن حدود ۷.۲ بوده است و در مطالعات پالئوسایزمولوژی که ما طی ۱۵ سال گذشته انجام دادیم، آثار گسلش سطحی این زمینلرزه را در میان «گسل مشا» و «گسل شمال تهران» در محل اتصال این دو گسل در خاور لواسان و در نزدیک به منطقه آبعلی یافته و با روشهای رادیومتریک سنسنجی کردهایم.سلیمانی آزاد با اشاره به برخی گفتهها در زمینه میزان خطر لرزهای نسبی گسلهای تهران، با بیان اینکه زمانی که از این موضوع سخن به میان میآوریم، درباره شهری صحبت میشود که با یک گسل مواجه نیست، گفت: پهنههایی از گسلها در اطراف، خاور، شمال، جنوب و باختر و همچنین در داخل تهران وجود دارد و طی ۲۰ سال گذشته تلاش شده که از این پهنههای گسلی اطلاعاتی مهم کسب شود.این محقق سازمان زمینشناسی با بیان اینکه این مطالعات به ما نشان میدهد که کدام یک از گسلها دگر شکلی زمینلرزهای بیشتری دارند لذا میتوانند برای کلانشهر تهران خطرناکتر باشند، ادامه داد: یکی از مواردی که در این زمینه بسیار مهم به نظر میرسد، مساله «فاصله» مرکز جمعیت با مرکز احتمالی خطر است. یادمان نرود که در سال ۲۰۰۳ میلادی در زلزله بم ما با زمینلرزه متوسط ولی در بلافصل منطقه تجمع جمعیتی مواجه بودیم و اثر اصلی آن هم فاجعهای بود که دیدیم.وی افزود: در مورد هر شهر از جمله تهران مساله این است که بر پایه دادههای دقیق، میتوانیم تفسیرهای درستتری داشته باشیم و فعلا در حال حاضر دادههای فراهم آمده از پژوهشهای لرزه زمین ساختی نشان میدهد که هم بخش باختری و هم بخش خاوری و هم برخی مناطق داخل تهران با مساله احتمال رخداد زمینلرزه مواجه است و از این رو تهران به واقع در شرایط خطرناکی قرار دارد.
سلیمانی با تاکید بر اینکه افزایش جمعیت، وسعت و ساخت و آمیختگی سازهای طراحی و اجرا شده بد تا خوب به این شرایط بحرانی اضافه شده است، خاطرنشان کرد: در شهر تهران شاهدیم که در کوچه و خیابانهای باریک گاهی بیش از ۱۰ برج ساخته شده که نشان میدهد ما در مساله رخداد زمینلرزه احتمالی با چه شرایط پیچیدهای روبهرو هستیم.
وی ادامه داد: برای اینکه بدانیم کدام یک از گسلها شرایط خطرناکتری دارد، باید بدانیم که کدام یک از آنها دچار دگرشکلی زمین لرزهای بیشتری است و کدام یک از آنها احتمالا در آستانه تخلیه انرژی لرزهای هستند. در صورتی میتوانیم در این زمینه تفسیر درستتری ارایه دهیم که درباره همه این گسلها اطلاعات دقیق و کافی داشته باشیم.
ماسک در حمل و نقل بین شهری اجباری شد
داریوش باقرجوان، مدیر کل دفتر حمل و نقل مسافر سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای کشور از اجباری شدن استفاده از ماسک در اتوبوسها و سواریهای پلاک عمومی بین شهری توسط مردم خبر داد و گفت: با وجود تصویب هزار میلیارد تومان اعتبار برای جبران خسارتهای وارد شده به بخش مسافری حمل و نقل بین شهری تاکنون مبلغی پرداخت نشده است.باقرجوان در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: در خلال اجباری شدن استفاده از ماسک در مترو و اتوبوسهای درون شهری ما نیز این کار را در حوزه برون شهری انجام دادیم و همه شرکتهای حمل و نقلی موظفند به مردمی که ماسک ندارند بستههای بهداشتی از جمله ماسک را تحویل دهند و مردم نیز آنها را درطول سفرهای بین شهری در اتوبوسها یا سواریهای کرایهای پلاک عمومی استفاده کنند.وی افزود: مهمتر از همه این است که مردم این نکات بهداشتی را جدی بگیرند و هنگام استفاده از اتوبوس یا سواریهای کرایه پلاک عمومی شهری حتما از ماسک استفاده کنند اما متاسفانه برخی مسافران این مساله را رعایت نمیکنند و در حال حاضر قانونی وجود ندارد که اگر کسی این الزامات بهداشتی را رعایت نکرد چه برخوردی با آن فرد صورت گیرد.مدیر کل دفتر حمل و نقل مسافر سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای کشور با بیان اینکه به همه رانندگان توضیح دادهایم که به مردم نکات بهداشتی را تذکر دهند، گفت: به غیر اجباری استفاده کردن از ماسک همه پروتکلهای بهداشتی ابلاغی از سوی وزارت بهداشت و ستاد ملی مبارزه با کرونا با جدیت اجرایی میشود و سازمان راهداری و دیگر دستگاههای نظارتی از جمله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نسبت به اجرای دقیق و صحیح این پروتکلهای بهداشتی نظارت میکنند. همچنین ضمن ضد عفونی و محلول پاشی تمام فضاها و سطوح تماس مردم در حوزه حمل و نقل مسافری، تبسنجی و غربالگری مسافران نیز در دستور کار قرار گرفته است و این مساله سبب شده که خوشبختانه تاکنون هیچ رانندهای به ویروس کرونا در بخش حمل و نقل مسافری مبتلا نشود.