تاسیس ایرلاین در بحران کرونا به صرفه نیست
اسعدی سامانی، یکی از مدیران سابق سازمان هواپیمایی برای راه‌اندازی ایرلاین موافقت اصولی گرفته است
مجید اعزازی|
در حالی که یکی از خبرگزاری‌های داخلی دیروز از راه‌اندازی یک ایرلاین جدید خبر داده بود، مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در گفت‌وگو با «تعادل» اظهار کرد که این ایرلاین، هنوز در حال راه‌اندازی است و فعلا موافقت اصولی گرفته است و تا اخذ مجوز فعالیت، از نظر زمانی فاصله دارد.
اسعدی سامانی با بیان اینکه معمولا برای تاسیس ایرلاین تقاضای زیادی وجود دارد، گفت: اما از هر چند درخواست یکی به نتیجه می‌رسد. در حاضر تنها یک درخواست تاسیس راه‌اندازی ایرلاین تا مرحله موافقت اصولی پیش رفته است.
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در پاسخ به سوالی درباره اینکه در شرایط کنونی، راه‌اندازی ایرلاین تا چه اندازه برای کشور لازم و مفید است؟ گفت: بالاخره بحث کسب و کار است و هر شرکتی بر اساس توانمندی که دارد وارد بازار می‌شود و اگر بتواند در بازار رقابت کند، به فعالیت خود ادامه می‌دهد. اما با توجه به محدویت‌های بهداشتی برای مقابله با بیماری کرونا و اینکه با کاهش پروازها و کاهش مسافر در این دوره مواجه هستیم و از سوی دیگر، به نظر می‌رسد که تا چند سال آینده هم به شرایط قبل از کرونا بر نمی‌گردیم،
بنابر این به نظر می‌رسد، وارد شدن در این فضای کسب و کار از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نباشد و کسانی که می‌خواهند وارد این عرصه بشوند، باید مطالعه بیشتری داشته باشند که دچار خسارت نشوند.
اسعدی سامانی همچنین در پاسخ به اینکه در شرایط تحریم، امکان خرید یا اجاره هواپیما برای ایرلاین‌های داخلی وجود دارد؟ اظهار کرد: بله این امکان وجود دارد و ایرلاین‌های ایرانی به دنبال هواپیماهایی می‌گردند که در ایران امکان تعمیر و نگهداری آنها وجود داشته باشد. نیروهای آموزش دیده آن باشد. معمولا تایپ‌های مختلف هواپیماهای ایرباس، جزء گزینه‌هایی است که شرکت‌ها خرید یا اجاره آنها را در دستور کار خود قرار داده و می‌دهند.
سقوط سفر هوایی در اوج پاندمی
به گزارش «تعادل»، بنا بر اعلام رسمی انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی (یاتا)، شاخص RPKs (درآمد حاصل از جابه‌جایی مسافر بر حسب کیلومتر) در ماه مارس سال جاری میلادی نسبت به دوره مشابه سال قبل تا 52.9 درصد افت کرده است که افتی چشمگیر در تاریخ معاصر صنعت هوایی به شمار می‌رود. در ماه مارس شیوع کرونا با بیشترین سرعت در سراسر جهان ثبت و منجر به قرنطینه گسترده و اعمال محدودیت‌های سفر شد. برهمین اساس، یاتا پیش بینی کرده است که شاخص RPKs در فصل دوم سال 2020 نسبت به دوره مشابه سال قبل تا 82 درصد، در فصل سوم تا 56 درصد و در فصل چهارم تا 33 درصد افت را شاهد باشد. گزارش این انجمن بین‌المللی همچنین حاکی است که لغو پروازها تا 30 ژوئن سال جاری میلادی به 4.5 میلیون فقره بالغ شود که به این ترتیب، مجموع زیان ایرلاین‌های فعال در جهان به 314 میلیارد دلار می‌رسد و نسبت به سال 2019 تا 55 درصد افت خواهد کرد.
ماجرای ورود هواپیماهای دسته دوم به کشور
در کنار پاندمی کرونا، تحریم‌ها یکجانبه امریکا علیه ایران نیز مانع از دست یابی ایرلاین‌های داخلی به هواپیماهای نو است. آنگونه که عباس آخوندی، وزیر سابق راه و شهرسازی در نخستین هفته‌های اجرایی شدن برجام گفت، ایران به ۵۰۰ فروند هواپیمای مسافربری جدید نیاز دارد. از این رو، قرار بود در برنامه‌ای ۱۰ ساله شرکت‌های ایرانی با استفاده از فضای به وجود آمده پس از اجرایی شدن توافق هسته‌ای به‌طور مستقیم از شرکت‌های سازنده هواپیما، ناوگان خود را نوسازی کنند و ایران بتواند در این چارچوب شانس خود برای رقابت با همسایگان خود را پیدا کند. این اتفاق نیز در قالب عقد قرار داد برای خرید حدود 200 فروند هواپیما میان ایران ایر و سه شرکت بویینگ، ایرباس و‌ای.تی آر (فرانسوی- ایتالیایی) نیز پیگیری شد اما به دلیل خروج یکجانبه امریکا از برجام و نیاز هواپیماهای برجامی به مجوز اوفک امریکا، این قراردادها به سرانجام نرسید و صرفا سه فروند ایرباس و 20 فروند‌ای تی آر وارد کشورمان شد. از این رو، در دیماه سال 98 و پس از گذشت حدود یک سال و نیم از بدعهدی امریکا، ایران دوباره به سراغ سایر گزینه‌های خود مانند خرید هواپیمای دست دوم رفت و براین اساس وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که 3 فروند هواپیمای دست دوم جدید به زودی وارد ناوگان ایران خواهند شد. پیش از آن نیز، شرکت هواپیمایی کیش ایر از اضافه شدن 3 فروند هواپیمای امبرائر برزیلی به ناوگان این ایرلاین خبر داده بود. در اسفند سال 97 نیز «هما» سه فروند هواپیمای ایرباس 319 را خریداری کرده بود.
