نیما از بازار فاصله گرفت

گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|

روز یکشنبه اول تیر 99، نرخ خرید هر دلار در تابلوی صرافی‌های بانکی به ۱۸ هزار و ۵۰۰ و فروش دلار به ۱۸ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. قیمت خرید هر یورو نیز ۲۰ هزار و ۶۰۰ تومان و نرخ فروش آن ۲۰ هزار و ۹۰۰ تومان اعلام شد. خرید و فروش دلار صرافی به ترتیب ۱۰۰ و ۲۰۰ تومان افزایش قیمت داشته‌ است. خرید و فروش یورو نیز به ترتیب ۲۰۰ و ۳۰۰ تومان افزایش قیمت داشته‌اند.

به گزارش «تعادل»، ظهر یکشنبه در بازار آزاد و معاملات نقدی دلار 19620، یورو 21800، درهم 5420 تومان اعلام شد این در حالی است که حواله ارزی در نیما در تاریخ 31 خرداد 99، برای دلار 15821 تومان، یورو 18002، درهم 4422 تومان اعلام شده است. در نتیجه اختلاف دلار نیما و آزاد به 3800 تومان و اختلاف دلار صرافی‌ها با دلار آزاد به 3 هزار تومان رسیده است که فاصله قابل توجهی ایجاد کرده است.  سامانه سنا نیز میانگین بهای هر یورو در روز معاملاتی گذشته را ۲۰ هزار و ۶۱۷ تومان و هر دلار ۱۸ هزار و ۶۵۲ تومان اعلام کرد. هر حواله دلار در سامانه نیما نیز در روز معاملاتی گذشته، ۱۵ هزار و ۸۲۱ تومان فروخته شد، حواله یورو نیز ۱۸ هزار تومان به فروش رسید. بازار ارز و طلا شاهد روند افزایشی قیمت‌ها بود و با اعلام قیمت هر اونس طلا ۱۷۴۴ دلار و هر دلار به قیمت 19680 تومان، قیمت طلا و سکه افزایش داشت. سکه تمام به هشت میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید. سکه طرح قدیم با قیمتی معادل هفت میلیون و ۹۵۰ هزار تومان داد و ستد می‌شود که ۲۵۰ هزار تومان بیشتر شده است.قیمت نیم‌سکه چهار میلیون و ۵۰ هزار تومان است و ربع سکه نیز افزایش ۵۰ هزار تومانی را تجربه کرده و دو میلیون و ۲۵۰ هزار تومان فروخته می‌شود.سکه یک گرمی هم با افزایش ۱۱۰ هزار تومانی یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان داد و ستد می‌شود. در این میان هر گرم طلای ۱۸ عیار در طلافروشی‌ها ۷۰۰۰ تومان گران‌ شده و ۸۰۷ هزار تومان به فروش می‌رسد. گرچه کاهش عرضه دلار و عدم تامین نیاز بازار از عوامل افزایش قیمت ارز عنوان می‌شود، اما بررسی آخرین وضعیت عرضه و تقاضای ارز در بازار نیمایی بیانگر پاسخگویی تمام تقاضای بازار است که در این بین، بیش از ۷۰ درصد آن با فروش درهم که نیاز اصلی بازار کشور را دربرمی‌گیرد، تامین شده است نه دلار. 

به گزارش ایسنا، طی مدت اخیر به ویژه دو هفته گذشته قیمت ارز در بازار آزاد به صورت صعودی بوده و نرخ دلار تا بیش از ۱۹ هزار تومان افزایش یافته است. گرچه بسته بودن مرزها به دلیل ویروس کرونا و کاهش صادرات و به تبع آن کاهش ارزآوری، عاملی بود که گفته می‌شد می‌تواند تامین ارز را تحت تاثیر قرار دهد، اما این روزها با وجود اینکه شرایط تامین ارزی در سامانه نیما تا حدودی به حالت عادی برگشته، همچنان قیمت در بازار رو به افزایش است. این در حالی است که بررسی آخرین وضعیت عرضه ارز در سامانه نیما نشان می‌دهد در روز شنبه (۳۱خرداد) مجموع فروش نیمایی و پتروشیمی که توسط بانک مرکزی انجام شده، فقط در یک روز معادل ۷۳ میلیون دلار بوده است که از این رقم، معادل ۵۱ میلیون دلار آن از فروش درهم تامین شده است؛ در واقع ۱۸۸ میلیون درهم در سامانه نیما فروش رفته که ۷۰ درصد تقاضای عرضه بازار را تامین کرده و بقیه نیز با ارزهای دیگر تامین شده است. از سوی دیگر قیمت دلار در سامانه نیما به حدود ۱۶ هزار تومان می‌رسد و اختلاف ۳۰۰۰ تومانی با قیمت روز دلار در بازار آزاد دارد که قابل تامل است. بر این اساس، ظاهرا تامین ارز نمی‌تواند تنها عامل برای افزایش قیمت ارز در بازار آزاد باشد، چراکه طبق آمار سامانه نیما به آنچه تقاضا در بازار نیمایی وجود داشته، پاسخ داده شده است. فعالان بازار ارز معتقدند که روند افزایش قیمت ارز طی حدود دو هفته گذشته چندان طبیعی به نظر نمی‌رسد و عامل اقتصادی مشخصی برای آن وجود ندارد، ولی می‌تواند در کنار عامل تحریم که ویژه این روزها نیست، ناشی از مسائل دیگری نیز باشد، از جمله بالا بودن قیمت درهم در امارات و عدم اجرای تعهد برخی صادرکنندگان.

