بازار در انتظار بازگشت ۲۷ میلیارد دلار ارز صادراتی

فاصله 4 هزار تومانی دلار نیما با بازار و صرافی‌ها 

گروه بانک و بیمه |

قیمت دلار در بازار آزاد به 20420 رسید. خود به خود یاد یک فیلم قدیمی افتادیم به نام آقای 420 و حالا آقای دلار در بازار به بالای 20 تومان رسیده و 20420 را ثبت کرده و اکنون این پرسش اساسی مطرح است که با رشد شدید نقدینگی و سپرده بانکی، در سال 1400 بازار ارز به کجا خواهد رسید؟

     افزایش ۷۹۵ تومانی نرخ دلار

 دلار در صرافی‌های بانکی روز سه‌شنبه با ۷۹۵ تومان افزایش قیمت به بهای ۱۹ هزار و ۵۹۵ تومان فروخته شد. نرخ خرید هر دلار در تابلوی صرافی‌های بانکی ۱۹ هزار و ۴۹۵ تومان و فروش ۱۹ هزار و ۵۹۵ تومان بود.قیمت خرید هر یورو نیز ۲۱ هزار و ۵۹۵ تومان و نرخ فروش آن ۲۱ هزار و ۶۹۵ تومان شد. میانگین بهای هر یورو در روز معاملاتی گذشته در سامانه سنا ۲۱ هزار و ۱۵۸ تومان و هر دلار ۱۸ هزار و ۹۵۰ تومان اعلام شده است.همچنین هر حواله دلار در سامانه نیما در روز معاملاتی گذشته، ۱۵ هزار و ۸۴۱ تومان فروخته شد، حواله یورو نیز ۱۸ هزار و ۴۸۴ تومان به فروش رسید. در سامانه سنا نیز نرخ لحظه‌ای خرید دلار به 19495 و فروش دلار  19595 تومان، خرید یورو 21595 و فروش یورو 21695 تومان رسید. سامانه سنا نرخ میانگین ارز معامله شده در تاریخ 2 تیر ماه 99 را برای دلار 18950، یورو 21158، درهم 5270، یوان 2576، پوند 23146، دلار کانادا 14790و لیر ترکیه 2878 تومان اعلام کرد. در سامانه نیما نیز نرخ حواله دلار 15841، یورو 18484، درهم 4566 و یوان 2375 تومان اعلام کرده است. براین اساس، اختلاف نرخ دلار در نیما با صرافی‌ها و سنا به  3754 تومان رسیده است. نرخ دلار نیما با نرخ دلار آزاد به 4580 تومان رسیده است.

     دلار و سکه همچنان در مسیر صعود

 عامل اصلی رشد قیمت سکه و طلا در معاملات، ادامه افزایش قیمت دلار و نرخ اونس جهانی طلا است، بهای اونس نیز به یک هزار و ۷۵۶ دلار افزایش یافت. نرخ دلار در صرافی‌ها با ۷۹۱ تومان افزایش به ۱۹ هزار و ۵۹۰ تومان صعود کرد. هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید در بازار آزاد تهران روز سه‌شنبه با رشد ۳۴۳ هزار تومانی قیمت به هشت میلیون و ۵۵۸ هزار تومان فروخته شد و هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم هشت میلیون و ۴۰۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شد. همچنین نیم سکه نیز چهار میلیون و ۳۸۰ هزار تومان، ربع سکه دو میلیون و ۴۸۰ هزار تومان و هر قطعه سکه گرمی یک میلیون و ۲۸۰ هزار تومان تعیین قیمت شد.هر گرم طلای خام ۱۸ عیار ۸۴۴ هزار و ۵۰۰ تومان و هر مثقال طلا نیز سه میلیون و ۶۵۸ هزار تومان به فروش رسید.

     بازار در انتظار بازگشت ۲۷ میلیارد دلار ارز صادراتی

 صادرکنندگان تا پایان تیرماه فرصت دارند که ارز ناشی از صادرات را به چرخه اقتصاد کشور بازگردانند که با تمهیدات اتخاذ شده برای برخورد با متخلفان، به نظر می‌رسد با بازگشت بخشی از ۲۷ میلیارد دلار تعهد ارزی صادرکنندگان در هفته‌های آتی به تدریج تلاطم بازار ارز کاهش یافته و قیمت‌ها در این بازار به ثبات و تعادل برسد. 

