بلای کرونا بر سر شرکتهای فناوری
سال۲۰۲۰ میلادی در حالی آغاز شد که بسیاری از شرکتها پیشبینی میکردند در سال جدید میلادی رشد کنند و محصولات و سرویسهای بیشتری عرضه کنند. اما شیوع کووید ۱۹ تمام برنامههای آنها را به هم ریخت. قرنطینه شهرها و تعطیلی کارخانهها، تولید را در بسیاری موارد متوقف کرد. از سوی دیگر شرکتهایی که سرویسهای آنلاین مانند تبلیغات ارایه میکردند با رکود اقتصادی و کاهش تقاضا روبهرو شدهاند. احتمال شیوع بیماری در محیطهای پرجمعیت و ضرر شرکتها در این بازه، روی درآمدهای آنان تاثیرگذاشته و به اخراج و مرخص کردن انبوهی از کارگران منجر شده است. شیوع ویروس کرونا سبب شد بسیاری از کسبوکارهای حوزه صنعت و فناوری در سراسر جهان با چالش و کاهش درآمد روبهرو شوند. اکنون آنها باید راهحلی برای سازگاری با وضعیت جدید بیابند. اما این یک روی سکه است. قرنطینه سبب شد بسیاری از شرکتها کارمندان خود را دور کار کنند. این فرصتی برای رشد شرکتهایی بود که خدمات و سرویسهای آنلاین ارایه میکردند. برخی شرکتها مانند مایکروسافت به خوبی از آن استفاده کردند. اما این شروع ماجراست. با توجه به آنکه زمان ساخت واکسن و پایان یافتن شیوع ویروس مشخص نیست، روند ضررو زیان شرکتها همچنان ادامه دارد. در همین راستا آنها به دنبال راهی برای کاهش این خسارتها هستند. مهر در این گزارش به بررسی وضعیت شرکتهایی که شیوع ویروس کرونا آنها را به چالش کشیده، پرداخته است.
تعطیلی کارخانههای تسلا
و انبارهای مملو از خودرو
خودروسازی تسلا هم یکی از انبوه شرکتهای متکی بر انرژی پاک است که با بحران ناشی از ویروس کرونا دست و پنجه نرم میکند. شیوع این ویروس به تعطیلی موقت کارخانه تازه تاسیس تسلا در شانگهای منجر شد. در ماه مارس نیز این شرکت مجبور شد تاسیسات خود در فرمونت را تعطیل کند. اما تاثیرات ویروس کرونا همین جا تمام نشد. تسلا اعلام کرده بود در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ میلادی در تولید خودرو رکورد زده و ۱۰۲ هزار و ۶۷۲ دستگاه اتومبیل ساخته و همچنین ۸۸ هزار و ۴۹۶ دستگاه نیز تحویل مشتریان داده است. اما رقم خودروهای تحویلشده نسبت به سه ماهه آخر ۲۰۱۹ میلادی ۲۱ درصد کاهش یافته بود. از سوی دیگر شیوع ویروس کرونا به افزایش تولید خودروهایی منجر شد که امکان تحویل آنها تا پایان ماه مارس وجود نداشت. ارزش خودروهای انبارشده تسلا معادل ۲۰ روز کاری و ۹۸۱ میلیون دلار سرمایه است. همین روند به جریان منفی ۸۹۵ میلیون دلاری برای شرکت منجر شد. به نوشته ورج طبق ایمیلی که تسلا برای کارمندانش ارسال کرده، از ۳۱ آوریل ۲۰۲۰ تسلا حقوق تمام کارمندان خود را در امریکا کاهش میدهد و برای کارمندان ساعتی که نمیتوانند طی شیوع ویروس کرونا دورکاری کنند، مرخصی بدون حقوق ثبت میکند. کارمندان در سطح نایبرییس و بالاتر با کاهش ۳۰ درصدی دستمزد روبهرو میشوند. دستمزد مدیران (directors) و کارمندان ردهبالاتر ۲۰ درصد کاهش مییابد. دستمزد بقیه کارمندان نیز ۱۰ درصد کاهش مییابد. همچنین کارمندان این شرکت خارج امریکا نیز با کاهش مشابه درآمد روبهرو میشوند. کاهش دستمزدها تا دومین سه ماهه مالی یعنی پایان ماه ژوئن ادامه مییابد. هنوز مشخص نیست برای چه تعداد کارگر مرخصی بدون دستمزد ثبت شده است.