این در حالی است که اخیرا عبدالناصر همتی - رییس کل بانک مرکزی - در رابطه با تعهدات ارزی تاکید کرده بود که صادرکنندگان باید هرآنچه از ارز حاصل از صادرات خود در سال گذشته بوده را به روش‌های اعلامی بانک مرکزی تا پایان تیرماه به چرخه اقتصادی برگردانند که با توجه به حجم بالای تعهدات می‌تواند در هفته‌های پیش‌رو در بازار موثر باشد. همچنین فعالان بازار می‌گویند برخی شیطنت‌ها یا پخش شایعات در بازار نیز در افزایش قیمت و نوسان بی‌تاثیر نیست. با این حال، رییس کل بانک مرکزی در حالی محدودیت‌های ایجاد شده برای ایران را در وضعیت موجود بی‌تاثیر ندانسته که معتقد است «ارزش ذاتی نرخ ارز با در نظر گرفتن متغیرهای اقتصادی، سیاسی و روانی در مقایسه با نرخی که امروز در بازار خرید و فروش می‌شود، حتما پایین‌تر است.»

    تغییرات قیمت سکه و طلا در خردادماه

 قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی در یک ماهه منتهی به ۲۵ خردادماه ۱۳۹۹ به ۷ میلیون و ۶۴۰ هزار تومان رسیده که ۱۰.۶ درصد افزایش نشان می‌دهد.در فاصله یک ماهه ۲۵ اردیبهشت تا ۲۵ خرداد ۱۳۹۹ قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی که در ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۶ میلیون و ۹۱۰ هزار تومان معامله می‌شد، در ۲۵ خردادماه به ۷ میلیون و ۶۴۰ هزار تومان رسید. براساس این گزارش قیمت هر قطعه نیم سکه بهار آزادی نیز در مدت زمان مشابه از ۳ میلیون و ۶۸۰ هزار تومان به ۳ میلیون و ۷۷۰ هزار تومان افزایش یافته که رشدی ۲.۴ درصدی داشته است. این در حالی است که قیمت ربع سکه بهار آزادی طی این مدت تغییری نداشته و دو میلیون و ۳۰ هزار تومان داد و ستد می‌شده است.

با این حال قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار طی این مدت در بازار تهران از ۶۸۴ هزار و ۳۰۰ تومان به ۷۴۱ هزار و ۸۰۰ تومان رسید که رشدی ۸.۴ درصدی داشته است. این در حالی است که قیمت هر اونس طلا در یک ماهه منتهی به ۲۵ خرداد حدود ۰.۰۹ درصد کاهش یافته است. در حالی که هر اونس طلا در ۲۵ اردیبهشت ماه یک هزار و ۷۳۲ دلار و ۴ سنت قیمت‌گذاری شده بود، این قیمت در ۲۵ خردادماه به یک هزار و ۷۳۰ دلار و ۹ سنت کاهش یافت.

    پتانسیل ارز دیجیتالی در حمایت از پول ملی

اندیشکده امریکایی کاتو در مقاله‌ای به کشورها پیشنهاد کرد از ظرفیت ارزهای دیجیتالی برای ایجاد پشتوانه ارزی استفاده کنند. به گزارش ایسنا، اندیشکده کاتو در مقاله‌ای با اشاره به شیوع ویروس کرونا و کاهش ارزش پول ملی شمار زیادی از کشورها نوشت: به دلیل وضعیت ناپایدار بازار ارز در این کشورها ارزش پول ملی کاهش و بار بدهی خارجی آنها افزایش یافته است. وضعیت ناپایدار در بازار‌های مالی، بحران‌های بانکی، مساله بدهی‌های خارجی و افزایش نرخ تورم همگی یک دلیل دارند: نرخ ارز در این کشورها بی‌ثبات است که خود معلول سیاست‌گذاری‌های غلط ارزی است.

کارل شیلر- وزیر دارایی آلمان بین سال‌های ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۲ جمله معرفی دارد: ثبات همه‌چیز نیست اما بدون ثبات نیز هیچ چیز وجود نخواهد داشت.این اندیشکده با اشاره ضرورت ایجاد یک هیات ارزی در کشورهای با مشکل ثبات ارزی می‌نویسد: این هیات می‌تواند از طریق ایجاد یک پشتوانه ارزی خارجی که دارای نرخ تبدیل ثابتی به پول ملی باشد، اقدام به چاپ اسکناس و سکه کند. میزان پول در گردش از طریق نیروهای بازار که به آن تقاضا برای پول ملی می‌گوییم تعیین خواهد شد. این هیات‌ها نمی‌توانند قرض‌دهنده منابع مالی یا اعتباری باشند. حدود ۷۰ کشور تاکنون تجربه هیات ارزی را داشته‌اند از جمله روسیه در یازده نوامبر ۱۹۱۸و اکنون معروف‌ترین هیات ارزی در جهان را هنگ کنگ دارد.