صادرکنندگان باید تا پایان تیرماه ارز ناشی از صادرات را به چرخه اقتصاد بازگردانند که با نزدیک شدن به این مهلت، فشارها به صادرکنندگان متخلف در حال افزایش است و در این راستا، ۲۵۰ صادرکننده متخلف نیز به نهادهای ذی‌ربط اعلام شده است.مجموع ارزی که صادرکنندگان هنوز بازنگردانده‌اند به بیش از ۲۷ میلیارد دلار می‌رسد که در صورت ورود بخشی از این مبلغ، بازار ارز اشباع شده و بساط دلالان و سفته بازان جمع می‌شود.

با توجه به اینکه ارز صادراتی باید در سامانه نیما و برای رفع نیاز واردکنندگان عرضه شود، ورود این حجم از منابع جدید، می‌تواند دغدغه موجود در میان واردکنندگان را نیز برطرف کند و از نگرانی‌ها بکاهد.رییس کل بانک مرکزی نیز با اشاره به ضرب‌الاجل تعیین شده تا پایان تیر ماه اعلام کرده است: اکنون صادرکنندگان باید به وظیفه ملی خود عمل کنند، در زمانی که دشمن فشار حداکثری را بر مردم وارد می‌کند حداقل کاری که صادرکنندگان می‌توانند بکنند این است که سریع‌تر ارز را به کشور بازگردانند.

     جزییات ۲۷.۵ میلیون دلار ارزی که هنوز 

بازنگشته است

مدیر اداره صادرات بانک مرکزی با تشریح جزییات ۲۷.۵ میلیون دلار ارزی که توسط صادرکنندگان باید بازگشت داده شود، گفت: این رقم می‌تواند کل مصارف ارزی یک سال کشور را تامین کند. از این رقم حدود ۲۵ میلیارد دلار مربوط به سال‌های پیش و بیش از دو میلیارد دلار مربوط به سه ماه نخست امسال و بیشتر آن مربوط به بخش خصوصی است.بر این اساس، از ۱۹ هزار و ۱۷۶ صادر‌کننده، ۱۶ هزار و ۴۳۵ نفر که حدود ۸۶ درصد این بخش را تشکیل می‌دهند با تعهد صادراتی حدود ۲۷ و نیم میلیارد یورو فقط ۵.۷ میلیارد یورو به چرخه اقتصادی کشور باز گردانده‌اند.

«صمد کریمی» می‌گوید: کسانی که ارز حاصل از صادرات را کامل به روش‌های مصوب هیات وزیران بازگردانده‌اند ۱۴ درصد صادرکنندگان از جمله پتروشیمی‌ها، ‌فولادی‌ها و ایمیدرویی‌ها هستند که تا پایان سال ۹۷، ۲۸ و نیم میلیارد یورو را به چرخه اقتصادی باز گردانده‌اند.کریمی گفت: حدود ۶.۸ میلیارد یورویی که به کشور بازنگشته مربوط به ۲۵۰ صادر‌کننده از ۱۶ هزار و ۴۳۵ صادر‌کننده‌ای است که ارز خود را به کشور باز نگردانده‌اند. مدیر اداره صادرات بانک مرکزی گفت: ۲۲ میلیارد یورویی که بازنگشته برای حق العمل کارهایی است که کارت بازرگانی دارند و هر کدام به ۱۰۰ تا ۲۰۰ صادر‌کننده بزرگ وصل هستند و نمی‌خواهند شناسایی شوند و ارزشان به چرخه اقتصادی باز گردد.کریمی افزود: آنها مشتریان خاص خود را دارند و برای قاچاق کالا، ‌واردات کالاهایی که مشابه آنها در فروشگاه‌ها وجود دارد یا برای خروج سرمایه از این ارز استفاده می‌کنند. وی با بیان اینکه رتبه‌بندی باید در صادرات و واردات وجود داشته باشد، گفت: کمیسیون ماده ۲ شورای عالی هماهنگی اقتصادی می‌گوید صادرکنندگان باید بر اساس روش‌های اعلامی ارزشان را به چرخه اقتصادی کشور باز گردانند و اگر این اتفاق نیفتاد، نباید خدمات بگیرند یا دوباره صادرات و واردات انجام دهند و کارت بازرگانی آنها نیز تعلیق می‌شود. چرا این کار را برای متخلفان انجام نمی‌دهیم؟ کریمی تصریح کرد: بانک مرکزی اکنون نیز رویکرد تعامل با صادرکنندگان دارد، اما چرا موقعی که تعهدات ارزی وضع می‌شود تعداد کارت‌های بازرگانی افزایش می‌یابد. دلیل افزایش صدور کارت‌های بازرگانی دیده نشدن صادرکنندگان اصلی و فرار مالیاتی آنهاست.مدیر اداره صادرات بانک مرکزی گفت: با برنامه‌های بانک مرکزی و با تعاملی که با وزارت صنعت، معدن و تجارت دارد بخشی از ۲۷ و نیم میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات به کشور باز می‌گردد و اثر خود را روی نرخ ارز می‌گذارد.