در جریان طرح ورود هواپیماهای دست دوم در دیماه سال گذشته، اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی از درخواست این انجمن از شورای عالی هواپیمایی برای حذف محدودیت‌های سنی هواپیماهای دست دوم خبرداد. براساس مصوبه ابلاغی این شورا به ایرلاین‌ها، نباید سن ناوگان وارد شده بیشتر از سال ۱۹۹۸ میلادی یعنی ۲۰ سال باشد. اسعدی سامانی اما معتقد است، این محدودیت فشار وارده به ایرلاین‌ها را برای نوسازی ناوگان دو چندان می‌کند چون در شرایط تحریم و محدودیت‌های عرضه سوخت به شرکت‌های هواپیمایی، نوسانات ارز و ... باید تسهیلاتی برای شرکت‌های هواپیمایی در نظر گرفته شود تا آنها قادر به ادامه حیاتشان باشند.او اظهارمی کند: هواپیماهایی که از نظر پروازهای
انجام شده‌شان قابلیت پرواز دارند، می‌توانند در ایران مورد استفاده قرار بگیرند و پیشنهاد می‌شود از این منظر دستگاه‌های متولی سخت‌گیری چندانی نداشته باشند؛ به عنوان مثال، هواپیمای مسافری که ۱۰ سیکل پرواز (هر نشست و برخاست یک سیکل پروازی در نظر گرفته می‌شود) انجام داده است و سن بالاتر از ۲۰ سال دارد مشکلی برای پرواز ندارد و بهتر است به آن اجازه واردات داده شود.
به گفته برخی از کارشناسان هوایی، هواپیمای دست دوم می‌تواند از نظر کارکرد و به روزرسانی قطعات فاصله‌ای با هواپیمای نو نداشته باشد بنابراین می‌توان روی خرید این نوع از هواپیماها سرمایه‌گذاری کرد درواقع باید بیش از سن به ساعت پروازی هواپیما توجه شود اینکه این هواپیماها در چه مسیرهایی پرواز می‌کرده و صاحبان قدیمی آنها که بودند. او معتقد است که مشکل فقط در اعمال تحریم‌ها خلاصه نمی‌شود بلکه قیمت خرید هواپیماها و تأمین منابع مالی آن از سوی شرکت‌های هواپیمایی است.
افزایش پروازها به ۳ کشور اروپایی
در تحولی دیگر، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی همچنین در گفت‌وگو با مهر، از افزایش پروازهای برنامه‌ای به سه کشور اروپایی خبر داد. اسعدی سامانی درباره آخرین وضعیت پروازهای خارجی برنامه‌ای اظهار کرد: ایران ایر بعد از کرونا، پرواز هفتگی به آمستردام راه‌اندازی کرده است؛ پروازهای روتین و برنامه‌ای هما به لندن و پاریس هم از سر گرفته شده است. وی افزود: هلندی‌ها برای راه‌اندازی پروازهای برنامه‌ای آمستردام برخی پروتکل‌ها را اعلام کرده‌اند که باید روی مسافران اعمال شود. این پروتکل‌ها شامل مسافرانی است که ویزای شینگن یا اقامت اروپا داشته باشند و مسائلی از این دست را شامل می‌شود. بنابراین صرفاً مسافرانی که اقامت یکی از کشورهای اروپایی را داشته باشند می‌توانند با پرواز آمستردام به هلند بروند. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی درباره پروازهای آلمان و فرانکفورت هما نیز گفت: فعلاً آلمان اجازه شروع پروازهای برنامه‌ای را نداده است اما ایران ایر در حال رایزنی با آلمانی‌هاست تا اگر این کشور پروازهای ورودی خارجی را باز کند، ایرانی‌ها هم بتوانند با پروازهای هما به این کشور سفر کنند.
وی ادامه داد: آلمان و چند کشور اروپایی دیگر در حال کاهش شرایط سختگیرانه قرنطینه هستند و این احتمال وجود دارد که به زودی شاهد بازگشایی پروازهای سایر کشورهای اروپایی باشیم. اسعدی سامانی تصریح کرد: اسپانیا نیز هنوز اجازه‌ای برای پروازهای برنامه‌ای و روتین صادر نکرده است؛ اما این کشور اجازه داده تا اگر پروازهای موردی برای بازگرداندن ایرانیان لازم باشد، ایران ایر به این کشور پرواز داشته باشد. ولی ایران ایر پیگیر است که هر گاه قرنطینه‌های اسپانیا به اتمام برسد، پروازهای برنامه‌ای به مادرید را از سر ب گیرد.
وی اظهار کرد: پروازهای تهران به شرق آسیا صرفاً به دو مقصد بانکوک (تایلند) و کوالالامپور (مالزی) به صورت برنامه‌ای در حال اجرا است و هواپیماهای ماهان پرواز به این دو مقصد را انجام می‌دهد؛ هندی‌ها هم هنوز قرنطینه‌های کنترل کرونا را لغو نکرده و صرفاً پروازهای موردی به این کشور داریم که در این راستا، هما هفته گذشته به هند رفت و ایرانیان مقیم این کشور را از دهلی به فرودگاه امام خمینی (ره) بازگرداند.