۴ میلیارد هزینه برای آمازون
آمازون یکی از شرکتهای بزرگ فناوری بود که به نظر میرسد در بحبوحه شیوع کووید ۱۹ با رونق کسبوکارش روبهرو شده زیرا در شرایط قرنطینه، تعداد زیادی از مشتریان مایحتاج خود را بهطور آنلاین میخرند. اما در واقع سودآوری این شرکت در سه ماهه نخست سال جاری میلادی ۲۹ درصد کاهش یافته و ۲.۵ میلیارد دلار اعلام شده است. از سوی دیگر آمازون در سه ماهه دوم نیز با افزایش هزینهها روبهرو خواهد شد. به گفته جف بزوس هزینههای عملیاتی شرکت در سه ماهه آینده ۴ میلیارد دلار افزایش مییابد. بزوس قصد دارد در سه ماهه آینده مبلغ مذکور را برای موارد مربوط به شیوع ویروس کرونا از جمله ارسال محصولات برای مشتریان و ایمن نگه داشتن کارمندان هزینه کند.
اپل و سامسونگ
در گیرودار مقابله با ویروس کرونا
شیوع ویروس کرونا تمام برنامههای اپل را به هم ریخت. به نوشته نیویورک تایمز، اپل در آخر ماه آوریل اعلام کرد درآمدش در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ میلادی فقط یک درصد رشد کرده و ۵۸.۳ میلیارد دلار است. این در حالی است که یکپنجم محصولات این شرکت در بازار چین فروخته میشود که به دلیل قرنطینه تعطیل بوده است. افزایش فروش سرویسهای اینترنتی این شرکت مانند اپلیکیشنهای آیفون و اپل موزیک در کنار ساعت هوشمند اپل و آیپد، کاهش ۷.۵ درصدی درآمد در چین، تایوان و هنگکنگ را جبران کرده است. اما کارشناسان امر معتقدند در سه ماهه جاری وضعیت درآمد اپل بدتر میشود. اپل نیز از ارایه پیشبینی فروش برای سه ماهه دوم ۲۰۲۰ خودداری کرده است. گزارش مالی سه ماهه نخست سامسونگ نیز مانند بقیه شرکتهای فناوری حاکی از کاهش درآمد و فروش بود. شیوع ویروس کرونا، کاهش فصلی فروش نمایشگر این شرکت و همینطور بخش محصولات مصرفی الکترونیکی به رکود این شرکت در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ و کاهش ۰.۷ هزار میلیارد وونی درآمد شرکت منجر شدهاند. از سوی دیگر سود خالص این شرکت در سه ماهه نخست سال جاری ۶.۴۵ وون اعلام شده که نسبت به سه ماهه آخر ۲۰۱۹ میلادی ۷.۶ درصد کاهش یافته است. سود عملیاتی شرکت نیز در این بازه پایینتر بود.
زیان خدمات آنلاین
از تاکسی گرفته تا اجاره محل اقامت
از آغاز شیوع همهگیری کرونا قربانیان اصلی آن بر همگان آشکار بود؛ صنعت حملونقل و توریسم. این دو صنعت در سراسر جهان بهشدت آسیب دیدهاند و مجبور به اخراج نیروها و کوچک کردن کسبوکار خود شدهاند. شرکت تاکسی آنلاین اوبر اعلام کرد در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ میلادی به دلیل شیوع ویروس کرونا ۲.۹ میلیارد دلار خسارت دیده است. این شرکت برای ۱۴ درصد کاهش در هزینهها مجبور شده ۳۷۰۰ کارمند خود را اخراج کند. همچنین دارا خسروشاهی مدیر ارشد اجرایی این شرکت اعلام کرده از باقیمانده دستمزد خود در ۲۰۲۰ میلادی چشمپوشی میکند. از سوی دیگر شرکت تاکسی اینترنتی لیفت نیز با پیشبینی کاهش درآمد خود اعلام کرد مجبوربه اخراج ۹۸۱ کارمند و کاهش دستمزد مدیران خود شده است. لیفت نیز درآمد سه ماهه نخست ۲۰۲۰ میلادی را ۹۵۵.۷ میلیون دلار اعلام کرد. این رقم در مقایسه با درآمد یک سال قبل ۲۳ درصد رشد کرده است. اما ضرر خالص شرکت ۳۹۸.۱ میلیون دلار اعلام شده است. در کنار اوبر و لیفت، شرکت ایربیانبی که اقامتگاههای اجارهای را در بستر وب نمایش میدهد نیز اعلام کرد ۲۵ درصد نیروهای خود در سراسر جهان یا ۱۹۰۰ نفر را اخراج میکند. همچنین این شرکت مجبور به لغو سرمایهگذاری در هتلها و خدمات مسافرتی شده است.
