«آقای اوپک ایران» درگذشت
تعادل |
«آقای اوپک یا همان ژنرال نفتی» درگذشت. ضایعه‌ای دردناک برای صنعت نفت ایران. «حسین کاظم‌پور اردبیلی» که از نجات‌یافتگان بمب‌گذاری دفتر حزب جمهوری اسلامی در هفت تیرماه سال ۱۳۶۰ بود، بامداد روز گذشته 27 اردیبهشت ماه 99 به دیار باقی شتافت. او سیاستمدار، دیپلمات ومدیر اجرایی ایرانی بود که در دولت احمدی‌نژاد برکنار شد، اما با روی کار آمدن حسن روحانی، به عنوان یک ژنرال نفتی در دولت به کار گرفته شد.
او از سال ۹۲ تا زمان مرگ همچنان نمایندگی ایران در اوپک را برعهده داشت. بسیاری معتقدند کاظم‌پور اردبیلی نقش کلیدی در اوپک داشته و به عنوان یکی از استراتژیست‌های این نهاد مهم نفتی جهان تاثیرگذار بوده است. برخی از روزنامه‌نگاران او را «آقای اوپک» می‌خواندند. او که به عنوان یک دیپلمات باهوش و عملگرا شناخته می‌شود، در اکثر تحولات نفتی دو دهه اخیر تاثیرگذار بوده و منافع ملی ایران را پیش برده است. کاظم‌پور در دوران تحریم نفتی کشور ماموریت بسیار دشوار و سنگین بر عهده داشت. با این حال در افکار عمومی کمتر شناخته شده است.
مروری بر کارنامه «کاظم‌پور اردبیلی»
«حسین کاظم‌پور اردبیلی» نماینده ایران در اوپک و دیپلمات باسابقه کشور که چندی پیش به دلیل خونریزی مغزی در بیمارستانی در تهران به کما رفته بود، روز گذشته دارفانی را وداع گفت. او در سال ۱۳۳۱ در تهران‌زاده شد. وی دوران ابتدایی و متوسطه تا دریافت دیپلم را در تهران گذراند و در سال ۱۳۴۹ برای تحصیلات دانشگاهی وارد مدرسه عالی بازرگانی شد و در سال ۱۳۵۳ مدرک کارشناسی بازرگانی را از مدرسه عالی بازرگانی (دانشگاه علامه طباطبایی فعلی) دریافت نمود. او پس از چندی، برای ادامه تحصیل به ایالات متحده امریکا رفت و در سال ۱۳۵۷ تحصیلات خود را در رشته مدیریت بازرگانی (ام‌بی‌ای) در مقطع کارشناسی ارشد، به پایان رساند. این دیپلمات برجسته در مدت اقامت در ایالات متحده امریکا، با انجمن‌های اسلامی دانشجویان خارج از کشور، همکاری داشت و اندکی پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، به ایران بازگشت و فعالیت خود را ابتدا در بخش خصوصی، در زمینه واردات وتجارت خارجی آغاز کرد. کاظم‌پور اردبیلی فعالیت سیاسی خود را از مهرماه ۱۳۵۸ در وزارت بازرگانی، در جایگاه مدیرعامل و رییس هیات‌مدیره شرکت گسترش خدمات بازرگانی ایران آغاز نمود. کاظم‌پور اردبیلی از نجات‌یافتگان بمب‌گذاری دفتر حزب جمهوری اسلامی در 7 تیرماه بود. در واقعه هفت‌تیر او به عنوان وزیر بازرگانی در جلسه حزب جمهوری شرکت کرد. دستور جلسه بررسی مسائل بازرگانی کشور و سخنران اصلی کاظم‌پور اردبیلی بود. با حضور سید محمد بهشتی در جلسه، دستور کار عوض شد و کاظم‌پور از پشت تریبون کنار رفت و بر روی صندلی خود نشست. همین باعث شد او از انفجار جان سالم به در ببرد. به همین دلیل است که محمدجواد ظریف روز گذشته در پیام تسلیت خود کاظم‌پور اردبیلی را «شهید زنده» خواند.پس از واقعه ۷ تیر، او به وزارت امور خارجه نقل مکان کرد و در دوره نخست‌وزیری میرحسین موسوی، به عنوان معاون اقتصادی وزارت امور خارجه، فعالیت نمود. یکی از مهم‌ترین مذاکرات وی در این دوران، مذاکره با «آندره کورمیگو»؛ وزیر امور خارجه اتحاد جماهیر شوروی بود. در آن زمان ایران می‌خواست بداند که آیا شوروی (در زمان جنگ تحمیلی) به رژیم صدام موشک دوربرد داده است یا خیر. گفته می‌شد مذاکرات کاظم‌پور و وزیر خارجه شوروری به جدال هم کشیده شده است. او در سال ۱۳۶۴ معاونت امور بین‌الملل وزارت نفت را برعهده گرفت و از اعضای هیات‌مدیره شرکت ملی نفت ایران بود. یکی از هنرهای کاظم‌پور ایجاد شگردهای تازه برای فروش نفت ایران در دوران جنگ تحمیلی بوده