تبلیغات ناسالم زیر پوست شبکه‌های اجتماعی

کسب‌وکارها و استارت‌آپ‌ها به‌دنبال راهی برای افزایش مخاطبان خود هستند و یکی از این راه‌ها، استفاده از قابلیت فضای مجازی برای تبلیغات است. بنابراین آنها برای اینکه بتوانند فالوئرهای خود را افزایش دهند، سراغ صفحات پرمخاطب در شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام می‌روند. اما به‌‌تازگی آژانس‌های تبلیغاتی واسط بین مردم، کسب‌وکارها و اینفلونئسرها شده‌اند. درحالی‌که استفاده از روش‌های قرعه‌کشی و پرداخت مبالغ جایزه و گوشی و ماشین، پیش از این در شبکه‌های تلویزیونی بسیار وجود داشت  اما به نظر می‌رسد با ظهور شبکه‌های اجتماعی، به این ابزارها هم راه پیدا کرده است.

به گزارش «تعادل»، تبلیغات یک کسب‌وکار از موارد مورد نیاز برای شناساندن ماهیت و ویژگی و چگونگی فعالیت کسب‌وکار به شمار می‌رود. زمانی روزنامه و بیلبوردهای خیابانی و استفاده از ابزارهای کاغذی از مهم‌ترین روش‌های تبلیغات به شمار می‌رفت و پس از آن، وسایل الکترونیکی مثل رادیو و تلویزیون سهم پررنگ تبلیغات را بر عهده گرفتند. اما با ظهور اینترنت و گسترش شبکه‌های اجتماعی، استفاده از ابزارهای مدرن جای خود را به ابزارهای سنتی داد و حتی ابزارهایی مانند رادیو و تلویزیون هم این روزها تا حد زیادی از دور خارج شده و راه را برای اینستاگرام و تلگرام باز کرده‌اند. یکی از روش‌ها برای تبلیغات در فضای مجازی، استفاده از حساب‌های اختصاصی برای آن کسب‌وکار است، به‌طوری که شرکت یا سازمان برای اینکه فعالیت‌های خود را به اطلاع مردم و مخاطبان خود برساند، صفحه‌ای را در شبکه اجتماعی ایجاد می‌کند و به‌صورت مستقیم با مخاطبان ارتباط می‌گیرد. برای کسب‌وکارهای بزرگ و اسم‌ورسم‌دار که همین حالا هم مخاطبان زیادی دارند و دیگر گلیم خود را از آب کشیده‌اند، این شبکه‌های اجتماعی بیشتر در حکم راهی برای ارتباط با مخاطبان است، اما کسب‌وکارهای کوچک‌تر که هنوز برای همه مردم شناخته‌شده نیستند، به یک کانال ارتباطی نیاز دارند که حداقل نامشان در مرحله اولیه به گوش مخاطب برسد و در مرحله بعدی بتوانند از ویژگی‌ها و فعالیت خودشان برای مردم بگویند. 

