چرا تعداد آتشسوزیها در ایران بالاست؟
با گذشت چند روز از حادثه آتشسوزی در بیمارستان سینا هنوز واکنشهای عمومی مردم درباره تبعات این حادثه و چرایی وقوع یک چنین حوادثی در کشور وجود دارد. مردم کوچه وبازار این روزها از خود میپرسند که چرا فراوانی وقوع حوادثی از جنس آتشسوزی در کشورمان تا این اندازه بالاست و چرا مسوولان قبل از بروز چنین حوادثی با استفاده از وظایف نظارتی اقدامی نمیکنند. حادثه انفجار و حریق رخ داده در کلینیک سینا در حوالی میدان تجریش هرچند تازهترین حادثهای است که حساسیت افکار عمومی را در مورد ایمنی ساختمانها و نظارت بر آن بالا برده، اما به تعبیر مدیرعامل انجمن جامعه ایمن کشور به نظر نمیرسد که آخرین مورد آن باشد چرا که مدتی بعد همهچیز فراموش شده و بدون آنکه تغییری در قوانین و مقررات ایجاد شود، به استقبال حادثه بعدی خواهیم رفت. این روند در گذشته نیز وجود داشته و حوادثی نظیر ریزش ساختمان پلاسکو، حریق ساختمانی در خیابان جمهوری، آتشسوزی بازار مبل، آتشسوزی ساختمان برق حرارتی وزارت نیرو و دهها مورد ریز و درشت دیگر تکرار شده و چند روز بعد با فروکش موج رسانهای حساسیت نسبت به آن نیز کاهش پیدا کرده تا در مقام عمل مصداق اصطلاح معروف «روز از نو و روزی از نو» مشاهده شود. اما در میان تمام این حوادث گزارهای مشترک، مدام از سوی مسوولان شهرداری و آتش نشانی تکرار میشود، جمله معروف «ما قبلا اخطار داده بودیم» که به فراخور شدت، ابعاد و اهمیت محل حادثه تنها تعداد دفعات اخطار تغییر میکند. اخطارهایی که از سوی آتشنشانی مطرح میشود اما گویا چندان گوش شنوایی برای آن وجود ندارد و نتیجهاش میشود آنکه پس از وقوع هر حادثه عددی میماند از تعداد بازرسیهای ایمنی و اخطاریهها که باید در همان جمله ثابت و پیشفرض اخطار داده بودیم ترکیب و چند روزی تیتر رسانهها شود.
اخطارهای داده شده، حالا محل بحث و پرسش افکار عمومی قرارگرفته و شماری از شهروندان در فضای توییتر؛ اینستاگرام و بخش نظرات ایسنا و رسانههای دیگر جملات مشابهی را مطرح کردهاند که چطور اگر ساختمانی عوارض یا مالیاتش را پرداخت نکند مسوولان به اخطار بسنده نکرده و آن را پلمب میکنند اما نوبت به ایمنی و جان مردم که میرسد، صرفا با یک یا چند اخطار سروته ماجرا را هم میآورند؟ سوال به جایی که در وهله اول گویا نخست مقصرش آتشنشانی و شهرداری است، اما با نگاهی فراتر به موضوع اگر قانون را ملاک عمل این دستگاهها قرار دهیم، مشخص میشود که موارد نظیر نقص قانونی، کمبود قانون و تعلل در تصویب قانون موجب این اقدام شده و در واقع آتشنشانی اختیاری برای پلمب مراکز ناایمن نداشته و قانون شرح وظایفش را تا حد اخطار محدود کرده است. این البته به معنای تبرئه این دستگاه از دیگر اهمالکاریها نظیر عدم نظارت بر کاربریها و تخلفات احتمالی دیگر نیست.