حرکت لاک‌پشتی ساخت و ساز

گروه راه و شهرسازی|

برخلاف پیش بینی ماه گذشته مدیران صنعت ساختمان، میزان فعالیت‌های تولید یا ارایه خدمات ساختمانی در خرداد ماه سال جاری نسبت به ماه قبل از آن بهبود یافت. شاخص مدیران خرید صنعت ساختمان (شامخ) در دومین ماه از بهار 99 نسبت به فروردین ماه بیش از 2 برابر افزایش یافته و به عدد 60.55 رسیده بود و این در حالی ثبت شد که شاخص یادشده در فروردین ماه امسال در پله ۱۸.۷۵ قرار گرفته و نسبت به 7 ماه قبل از آن، کمترین رکورد را ثبت کرده بود. 

از همین رو، مدیران صنعت ساختمان، در ماه گذشته با توجه به نوسانات قیمت دلار و تعطیلات زیاد در خردادماه، نسبت به تداوم بهبود کسب و کار خود طی خرداد در قیاس با اردیبهشت ماه ابراز تردید کردند. این در حالی است که نتایج بررسی‌های آماری حوزه ساختمان در خردادماه نشان داد که عدد شامخ کل به ۶۴.۳۶ رسیده و بهبود اندک وضعیت بخش ساختمان در خرداد ۹۹ نسبت به ماه قبل را اعلام می‌کند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی اتاق تعاون ایران، با توجه به رکود فعالیت‌های ساختمانی در دو ماه نخست سال و رشد آرام افزایش فعالیت‌ها در خرداد، شاخص «میزان فعالیت‌های انجام شده (تولید و یا ارایه خدمات) » نسبت به ماه قبل کمی افزایش یافت و عدد شامخ کل به ۶۴.۳۶ رسید که نشان‌دهنده بهبود اندک وضعیت بخش ساختمان در خرداد ۹۹ نسبت به ماه قبل است. همچنین شاخص‌های «سرعت انجام سفارشات»، «میزان خرید مواد اولیه» و«میزان به‌کارگیری نیروی انسانی»، افزایش میزان شاخص را تجربه کردند.

این گزارش همچنین حاکی است، صنعت ساختمان براساس استاندارد بین المللی طبقه‌بندی کلیه فعالیت‌های اقتصادی (ISIC)، به سه گروه اصلی ساخت بنا، مهندسی عمران و فعالیت‌های ساخت و ساز تخصصی ساختمان دسته‌بندی می‌شود. در یک تقسیم بندی دیگر، بخش ساختمان شامل دو بخش کلی مسکونی و غیرمسکونی (تجاری و عمرانی) است. در بخش مسکونی، طبق گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار معاملات مسکن طی خرداد سال جاری، تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی در تهران با ۱۰۸۰۰ واحدمسکونی، نسبت به ماه قبل ۴.۷ درصد کاهش یافت. این در حالی است که در بخش مسکونی، همزمان با گشایش فعالیت دفاتر معاملات املاک، کنترل نسبی شیوع ویروس کرونا و افزایش مراجعات حضوری برای خرید مسکن در اردیبهشت، میزان معاملات مسکن افزایش چشمگیری یافت، به‌طوری که طبق گزارش بانک مرکزی میزان معاملات آپارتمان‌های مسکونی در تهران نسبت به ماه قبل۸۰۹.۹ درصد افزایش یافت. همچنین قیمت مسکن در تهران (به عنوان نمونه آماری بزرگ از کل کشور) با متوسط قیمت ۱۸.۹ میلیون تومان، تورم ماهانه ۱۱.۶درصدی را تجربه کرد. عواملی همچون افزایش نگران کننده نرخ ارز و به تبع آن افزایش انتظارات تورمی، کاهش عرضه مسکن به ویژه برای اقشار کم درآمد و نیز تداوم معاملات سوداگرانه، موجب افزایش محسوس قیمت مسکن طی ماه‌های اخیر به ویژه در خرداد ماه شده است. به گزارش دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، در اردیبهشت سال جاری، در شهر تهران 11 هزار و 569 فقره معامله آپارتمان صورت گرفته است که نسبت به 1300 فقره معامله صورت گرفته در فروردین سال جاری، 789.9 درصد رشد داشته است.  در همین حال، متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در اردیبهشت ماه به 17 میلیون و 6600 تومان بالغ شد که نسبت به متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در فروردین (15 میلیون و 545 هزار و 700 تومان) 9.4 درصد افزایش یافته است.

