افت شدید تجارت کالایی در ۲۰۲۰

تصویر تاریک از تجارت جهانی

تعادل |گروه تجارت |

داده‌های بین‌المللی تصویر تاریکی از تجارت جهانی منعکس می‌کند. به‌طوریکه براساس آمارهای آنکتاد، تجارت کالایی جهان در فصل نخست سال ۲۰۲۰، با افت ۵ درصدی نسبت به فصل قبل همراه بوده و طبق برآوردها در فصل دوم ۲۰۲۰، این افت به ۲۷درصد رسیده است. همچنین براساس پیش‌بینی‌های آ نکتاد، در سال ۲۰۲۰، تجارت کالایی جهان با افت ۲۰ درصدی نسبت به سال قبل مواجه خواهد شد. این پیش بینی با برآوردهای سازمان تجارت جهانی که افت تجارت جهان در سال ۲۰۲۰ را بین ۱۳ تا ۳۲ درصد پیش بینی کرده بود، مطابقت دارد. کمیسیون اروپا نیز پیش بینی کرده که تجارت اتحادیه اروپا (۲۷) در سال ۲۰۲۰ بین ۱۰ درصد تا ۱۶ درصد افت کند. ارزیابی‌ها نیز حکایت ازاین دارد که افت ارزش تجارت جهانی ناشی از کووید- 19 نسبت به بحران مالی سال‌های ۲۰۰۹-۲۰۰۸ شدیدتر بوده است. از سوی دیگر، تحلیل داده‌های آماری نشان می‌دهد که اختلال‌های ایجاد شده بر اثر کووید۱9، برخی بخش‌ها را بیشتر تحت تاثیر قرار داده است؛ به‌طوریکه تجارت گروه‌های کالایی از جمله «خودرو و محصولات مرتبط با صنعت انرژی» در فصل نخست سال 2020 با افت شدیدی مواجه شده‌اند. در مقابل اما طی این مدت، کمترین کاهش یا افزایش تجارت به گروه «غذای کشاورزی» مربوط بوده است. همچنین تحلیل داده‌های آماری بیانگر این است که یکی از اثرات پاندمی کووید ۱۹، افزایش تقاضا برای کالاها و تجهیزات پزشکی مانند «ونتیلاتور، مانیتور، دماسنج، ضدعفونی‌کننده دست، ماسک‌های محافظ و پوشاک پزشکی» بوده است.

  بحران تجارت در اقتصادهای بزرگ 

به گزارش معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران، آمارهای برخی از اقتصادهای بزرگ، تصویر تاریکی از تجارت جهان را نشان می‌دهد. طبق آمارها، افت تجارت در ماه‌های آوریل و مه ۲۰۲۰، بیشتر شده است. با این حال، به استثنای دو ماه نخست سال، به نظر می‌رسد اقتصاد «چین» این دوران را بهتر از سایر اقتصادها سپری کرده است. «اتحادیه اروپا» در ماه مارس ۲۰۲۰ با کاهش ۱۳ درصدی در صادرات و واردات کالا نسبت به مدت مشابه سال گذشته خود مواجه شده و در «امریکا» نیز با اینکه طی سه ماه نخست سال ۲۰۲۰، افت صادرات و واردات تک رقمی بوده، در ماه مارس افت واردات آن به ۲۱ درصد و افت صادرات آن به ۲۹ درصد تشدید شده است. تاثیر این بحران بر تجارت «کره جنوبی »

نیز شدید بوده به‌طوری‌که در ماه آوریل و مه این سال، افت واردات آن به ترتیب به ۱۶ درصد و ۲۱ درصد و افت صادرات آن به ترتیب به ۲۵ درصد و ۲۰ درصد رسیده است. صادرات و واردات« ژاپن» در آوریل و مه 2020، نیز افت قابل توجهی را تجربه کرده است. مطابق آمارها، در آوریل افت واردات ژاپن معادل ۲۱ درصد و افت صادرات آن معادل ۲۶ درصد ثبت شده است.

  کاهش تجارت در کشورهای در حال توسعه

به گزارش «تعادل»، در ادامه کاهش تجارت بین‌المللی در فصل نخست سال ۲۰۲۰، در آوریل تجارت افت قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرده است. این روند برای کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مشاهده شده است. اگرچه، به نظر می‌رسد در آوریل، تجارت در کشورهای در حال توسعه نسبت به کشورهای توسعه یافته کاهش شدیدتری داشته است. این امر به خصوص برای واردات چشمگیر است. برای کشورهای در حال توسعه، با اینکه کاهش صادرات به دلیل افت تقاضا در بازار مقصد بوده، اما افت واردات ممکن است تنها ناشی از کاهش تقاضا نباشد و تغییرات نرخ ارز، نگرانی در مورد بدهی وکمبود ارز خارجی، در آن دخیل باشند. تجارت بین کشورهای در حال توسعه در آوریل ۲۰۲۰ به‌شدت کاهش یافته است. داده‌های اولیه برای آوریل این سال نشان می‌دهد که بیشترین کاهش مربوط به « آسیای جنوبی و خاورمیانه» است که کاهش تجارت بیش از ۴۰ درصدی را ثبت کرده‌اند.

  روند تجارت در مناطق جهان و گروه محصولات

همچنین داده‌های آماری منتشر شده از تجارت جهانی نشانگر این است که هیچ منطقه‌ای از کاهش تجارت بین‌المللی در امان نمانده است. با این وجود، به نظر می‌رسد تجارت در« آسیای شرقی و اقیانوسیه» وضعیت بهتری نسبت به سایر مناطق داشته‌اند. افت تجارت در این منطقه هم در فصل نخست و هم در ماه آوریل ۲۰۲۰تک‌رقمی مانده است. این در حالی است که کاهش تجارت در آوریل در سایر مناطق بسیار قابل توجه بوده است. اما براساس این گزارش، تجارت در گروه‌ها در سال 2020 نشان می‌دهد، «خودرو و محصولات مرتبط با صنعت انرژی» با افت شدیدی مواجه شده‌اند. اختلال‌های ایجاد شده بر اثر کووید۱۹، برخی بخش‌ها را بیشتر تحت تاثیر قرار داده است. در فصل نخست ۲۰۲۰، «پوشاک و نساجی « تجارت گروه کالایی افت ۱۲ درصدی را تجربه کرده اند؛ درحالی که گروه «ماشین‌آلات اداری» و «خودرو» ۸ درصد کاهش داشته‌اند. در عین حال، طی این مدت، بخش «غذای کشاورزی » رشد۲ درصدی را شاهد بوده است. آمارهای تجارت در آوریل حاکی از افت شدید به ترتیب حدود ۴۰ درصدی و ۵۰ درصدی تجارت در گروه کالایی «خودرو» و «انرژی » است. کمترین کاهش یا افزایش تجارت به گروه «غذای کشاورزی» مربوط بوده است. 

  تجارت جهانی تجهیزات پزشکی 

از سوی دیگر، تحلیل داده‌های آماری بیانگر این است که یکی از اثرات پاندمی کووید ۱۹، افزایش تقاضا برای کالاها و تجهیزات پزشکی مانند «ونتیلاتور، مانیتور، دماسنج، ضدعفونی‌کننده دست، ماسک‌های محافظ و پوشاک پزشکی» بوده است. آمارها نشان می‌دهد، تجارت بین‌المللی نقش مهمی در پوشش جهانی این تقاضا داشته است. با اینکه تجارت جهانی این اقلام در آغاز پاندمی کاهش داشته است، اما در ماه‌های فوریه و مارس ۲۰۲۰ افزایش را تجربه کرده و در آوریل تقریباً دو برابر شده است.