     معرفی ۲۵۰ صادرکننده متخلف 

با توجه به اصرار متخلفان ارزی برای خودداری از بازگشت ارز، بانک مرکزی اسامی شماری از این متخلفان را به نهادهای ذی‌ربط برای پیگیری و اعمال فشار معرفی کرده است. مدیر اداره صادرات بانک مرکزی در این باره می‌گوید: یک‌سال است اطلاعات ۲۵۰ صادرکننده متخلف را به نهادهای ذی‌ربط داده‌ایم و بانک مرکزی ماهانه اطلاعات بازگشت ارز یا عکس آن را به سازمان امورمالیاتی، گمرک و اتاق بازرگانی اعلام می‌کند.چندی پیش نیز بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد در صورت ادامه تخلف، اسامی صادرکنندگان متخلف در رسانه‌ها اعلام خواهد شد.

     ۴۵ میلیون دلار وارد بازار شد

 تازه‌ترین وضعیت معاملات ارزی از عرضه ۴۵ میلیون دلاری از سوی بازار ساز خبر می‌دهد. در حالی طی روزهای اخیر روند بازار ارز دچار نوسان بوده و قیمت صعودی پیش رفته که گزارش دریافتی ایسنا از جریان معاملات ارزی سه‌شنبه بین صرافان، از این حکایت دارد که حدود ۴۵ میلیون دلار از سوی بازارساز عرضه شده است که شامل عرضه و تقاضای بازار نیمایی نمی‌شود.این عرضه که از سوی بازارساز صورت گرفته، با تقاضای ناچیزی مواجه بوده است.

این در حالی است که عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی در آخرین اظهارات خود گفته بود که نوسانات فعلی بازار ارز، شوک‌های گذرا و موقتی است. البته او در عین حال تاکید دارد که اگر احساس شود این نوسانات بلندمدت‌تر شود حتما بانک مرکزی مداخله می‌کند.

     دورنمای بازار ارز از زبان مسوولان

 درپی افزایش نرخ ارز در بازار، رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد که نوسانات بازار ارز کوتاه‌مدت و مقطعی است و اگر این نوسانات بلندمدت باشد حتما با ارزپاشی در بازار دخالت می‌کنیم. همچنین رییس‌جمهور هم تاکید کرده که این نوسانات، دلیل و ریشه بنیادی اقتصادی ندارد و این نوید را داده که با بازگشت ارزهای صادراتی، فضای بازار آرام می‌شود. در این میان امروز در جریان معاملات ارزی بین صرافان، ۴۵ میلیون دلار عرضه از سوی بازارساز انجام شد.  درحالی که در دو سال گذشته بانک مرکزی با اعمال سیاست‌های پولی و ارزی خود توانست بازار ارز را به ثبات برساند تا در پی آن قیمت‌ها به تعادل برسد، نرخ این ارز به حدود ۱۱ هزار تومان کاهش یافت اما پس از بازگشایی مرزها بر اثر شیوع ویروس کرونا و افزایش تقاضا برای ارز، اکنون مجدد قیمت ارز روند صعودی به خود گرفت.

پس از این، تاکیدات بر کنترل بازار ارز و رساندن آن به ثبات، قوت گرفت و در این زمینه رییس کل بانک مرکزی این‌گونه توضیح داد که اکنون بازار ارز دارای شوک‌های موقتی و گذراست و علت این امر هم این است که بعد از اینکه مرزها باز شد و ورود کالا به کشورهای طرف تجاری راه افتاد، طبیعی است که ناترازی بین عرضه و تقاضای ارز در بازار وجود ‌آید که همه این موارد و جو روانی که بعد از تصمیم آژانس انرژی اتمی و صدور قطعنامه علیه ایران ایجاد شد، موجب برهم خوردن تعادل بازار ارز شد.