   مسابقه تولید محتوا در اینستاگرام

اینجاست که نوبت صفحات پرمخاطب اینستاگرامی می‌شود که رسالت این تبلیغات را به عهده بگیرند. در یکی دو سال گذشته که استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام افزایش یافته، به دنبال آن مشاغلی هم پیدا شده که با تولید محتوا در فضای مجازی، مخاطبان زیادی را جذب کرده و با برخورداری از فالوئرهای چندین‌ هزارتایی و حتی چند میلیونی، بستر تبلیغات مجازی را فراهم کرده‌اند. کسب‌وکارهای و استارت‌آپ‌ها با پرداخت هزینه به این صفحات پرمخاطب، از آنها می‌خواهند که صفحه‌شان را تبلیغ کنند. مبالغ پرداختی برای تبلیغات در این صفحه‌ها، بسته به اینکه در استوری اینستاگرامی باشد یا پستی جداگانه به آن اختصاص یابد، متفاوت است و بعضا از حداقل یک میلیون تا چند ده میلیون را هم شامل می‌شود. اما یکی از مشاغل جدید که پس از اینفلوئنسرها ظهور کرده‌اند، آژانس‌های تبلیغاتی هستند که واسط بین کسب‌وکار و صفحه پرمخاطب به‌شمار می‌روند. فعالیت این آژ‌انس‌ها بدین صورت است که با برگزاری قرعه‌کشی‌های متعدد که جوایزی هم به آنها تعلق می‌گیرد، افراد را به صفحات اینفلوئنسرها هدایت می‌کنند تا تعداد دنبال‌کنندگان این افراد افزایش یابد. کسب‌وکارها و استارت‌آپ‌های نیازمند دیده شدن هم به سراغ اینفلوئنسرها می‌روند که با پرداخت هزینه‌های بالا، تبلیغشان را کنند. این آژانس‌های تبلیغاتی با وعده‌هایی مثل پرداخت مبالغ بالای جوایز، گوشی‌های گران‌قیمت و ماشین و انواع دیگر جایزه‌های نقدی و غیرنقدی، مخاطبان را جذب و سپس شرح حضور در این قرعه‌کشی‌ها را دنبال کردن تعدادی از صفحات اینستاگرامی اعلام می‌کنند، صفحاتی که قرار است تبلیغات کسب‌وکارها در آنجا صورت گیرد. کسب‌وکارها هم که تعداد بالای مخاطبان این آژانس‌های تبلیغاتی و اینفلوئنسرهای اینستاگرامی را می‌بینند، با پرداخت هزینه‌های بالا به این آژانس‌ها، وظیفه تبلیغات خود را به آنها می‌سپارند و منتظر افزایش مخاطب می‌مانند.

   مشکل این نوع تبلیغات چیست؟

صرف نظر از اینکه پرداخت‌ جوایز با این روش‌های قرعه‌کشی، همان زمان در تلویزیون هم منتقدان زیادی داشت و برخی آن را به دلیل قمار و استفاده از روش‌های نامعمول و غیرشرعی جایز نمی‌دانستند، این کسب‌وکارها هستند که بهره‌ چندانی از این ماجرا نمی‌برند. پس از اینکه کسب‌وکار هزینه مورد نظر آژانس را می‌پردازد، انتظار دارد که مخاطبانش افزایش یابد و البته ممکن است در زمان قرعه‌کشی، این اتفاق هم بیفتد. اما پس از انجام قرعه‌کشی، مخاطبانی که صفحه کسب‌وکار و استارت‌آپ را دنبال کرده‌اند، وقتی خود را با ویژگی‌های آن کسب‌وکار هماهنگ نبینند، به راحتی از دنبال کردن آن دست می‌کشند و اینجاست که کسب‌وکار با ریزش مخاطب روبه‌رو خواهد شد. همچنین با توجه به تعداد زیاد مخاطبانی که در این صفحات حضور دارند، احتمال برنده شدن در قرعه‌کشی‌ها بسیار پایین است، البته با این فرض که واقعا قرعه‌کشی صورت بگیرد و با امکاناتی که در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی وجو دارد، تقلبی اتفاق نیفتد. از طرفی اینفلوئنسری که در تماس با آژانس تبلیغاتی، به تبلیغ کسب‌و‌کار پرداخته و ممکن است هیچ آگاهی از روش صحیح تبلیغات  یا نحوه فعالیت آن کسب‌وکار نداشته باشد، مسیر تبلیغات را برای اینفلوئنسرهایی که با روش‌های درست، به معرفی استارت‌آپ‌ها می‌پردازند، ناهموار می‌کند. دراین میان بیشترین سود، به جیب آژانس اصطلاحا تبلیغاتی می‌رود و با توجه به درآمدی که از این فضا داشته و فرصتی که به دست آورده، می‌تواند از این سود در جهت تولید محتوایی استفاده کند که همچنان دانش کافی برای آن را ندارد و البته گوی رقابت را از شبکه‌های سالم برباید.