اقدامات حمایتی دولت برای رشد منطقی بازار سرمایه
در جلسه ستاد اقتصادی دولت که در روز سه‌شنبه برگزار شد، برخی از مباحث حمایتی در زمینه بورس از سوی رییس‌جمهوری مطرح شد که در صورت اجرای هر یک از آنها ضمن تحت شعاع قرار گرفتن سطح گسترده‌ای از معاملات این بازار، برگی جدید از تاریخ بورس رقم زده خواهد شد.
بورس از سال گذشته به دنبال حمایت‌های بی‌سابقه دولت، سمت و سوی جدیدی به خود گرفت و مسیر خود را برای صعود بیشتر از بازارهای موازی و پیشی گرفتن از این بازارها جدا کرد. همچنین از ابتدای سال جاری دولت با تصمیمات و پیگیری‌های خود در راستای آزادسازی سهام عدالت، عرضه سهام شستا به بورس و واگذاری باقیمانده سهام دولت در برخی از شرکت‌های دولتی در قالب صندوق‌های ETF و با قیمت مناسب، حمایت همه‌جانبه خود را از بورس اعلام و معاملات این بازار را دستخوش اتفاقات تازه‌ای کرد. در کنار حمایت تمام قد رییس‌جمهوری از بورس، وزیر اقتصاد، رییس بانک مرکزی با حمایت خود از بورس چهره دیگری از این بازار را نشان دادند که به‌طور قاطع می‌توان اقبال چشمگیر مردم از بورس را در سایه حمایت‌های انجام شده توسط ارکان رسمی کشور از این بازار مطرح کرد. اغلب کارشناسان گرچه ورود نقدینگی گسترده به این بازار را در کنار حمایت دولت، عاملی تاثیرگذار در رشد این روزهای بازار می‌دانند اما معتقدند با برداشته شدن دست حمایتی دولت از بورس، رشد از این بازار رنگ می‌بازد و دیگر به ندرت شاهد روزهایی از رکوردشکنی‌های غافلگیرانه شاخص بورس در بازار خواهیم بود. در این زمینه بارها اعلام شده که در صورت تداوم مستمر حمایت دولت از این بازار می‌توان تا پایان سال شاهد رشد بازار و دستیابی به اعداد بالاتری در شاخص بورس باشیم.
دستورات بورسی رییس‌جمهوری
در جلسه ستاد اقتصادی دولت
در کنار چنین حمایت‌هایی از سوی دولت برای رونق معاملات این بازار، روز گذشته جلسه ستاد اقتصادی دولت برگزار و حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی، رییس‌جمهوری ضمن تاکید بر تداوم جدی عرضه سهام بنگاه‌های بزرگ و متوسط به ویژه بنگاه‌های دولتی در بورس با هدف مردم محوری شدن اقتصاد کشور و خروج جدی دولت از بنگاه‌داری، نسبت به رشدهای خیره‌کننده بورس واکنش نشان داد و گفت نظارت دقیق بر بازار سهام، متعادل‌سازی عرضه، تقاضای سهام در بورس و رشد منطقی سهام در این بازار باید از طریق تسهیل پذیرش فراهم شود. به دنبال رشدهای پرشتاب بازار که این روزها توجه فعالان بازار را به خود مشغول کرده، رییس‌جمهوری در این جلسه صحبت مهم و تاثیرگذاری را مبنی بر عدم قرار گرفتن شاخص بورس تحت تاثیر هیجان‌زدگی را مطرح و اعلام کرد که رشد شاخص‌های بورس باید طبق پایه‌های علمی دقیق و براساس منطق بازار سرمایه پیش رود که به نظر می‌رسد این موضوع مطرح شده از سوی وی بتواند تا حدودی مانع از هیجانات کاذب برای سرمایه‌گذاری در این بازار از طریق برخی از اقدامات به کار گرفته شده توسط مسوولان بورس شود. فعالان بازار سرمایه نیز بارها مطرح کرده‌اند که حمایت‌های اخیر دولت از این بازار به منظور آشنایی بیشتر مردم با این بازار و فراگیر شدن سرمایه‌گذاری در آن صورت گرفته است که به دنبال چنین حمایت‌هایی، دیروز رییس‌جمهوری اعلام کرد که مدیریت بازار بورس باید با اعمال مقررات احتیاطی لازم و مراقبت دقیق به جامعه و مردم این اطمینان را بدهد که سرمایه‌گذاری آنها در بورس استحکام لازم را دارد و بهتر است در این زمینه با جدیت بیشتر عمل کنند. رییس‌جمهوری همچنین در جلسه ستاد اقتصادی دولت تاکید ویژه‌ای را بر ساماندهی بازار سرمایه و نوسانات ارزی داشت و طبق گفته وی اقدامی که می‌تواند نوسانات بازار را مورد کنترل قرار دهد عرضه ارز صادرکنندگان به بازار خواهد بود.