     بانک مرکزی ارزپاشی نمی‌کند

همچنین همتی تصریح کرده که در این شرایط می‌توان در بازار ارز، ارزپاشی کرد اما برای نوسانات کوتاه‌مدت ذخایر را صرف این کار نمی‌کنیم و اگر احساس شود که نوسانات بلندمدت خواهند بود، مداخله می‌کنیم. علاوه براین، رییس‌جمهور نیز در جلسه امروز ستاد اقتصاد دولت اعلام کرد که نوسانات اخیر در بازار ارز و شوک ایجاد شده دلیل و ریشه بنیادی اقتصادی ندارد و برخی تحرکات و عملیات روانی در عرصه بین‌المللی علیه ایران و همچنین ایجاد یک نگرانی غیر واقعی در بین مردم از عوامل اصلی آشفتگی و نوسانات اخیر در بازار ارز است.

     مطمئن‌ترین راه برای آرامش بازار ارز

به اعتقاد روحانی، مطمئن‌ترین راه برای آرامش بازار ارز، ایفای تعهد صادرکنندگان برای برگشت ارز به چرخه اقتصاد و مدیریت بانک مرکزی در فضای آرام و باثبات بازارها است و افزایش صادرات و تلاش‌های موفقیت آمیز برای بازگشت درآمدهای ارزی به کشور و همچنین عرضه ارز حاصل از صادرات از سوی صادرکنندگان وضعیت آرام‌تری را در بازار ارز به وجود خواهد آورد.

همچنین پیام مولوی - یک تحلیلگر اقتصادی - درباره وضعیت بازار ارز و چگونگی کنترل آن در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد که نوسانات و افزایش قیمت در بازار ارز ناشی از افزایش تقاضای تجاری در این بازار است و در تابستان نیز با کاهش کرونا و گشایش بیشتر مرزها، تقریبا شاهد افزایش تقاضا برای ارزهای مسافرتی هم خواهیم بود که این امر هم بر بازار تاثیرگذار است. وی افزود: این گفته رییس کل بانک مرکزی که این بانک ارزپاشی نمی‌کند، یک سیگنال افزایشی به بازار منتقل می‌کند. به عبارت دیگر وقتی می‌گوییم که روال ما ارزپاشی نیست، فارغ از اینکه این اقدام در گذشته مناسب بوده یا خیر، شرایط اقتصاد کشور به گونه‌ای است که برای ارز محدودیت وجود دارد و با وجود این محدودیت، برای اولین‌بار در اقتصاد داریم به سمتی حرکت می‌کنیم که قیمت ارز دارد واقعی می‌شود. به گفته مولوی، گرچه این افزایش قیمت در بازار ارز موجب می‌شود که تورم را در بازارها و بازارهای موازی تجربه کنیم اما برای اولین‌بار در اقتصاد به نقطه‌ای می‌رسیم که تقاضا قیمت را تعیین می‌کند و باید اجازه دهند که همه امور در بازارها را تقاضا تعیین کند.

     انتقال سیگنال منفی به بازار صادرات 

این تحلیلگر اقتصادی درباره بحث‌های تازه‌ای درباره بازگشت ارز از سوی صادرکنندگان و منتشر شدن نام افراد متخلف نیز گفت که این امر سیگنال منفی به بازار صادرات منتقل می‌کند و موجب می‌شود در شرایط تحریم و فشارهای اقتصادی تمایل صادرکنندگان برای صادرات کم شود؛ بنابراین، بهتر است در این زمینه با گفتمان، علت عدم بازگشت ارز مشخص شود و دولت باید در خدمت صادرات و تولید باشد. وی در پایان اظهار کرد که ممکن است بازار ارز در قیمتی بالا به تعادل و ثبات برسد و زمانی که اخبار بد و ناامیدکننده به اقتصاد منتقل می‌شود، بازارهای موازی هم نسبت به این امر واکنش نشان می‌دهند.