کاهش سود فاکسکان و آیبیام
درآمد این شرکت نیویورکی در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۰ میلادی نسبت به همین بازه در سال گذشته ۳.۴ درصد کاهش یافته که دلیل آن تاثیر شیوع کووید ۱۹ بر میزان فروش شرکت بوده است. طبق گزارش والاستریتژورنال این شرکت تصمیم دارد هزاران کارمند خود را اخراج کند.
کارخانه تایوانی فاکسکان، یکی از مهمترین پیمانکاران اپل است که دستگاههای اپل را در کارخانههای متعدد خود در چین و تایوان میسازد. این شرکت نیز از تاختوتاز ویروس کرونا بینصیب نماند و آمار نشان میدهد میزان فروش آن در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ میلادی نسبت به سال گذشته ۱۲ درصد کاهش یافته است. از سوی دیگر رویترز گزارش میدهد به دلیل شیوع ویروس کرونا سودآوری این شرکت در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ میلادی حدود ۹۰ درصد کاهش یافته است. این شرکت سود خالص خود در سه ماهه مذکور را ۷۰.۲۵ میلیون دلار اعلام کرده است. شیوع ویروس کرونا در ابتدای سال نوی چینی سبب شد، کارخانههای این شرکت در چین برای مدتی طولانی تعطیل بماند. درآمد شرکت نیویورکی آیبیام نیز در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۰ میلادی نسبت به همین بازه در سال گذشته ۳.۴ درصد کاهش یافته که دلیل آن تاثیر شیوع کووید ۱۹ بر میزان فروش شرکت بوده است. طبق گزارش والاستریت ژورنال این شرکت تصمیم دارد هزاران کارمند خود را اخراج کند.
کاهش درآمد تبلیغاتی گوگل
به گفته ساندار پیچای در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ میزان استفاده از موتور جستوجوی گوگل، یوتیوب و اپلیکیشنها و سرویسهای دیگر افزایش یافته است. اما درآمد تبلیغات شرکت کاهش یافته است. به گفته پیچای در ماه مارس میزان تبلیغات بهشدت کاهش یافت که دلیل این امر شیوع ویروس کرونا بود. همچنین آمار نشان میدهد رشد درآمد تبلیغاتی گوگل در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ نیز کندتر شده است. کل درآمد تبلیغات شرکت گوگل در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ میلادی ۳۳.۸ میلیارد دلار بوده است که نسبت به سه ماهه چهارم ۲۰۱۹ میلادی کاهش یافته است. همچنین میزان رشد درآمد تبلیغات نیز در این بازه ۱۰.۴ درصد بوده که نسبت به سه ماهه آخر ۲۰۱۹ میلادی کمتر است. البته با توجه به آمار موجود و کل درآمدهای شرکت گوگل به نظر میرسد تاثیر کرونا بر کسبوکار آن در سه ماهههای دوم و سوم ۲۰۲۰ عیانتر خواهد بود.
جبران خسارت فیسبوک با فروش محصولات
در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ میلادی شیوع ویروس کرونا روی رشد کسبوکار تبلیغاتی فیسبوک تاثیر منفی گذاشته است. اما درآمد این شرکت از پیشبینیها بالاتر و ۱۷.۷۴ میلیارد دلار اعلام شد. با وجود این، درآمد هر سهم آن ۱.۷۱ دلار بود که از تخمینهای کارشناسان کمتر بود. هرچند درآمد فیسبوک در مقایسه سالانه نشاندهنده ۱۷ درصد رشد است، اما بخش تبلیغات آن با بیشترین خسارت روبهرو شده است. این شرکت اعلام کرده بود با کاهش قابل توجه تقاضا برای تبلیغات روبهرو شده است. درآمد فیسبوک از تبلیغات ۱۷.۴۴ میلیارد دلار اعلام شده است. این درحالی است که همین شاخص در سه ماهه چهارم ۲۰۱۹ میلادی بیش از ۲۰میلیارد بوده است. شرکت فضایی «وانوب» نیز یکی از استارتآپهای اینترنت ماهوارهای بود که با شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان اعلام کرد در آستانه ورشکستگی است. این شرکت به دنبال یک پشتیبان مالی بود، اما شیوع کووید ۱۹ و تاثیر آن بر بازارهای مالی مانع از این امر شد. وانوب پس از ورشکستگی به دنبال خریداری بود تا بتواند به فعالیت خود ادامه دهد.