عرضه سهام بنگاه‌های دولتی
در بورس راهکاری برای رشد اقتصادی کشور
در این زمینه «مصطفی امید قائمی»، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با ایرنا ضمن ارزیابی صحبت‌های رییس‌جمهوری در جلسه روز گذشته معتقد است که با توجه به شرایط موجود در بازار می‌توان طبق صحبت‌های مطرح شده از سوی رییس‌جمهوری و از طریق عرضه سهام بنگاه‌های بزرگ و متوسط به ویژه بنگاه‌های دولتی، بسیاری از هیجانات موجود در این بازار را مورد کنترل قرار داد و باید اقدامی صورت گیرد تا همه بازیگران بزرگ در این بازار به فکر سرمایه‌گذاری بلندمدت و کسب بازدهی‌های معقول در این بازار باشند.
به گفته وی، از این فرصتی که در بازار پیش آمده و همه مردم بیش از نیمی از سرمایه‌های در اختیار خود را وارد این بازار کرده‌اند باید ضمن استفاده از این منابع و تنوع بخشیدن به سرمایه‌گذاری‌ها، طرح‌های ملی بزرگ‌تری را ایفا کرد. امیدقائمی با تاکید بر اینکه بورس مسوولیت بزرگی مانند تامین مالی بنگاه‌ها و پروژه‌ها را بر عهده دارد، اظهار داشت: پیشنهاد دولت مبنی بر عرضه سهام بنگاه‌های دولتی و تامین مالی شرکت و بنگاه‌های دولتی از طریق بورس می‌تواند راهکاری موثر و حرکتی برای رشد اقتصادی کشور باشد. این کارشناس بازار سرمایه شفافیت و توسعه حداکثری بازار را وظیفه سازمان بورس دانست و گفت: در واقع تعریف ابزارهای جدید برای بازار سرمایه، جلب اعتماد عمومی و افزایش شفافیت بازار، اقدامی است که سازمان بورس باید آنها را اولویت فعالیت‌های خود قرار دهد. وی با تاکید بر اینکه سازمان بورس می‌تواند یک سری از ابزارها را تعریف و مخاطب بیشتری را برای سرمایه‌گذاری در این بازار جذب کند، افزود: در کنار این فعالیت‌ها، سازمان بورس باید هماهنگی بیشتری را برای ورود سهام شرکت‌ها داشته باشد.
اقدامات سازمان بورس
برای متعادل‌سازی عرضه و تقاضای سهام
امیدقائمی به دیگر صحبت مطرح شده از سوی رییس‌جمهوری در زمینه نظارت دقیق بر بازار سهام، متعادل‌سازی عرضه و تقاضای سهام در بورس و رشد منطقی سهام در بازار اشاره کرد و اظهار داشت: سازمان بورس باید عرضه‌ها را به نوعی در دستور کار قرار دهد که ضمن حفظ جذابیت برای سرمایه‌گذاری در بورس، حداکثر مشارکت مردمی در این بازار برای درازمدت ادامه داشته باشد. این کارشناس بازار سرمایه افزود: متعادل‌سازی عرضه و تقاضا در صنایعی که از بازدهی بیشتر و ریسک کمتری برخوردارند باید اجرایی شود، بدین معنا که سازمان بورس باید شرکت‌هایی را عرضه کند که بازدهی بیشتری را در اختیار مردم قرار دهد و متناسب با تقاضایی که در بازار وجود دارد ابزارهای جدید و آپشن‌های مالی جدید تعریف شود تا بتوان از این فرصت‌های پیش‌آمده استفاده کرد.
سرمایه‌گذاران، بدون تحلیل وارد سهام پرریسک نشوند
وی ضمن تایید صحبت‌های رییس‌جمهوری در راستای وجود هیجان در بازار گفت: میزان بازدهی و قیمت برخی از سهام در بازار به علت شرایط حاکم در معاملات بازار فراتر از ارزش ذاتی سهام رفته‌اند اما کماکان با تقاضای بالا در بازار همراه هستند. امیدقائمی گفت: سازمان بورس باید وضع موجود را مورد مدیریت قرار دهد و در کنار آن سهامداران و سرمایه‌گذاران بهتر است تا از مشاورین سرمایه‌گذاری و افرادی که در حوزه مالی فعال هستند به عنوان مشاور مشورت و سهامی را که از ارزندگی ذاتی برخوردارند و قابلیت بررسی و تحلیل دارند خریداری کنند. این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: با توجه به تاکیدات رییس‌جمهوری، سرمایه‌گذاران نباید بدون تحلیل وارد سهام پرریسک و کم بازده در بازار شوند و با توجه به شرایط رونق در بازار به سمت سرمایه‌گذاری‌های خیلی عجولانه و اشتباه در این بازار بروند.