     رییس‌جمهور فعالانه ورود کند

یک عضو هیات رییسه مجلس یازدهم از رییس مجلس خواست که از رییس‌جمهور بخواهد در‌خصوص وضعیت ارز اقدامات عملی انجام دهد.  به گزارش ایسنا، سید ناصر موسوی لارگانی در جلسه علنی روزسه‌شنبه مجلس در تذکری شفاهی با اشاره به جلسات مجلس یازدهم با وزرای مختلف دولت گفت: با وجود این جلسات، در فضای مجازی برخی اظهارات در مورد بی‌توجهی مجلس به قیمت ارز مطرح شد که این موضوع پایه و اساسی ندارد؛ چرا که مسوولان دولتی مثل رییس کل بانک مرکزی نیز در مجلس حاضر خواهند شد و در روزهای اخیر نیز به این منظور دعوت شدند. نماینده مردم فلاورجان در مجلس یازدهم افزود: لازم است رییس مجلس ضمن دفاع از حیثیت مجلس به رییس‌جمهور متذکر شود که در خصوص افزایش قیمت ارز اقدام عملی انجام داده و گزارشاتی را به مجلس ارایه کند. زیرا شرایط موجود و افزایش هر روزه نشان می‌دهد که این اتفاق‌ها مقطعی نیست و این گرانی‌ها موجب تورم و افزایش قیمت کالا و فشار روی اقشار مختلف جامعه شده و خواهد شد. موسوی لارگانی در پایان تذکر خود با بیان اینکه «متاسفانه رییس‌جمهور این روزها در این زمینه سکوت کرده است» گفت: انتظار می‌رود هر چه سریع‌تر این سکوت شکسته شود و ایشان فعالانه وارد عمل شوند. از رییس مجلس نیز می‌خواهیم این موضوع را پیگیری کند.

     مهار قیمت‌ها با کنترل نرخ ارز 

 از سوی دیگر، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با بیان اینکه طبیعی است که افزایش نرخ دلار، موجب رشد قیمت‌ها می‌شود، گفت: مدیریت موثر نرخ ارز از لازمه‌های کنترل قیمت‌ها و ساماندهی بازار است. به گزارش خانه ملت، رحیم زارع عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با انتقاد از رشد نرخ ارز در هفته‌های اخیر گفت: اگرچه در حال حاضر کشور با کاهش درآمدهای نفتی روبه‌رو است اما دولت می‌تواند با گسترش صادارت غیرنفتی به دنبال ایجاد درآمدهای پایدار ارزی بوده و نیاز ارزی کشور را تامین کند. نماینده مردم آباده در مجلس یکی دیگر از راهکارهای بهبود وضعیت ارزی کشور را بازگشت ارز صادراتی دانست و افزود: اگر صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات را به کشور باز گردانند، منابع ارزی تامین و نرخ دلار کاهش می‌یابد. عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات با بیان اینکه در حال حاضر به دلیل کاهش ارزش پول ملی، مردم به دنبال حفظ سرمایه خود هستند، اظهار کرد: با سیاست‌گذاری‌های مناسب می‌توان نقدینگی سرگردان در جامعه را به سمت بورس و استفاده در تولید هدایت کرد، با تحقق این مهم نه تنها شعار سال یعنی«جهش تولید» محقق می‌شود بلکه از افزایش قیمت دلار نیز جلوگیری خواهد شد. این نماینده مردم در مجلس یازدهم اضافه کرد: تجربه بیانگر این است همواره افزایش نرخ دلار، علاوه بر تاثیر اقتصادی در گرانی‌ها، از بُعد روانی نیز به رشد قیمت‌ها دامن زده و فرصتی برای سوداگران در زمینه ایجاد هرج و مرج در بازار فراهم می‌کند، بنابراین بدیهی است مدیریت موثر نرخ ارز از لازمه‌های کنترل قیمت‌ها و ساماندهی بازار است.

     دلار عقب رفت

شاخص دلار از کانال ۹۷ واحدی عقب نشست. به گزارش رویترز، ادامه روند بازگشایی کسب و کارها در شهرهای بزرگ امریکای شمالی کماکان ادامه دارد و فاز دوم بازگشایی اقتصادی در نیویورک- قطب مالی و بانکی امریکا -باعث دلگرمی معامله گران شده است. از سوی دیگر در کانادا نیز این روند ادامه دارد و بخش بزرگی از کسب و کارها در تورنتو، بزرگ‌ترین شهر کانادا اجازه یافتند تا پس از سه ماه تعطیلی بازگشایی شوند.