اکنون با رونق گرفتن ارزهای دیجیتالی، بسیاری از بانک‌های مرکزی این ارزها نظیر لیبرا را یک تهدید می‌دانند: در گزارشی که توسط شورای پول و مالی لندن در سال ۲۰۱۹ تهیه شده بود، از ۲۳ بانک مرکزی که در تهیه این گزارش مشارکت داشتند حدود نیمی از آنها ارزهای دیجیتال غیر متمرکز و خصوصی را یک تهدید واقعی دانسته بودند چرا که به نظر آنها این ارزها باعث به چالش کشیدن اختیارات نهادهای مالی و اخلال در نظام مالی جهانی بودند.با این حال به نظر می‌رسد که ارزهای دیجتالی در آینده قابلیت استفاده به عنوان پشتوانه ارزی را دارند به ویژه آنکه برخی از آنها خود توسط ارزهای فیات یا طلا حمایت می‌شوند.

    ضعف دلار به نفع طلا می‌شود؟

 قیمت طلا با افزایش قیمتی که روز جمعه پیدا کرد، همه را غافلگیر کرد و اکنون تحلیلگران بازار فلزات ارزشمند با توجه به آمار اقتصادی اخیر، افزایش نرخ موارد جدید ابتلا به کووید ۱۹ و تنش‌های ژئوپلیتیکی، افزایش قیمت طلا در هفته جاری را بعید نمی‌دانند. 

به گزارش ایسنا، بهای معاملات آتی هر اونس طلا در بازار نیویورک روز جمعه با ۲۱ دلار و ۹۰ سنت معادل ۱.۳ درصد افزایش، در ۱۷۵۳ دلار بسته شد و برای کل هفته ۰.۹ درصد افزایش نشان داد. تحلیلگران مشتاقند شکسته شدن قیمت ۱۷۵۰ دلار را در معاملات هفته جاری مشاهده کنند. این قیمت به سطح مقاومتی برای خریداران طلا تبدیل شده و اینکه طلا بتواند این قیمت را شکسته و بالای آن بماند، موضوع کلیدی در هفته جاری است.

افشین نوابی - نایب رییس شرکت بازرگانی‌ام کی اس در این باره به کیتکونیوز گفت: به نظر می‌رسد قیمت طلا در یک بازه حبس شده و طلا باید به بالای ۱۷۴۰ دلار صعود کند. اگر چنین اتفاقی روی دهد، می‌توانیم روند افزایشی خوبی را شاهد باشیم. اگر ببینیم طلا به دلیل تنشهای اقتصادی ناشی از شیوع بیماری کووید ۱۹ و تنشها میان امریکا و چین به بالای این محدوده صعود کرده است، تعجب برانگیز نخواهد کرد و احتمالا طلا تا پایان سال تا مرز ۱۸۰۰ دلار یا حتی بالاتر از آن صعود خواهد کرد.

اظهارات اخیر مقامات بانک مرکزی امریکا باعث شد تقاضا برای خرید طلا به عنوان دارایی امن تقویت شود. اریک روزنگرن، رییس بانک فدرال رزرو بوستون اظهار کرده که موج دوم شیوع ویروس کرونا ممکن است باعث تعطیلی اقتصادی و مختل شدن روند احیای اقتصادی شود.

سران اتحادیه اروپا نیز روز جمعه بازارها را مایوس و اعلام کردند با وجود اینکه اقدامات ضروری برای کمک به احیای اروپا از تعطیلی‌های ویروس کرونا ضروری است، آنها آماده اجرای طرح تدابیر محرک مالی گسترده که هفته‌ها مورد بحث بوده، نیستند. به گفته تحلیلگران، عامل مهمی که هفته جاری ممکن است در قیمت طلا تاثیرگذار باشد، تنشهای امریکا و چین است. پس از مذاکرات چهارشنبه گذشته میان مقامات بلندپایه امریکا و چین در هاوایی، دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا تهدید خود برای قطع رابطه با چین را تکرار کرد.

از سوی دیگر امریکا هنوز از وضعیت بحرانی شیوع بیماری کووید ۱۹ خارج نشده و شمار موارد جدید ابتلا به ویروس کرونا در ایالتهایی نظیر تگزاس، کالیفرنیا، آریزونا و فلوریدا افزایش پیدا کرده است.عامل دیگری که به نگرانیهای بازار افزود، تصمیم اخیر اپل برای تعطیلی برخی از فروشگاه‌هایش در فلوریدا، آریزونا، کارولینای شمالی و کارولینای جنوبی با توجه به افزایش موارد کووید ۱۹ بود.