ورود اوراق بهادار
تاثیرپذیر از قیمت ارز به بورس
وی درباره صحبت رییس‌جمهوری در زمینه ساماندهی بازار سرمایه و نوسانات ارزی که در روزهای اخیر فضای اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار داده است، گفت: اکثر سهام موجود در بازار تاثیرپذیر از قیمت ارز هستند، زمانی که سرمایه‌گذاران در این سهام اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند سهام آنها تاثیرپذیر از قیمت ارز می‌شود، به همین دلیل بسیاری از تقاضاهای موجود در بازار می‌توانند به عنوان رقیبی جدید برای بازار ارز محسوب شوند. امیدقائمی خاطرنشان کرد: تصمیم گرفته شده تا سهامی که از درآمد ارزی برخوردارند و محصولاتشان به خارج از کشور صادر یا به کشور وارد می‌شود به نوعی قابل قیاس با قیمت ارز باشند و قیمت آنها در بازار سرمایه رونق بگیرد تا بتوان بازارهای رقیب را مورد کنترل قرار داد. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است، باید سهامی که از درآمد ارزی برخوردارند و اوراق بهاداری که تاثیرپذیر از قیمت ارز هستند وارد بازار سرمایه شوند.
انتخاب دولت، بازار سرمایه است
در ادامه «محمدمهدی بحرالعلوم»، کارشناس بازار سرمایه به ایرنا گفت: بازار در چند وقت اخیر رشد قابل توجهی را تجربه کرد اما با میزان فعالیت‌های صورت گرفته برای این بازار و فرصت‌های قرار گرفته در اختیار سهامداران همخوانی چندان نداشت که یکی از این موانع ناشی از قوانین بالادستی ابلاغ شده به بازار بود. وی ادامه داد: با توجه به رشد قابل توجه بازار و ریسک افزایش قیمت‌ها، رییس‌جمهوری بر فلسفه حمایت از بازار سرمایه در راستای مهار تورم، تحقق شعار جهش تولید، عرضه بنگاه‌ها به بورس و تامین مالی سایر شرکت‌ها از بازار سرمایه تاکید داشت که این موضوع تا زمان وجود جذابیت سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران ادامه‌دار خواهد بود. بحرالعلوم با تاکید بر اینکه بازار تا زمانی که مورد توجه سهامداران باشد در مسیر صعود قرار دارد، گفت: دولت بازار سرمایه را انتخاب و استراتژی حمایت از این بازار را در دستور کار قرار داد، اقتصاد کلان مبنی بر هدایت نقدینگی از طریق بورس استراتژی درستی بود. این کارشناس بازار سرمایه افزود: دولت به دنبال این است که وقتی مردم را از طریق این صندوق‌های ETF درگیر بازار می‌کند حداقل جذابیت قیمتی و بازدهی را برای افراد محقق کند تا ضمن جذب شدن در بازار سرمایه، اعتماد قابل توجهی را نسبت به دولت داشته باشند.
پرهیز از هیجان‌زدگی در معاملات بورس
وی پرهیز از هیجان‌زدگی در بازار را نوعی استراتژی دانست تا بتوان به‌طور همزمان از طریق عرضه‌ها زمینه رشد بازار را فراهم و نشاط در این بازار را ایجاد کنند تا با انتفاع تازه‌واردان و کسب بازدهی چشمگیر از این بازار، دولت هم بتواند عرضه‌های لازم را انجام و تامین مالی کند.
بحرالعلوم خاطرنشان کرد: مشکلی که اکنون در بازار وجود دارد این است که بسیاری از بنگاه‌های دولتی و نهادهای مالی زمانی که بازار صعودی است از عرضه طفره می‌روند که همین عرضه نکردن و ترس از این اقدام منجر به ایجاد و تداوم پدیده صف‌های میلیاردی و غیرطبیعی می‌شود.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: نظر دولت این است که زمانی صف‌های میلیاردی در بازار ایجاد می‌شود برای جلوگیری از هیجان و ایجاد تعادل برای رشد بازار، زمینه افزایش عرضه در بازار فراهم شود تا به تامین مالی که از طریق هدایت نقدینگی در بورس در دستور کار قرار می‌گیرد جامه عمل پوشانده شود.
نظارت بر ورود ارز حاصل از صادرات به اقتصاد کشور به کمک قوه قضاییه
وی همچنین درباره ساماندهی بازار سرمایه و نوسانات ارزی که در روزهای اخیر فضای اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار داده است اشاره کرد و گفت: محوریت ارزآوری کشور برای شرکت‌های صادراتی است، بسیاری از صادرکنندگان زمانی که قیمت ارز صعودی است در تبدیل آن ارز حاصل از صادرات خود تعلل می‌کنند تا با قیمت‌های جذاب‌تری تسعیر ارز را انجام دهند. بحرالعلوم با بیان اینکه محدودیت موجود در تامین ارز، چرخه صادرات و واردات را مختل می‌کند و منجر به افزایش نرخ ارز می‌شود؛ خاطرنشان کرد: بحث بر این است که به کمک قوه قضاییه و پروتکل‌های الزام آور چرخه ورود ارز حاصل از صادرات به اقتصاد کشور را طبق زمان‌بندی تعهد شده نظارت کنند تا عملیاتی شود و همچنین نیاز ارز برای واردات تامین کالاها به سرعت انجام شود تا منجر به افزایش ناشی از کمبود ارز نشوند.