    نگرانی از حرکت لاک پشتی 

در بخش تولید و عرضه تجهیزات ساختمانی نیز تحت تاثیر نوسانات ارزی و افزایش بیش از حد قیمت مواد اولیه به ویژه در بخش آهن آلات، به تبع آن افزایش دستمزد و کاهش نیروی کار در نتیجه تداوم شیوع ویروس کرونا، تداوم مشکلات موجود در حوزه واردات مواد اولیه (چه در حوزه راه‌های مرزی و چه در حوزه ثبت سفارشات و ترخیص از گمرکات) و کاهش قدرت خرید، در فعالیت‌های تولید و خدمات، نه تنها رونق مورد انتظار فعالان برآورده نشد، بلکه نگرانی از ادامه روند موجود در اظهارات آنها مشهود بود.

    رکود در بخش عمرانی

در بخش‌های عمرانی نیز کماکان به دلیل عدم پرداخت مطالبات پیمانکاران توسط کارفرمایان، فعالیت‌های این بخش همچنان در شرایط رکود به سر می‌برد. اتاق تعاون ایران برای نخستین بار در کشور از مهرماه ۱۳۹۸ نسبت به اجرای طرح شامخ ساختمان اقدام کرده که نتیجه آن به صورت ماهانه توسط مرکز آمار اتاق تعاون ایران منتشر می‌شود. بر این اساس، شامخ ساختمان در مهر، آبان، آذر، دی، بهمن و اسفند سال گذشته به ترتیب 44.30؛ 38.50؛ 39.56؛ 42.93؛ 51.76 و 35 بوده است.

  دغدغه هزینه ساخت

به گزارش «تعادل»، در شرایطی در گزارش اتاق تعاون از فعالیت‌های تولید یا ارایه خدمات ساختمانی، به مساله افزایش انواع مصالح ساختمانی و دستمزد نیروی کار تحت تاثیر افزایش نرخ ارز ابراز نگرانی شده است که طی روزهای گذشته هزینه ساخت هر متر مربع واحد مسکونی در تهران محل بحث و بررسی بوده است. 

ماجرا از اعلام هزینه ساخت توسط نظام مهندسی آغاز شد. نرخ‌هایی که گفته می‌شود، واقعی نیست و پیامدهای متعددی برای فعالیت‌های ساختمانی خواهد داشت. دیروز اما کانون سراسری انبوه‌سازان در نامه‌ای به وزارت راه خواستار دریافت مبانی مستندات هزینه‌های اعلامی شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان درباره هزینه ساخت مسکن شد. به گزارش «تعادل»، هفته گذشته، احمد خرم، رییس شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان، جدول هزینه‌های ساخت هر متر مربع واحد مسکونی در سال 1399 را به تفکیک تراکم و تعداد طبقات، با توجه به بخشنامه سازمان برنامه و بودجه، تنظیم و با هدف تایید، به محمود محمودزاده معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، ارسال کرد. بر اساس جدول یادشده، هزینه ساخت واحدهای یک و دو طبقه، متری یک میلیون و ۶۸۷ هزار و ۵۰۰ تومان، ۳ تا ۵ طبقه متری یک میلیون و ۹۶۸ هزار و ۷۰۰ تومان، ۶ و ۷ طبقه متری ۲میلیون و ۲۵۰ هزار تومان، ۸ تا ۱۰ طبقه متری ۲میلیون و ۵۳۱ هزار و ۲۰۰ تومان، ۱۱ و ۱۲ طبقه متری ۲میلیون و ۸۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان، ۱۳ و ۱۴ طبقه متری ۳ میلیون و ۹۳ هزار و ۸۰۰ تومان و ۱۶ طبقه به بالا متری ۳ میلیون و ۳۷۵ هزار تومان تعیین شده است.