است. کاظم‌پور در فاصله سال‌های ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۳ عهده‌دار سفارت ایران در ژاپن بود. او در سال ۱۳۷۳ بار دیگر به وزارت نفت بازگشت و برای یک دوره ۱۵ ساله، تا ۱۳۸۷ نماینده ایران در سازمان اوپک بود، ولی در انتهای فعالیت دولت نهم، از این سمت برکنار شد. او با نفت ۶ دلاری از وزارت خارجه به نفت آمد و سال ۸۷ با نفت ۱۲۶ دلاری از وزارت نفت رفت. اما با روی کار آمدن حسن روحانی، کاظم‌پور اردبیلی نیز به عنوان یک ژنرال نفتی در دولت به کار گرفته شد. او از سال ۹۲ تا زمان مرگ همچنان نمایندگی ایران در اوپک را برعهده داشت. او از سهامداران شرکت صنایع غذایی دلپذیر نیز بوده است. این دیپلمات تاثیرگذار کشور سال‌ها توانسته بود از مواضع کشورمان در مجامع بین‌المللی دفاع کند و خدمات خالصانه او از یادها نخواهد رفت. «تدوین استراتژی تعامل سازنده و شراکت در عین رقابت، تلاش‌هایی برای تشکیل IEF و شکل‌دهی به کشورهای صادرکننده گاز در سال ۲۰۰۱» از کارهای مهم کاظم‌پور در دوره مسوولیتش بود.
مقامات درباره او چه گفتند؟
درگذشت حسین کاظم‌پور اردبیلی با واکنش‌های فراوانی روبه رو شده است. بسیاری از دولتمردان و فعالان رسانه‌ای به تحسین او پرداخته‌اند و از او به نیکی یاد می‌کنند. حسن روحانی رییس‌جمهور در پیامی با تسلیت درگذشت «حسین کاظم‌پور اردبیلی»، درباره او نوشت: «این تلاشگر پیشکسوت عرصه سیاست و مدیریت، با قبول سمت‌های مختلف، کارنامه ارزنده‌ای از خود برجا گذاشت.» محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه از اولین مقاماتی بود که پیام تسلیتی در این باره صادر کرد. ظریف کاظم‌پور اردبیلی را دیپلماتی «برجسته، کم نظیر، صادق» توصیف کرد و نوشت: «این شهید زنده هفت تیر در تمامی چهار دهه گذشته از وزارت تا سفارت و از معاونت وزیر تا عضویت هیات عامل اوپک همواره مدافعی تیزهوش و باصلابت برای منافع ملی و مشاوری امین و دقیق و صریح برای مسوولان جمهوری اسلامی ایران بود.» بیژن زنگنه وزیر نفت هم کاظم‌پور اردبیلی را همکار و دوست 23 ساله خود خواند که درگذشتش را باور نمی‌کند. زنگنه در پیام احساسی خود صفاتی همچون «متدین، فرهیخته، متواضع، شرافتمند، بی‌ادعا، خدمتگزار و عاشق ایران» برای کاظم‌پور به کار برد و نوشت: «از بارزترین وجوه شخصیتی او، صراحتش در بیان عقایدش بود. او دیپلماتی برجسته بود که بیش از سه دهه از منافع ملی ما در اوپک، در سخت‌ترین شرایط و به‌رغم همه ناملایمات، هوشمندانه و جانانه دفاع کرد» زنگنه همچنین تاکید کرد: «او در دولت شهید رجایی، وزیر بازرگانی بود و جانباز انفجار مقر حزب جمهوری اسلامی در ۷ تیر ۱۳۶۰ بود، ولی هرگز از جانبازی خود یا از خدماتش در دوران جنگ با کسی سخن نگفت. او برای خدماتش از کسی اجر و مزدی نمی‌طلبید. امروز او با ره توشه‌ای پر بار از خدمت صادقانه به مردم و کشورش، در برابر داور نهایی هستی ایستاده است.»اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور و محمود واعظی رییس دفتر رییس‌جمهور هم با تعابیر مشابهی از خدمات کاظم‌پور اردبیلی تجلیل کردند.در گذشت کاظم‌پور اردبیلی پیام‌هایی در سطح بین‌المللی را هم در پی داشته است. «محمد سینوسی بارکیندو» دبیرکل اوپک در این باره نوشت: «درگذشت برادر و همکارمان را با قلب سنگین (شکسته) دریافت کرده‌ام. باشد که خداوند متعال او را در بهشت قبول کند... باشد که خداوند به خانواده او و همه ما این بردباری را بدهد که بتوانیم این خسارت جبران‌ناپذیر را تحمل کنیم.» بارکیندو افزود: «او در ۳۴ سال گذشته در اوپک دوست و همکار ما بود. او نماینده شجاع کشور خود در اوپک بود. او به عنوان طولانی‌ترین عضو هیات عامل اوپک، عضو موثری بود.»
