4 روز فرصت برای تعهدات ارزی
تشکیل بازار متشکل ارزی یکی از پازل‌های ساماندهی بازار عبور دلار صرافی از 23 هزار تومان حباب سکه به یک میلیون تومان رسید
گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|
بانک مرکزی اعلام کرده که با تایید درخواست تخصیص ارز ثبت سفارش متقاضیان موافقت کرده و متقاضیان تا 7 مرداد مهلت دارند که برای تامین ارز اقدام کنند. همچنین امکان استفاده از پروانه‌های صادراتی تا تاریخ مذکور تمدید شده و باید نسبت به تامین ارز و ترخیص کالا اقدام کنند.
به گزارش تعادل، بانک مرکزی با ارسال پیامک گسترده‌ای درصدد تسهیل روش واردات در مقابل صادرات با هدف رفع مشکلات فعالان تجاری برآمده است. به گفته بسیاری از واردکنندگانی که در صف تخصیص ارز برای واردات کالا و ترخیص کالاهایشان از گمرک بوده‌اند طی دیروز و امروز پیامکی مبنی بر موافقت با تخصیص ارزشان و امکان استفاده از پروانه‌های صادراتی تا تاریخ ۷ مرداد ۱۳۹۹ از سوی سامانه جامع تجارت ایران دریافت کرده‌اند. متن این پیامک بدین شرح است: «درخواست تخصیص ارز ثبت سفارش تایید شد و تا تاریخ ۹۹.۵.۷ مهلت تامین ارز دارد. امکان استفاده از پروانه‌های صادراتی نیز تا تاریخ مذکور تمدید گردید. مقتضی است نسبت به تامین ارز و ترخیص کالا اقدام فرمایید. این مهلت تمدید نخواهد شد.»
از سوی دیگر، صادرکنندگان برای بازگشت ارز حاصل از صادرات خود درباره تعهدات ایفا نشده سال‌های ۹۷ و ۹۸ تنها تا روز ۳۱ تیرماه یعنی چهار روز دیگر فرصت دارند.بسته سیاستی نحوه برگشت ارز حاصل از صادرات سال ۹۹ و رفع تعهدات ایفا نشده سال‌های ۹۷ و ۹۸ توسط وزرای نفت، صمت و اقتصاد، رییس سازمان برنامه و بودجه کشور و رییس‌کل بانک مرکزی در روز ۲۳ تیرماه تصویب شد و براساس آن تمامی صادرکنندگان موظف شده‌اند حداکثر چهارماه پس از صدور پروانه صادراتی از سوی گمرک، ارز حاصل از صادرات خود را به چرخه اقتصادی کشور بازگردانند. براین اساس صادرکنندگان سال‌های ۹۷و ۹۸ باید دست کم ۸۰ درصد از ارز حاصل از صادرات خود را به صورت حواله ارزی و حداکثر ۲۰ درصد را به صورت اسکناس در بازار ثانویه به بانک‌ها و صرافی‌های مجاز بفروشند. در این بسته سیاستی تاکید شده است که فروش ارز باید به صورت حواله‌های ارزی در سامانه نیما و به صورت اسکناس در سامانه نظارت ارز «سنا» ثبت شوند. با این حال در تبصره یک این بسته سیاستی آمده است که بنگاه‌های تولیدی/ صادراتی برای تامین نیازهای وارداتی خود می‌توانند حداکثر ۳۰ درصد منابع ارزی حاصل از صادرات خود را استفاده کنند و باید ۷۰ درصد دیگر را به صورت حواله ارزی در بازار ثانویه به فروش برسانند. تبصره دوم این ماده نیز تاکید کرده است که تامین ارز گروهی از واردکنندگان از سوی گروهی از صادرکنندگان به صورت مستقیم با توافق وزارت صمت یا وزارت نفت با بانک مرکزی و ثبت در سامانه نیما امکان‌پذیر است. ماده دوم این بسته سیاستی تمدید مهلت چهار ماهه تعیین شده برای بازگشت ارز را برای گروه محدودی از کالاها امکان‌پذیر کرده و از سوی دیگر تاکید کرده آن دسته از صادرکنندگانی که ظرف سه ماه از زمان صدور پروانه صادراتی ارز خود را به کشور بازگردانند، تعهد ارزی آنها بر مبنای ۹۰ درصد ارزش پایه صادراتی محاسبه خواهد شد. اما شاید مهم‌ترین بخش از این بسته سیاستی آنجایی باشد که تاکید می‌کنند صادرکنندگانی که در مهلت تعیین شده از تاریخ صدور پروانه صادراتی نسبت به بازگشت ارز خود به چرخه اقتصادی کشور اقدام نکنند، مکلف هستند باقی‌مانده تعهدات خود را در بازار دوم (سامانه نیما) به نرخ روز پایانی مهلت مزبور در این بازار یا قیمت روز بازار، هرکدام که کمتر باشد، به بانک مرکزی بفروشند. اما در صورتی که صادرکننده‌ای ارز حاصل از صادرات خود را طی این مدت بازنگرداند، وزارت صمت صدور یا تمدید کارت بازرگانی وی را انجام نداده و امکان صدور یا تمدید ثبت سفارش را از او سلب می‌کند. همچنین امکان استفاده از تسهیلات و خدماتی نظیر مسیر سبز، پذیرش ضمانت‌ها و نظایر آن و همچنین استرداد حقوق و عوارض گمرکی میسر نخواهد بود. سازمان امور مالیاتی نیز تمامی معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی صادرکنندگان را برای کسانی که ارز حاصل از صادرات خود را بازنگردانند، لغو می‌کند و بانک مرکزی نیز گواهی ثبت آماری (تخصیص ارز) را صادر نخواهد کرد و بانک‌های عامل نیز تسهیلات و ضمانت‌های ریالی و ارزی را برای این افراد متوقف خواهند کرد.
تشکیل بازار متشکل ارزی یکی از پازل‌های
ساماندهی بازار
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس، به تشریح علل رشد نرخ ارز در ماه اخیر پرداخت و گفت: اگر بتوانیم جو روانی بازار را مدیریت کنیم و تقاضای سرمایه‌ای به سمت بازار ارز نیاید، بازار قابل کنترل خواهد بود. مهدی طغیانی در گفت‌وگو با ایبِنا با اشاره به دلایل افزایش نرخ ارز در روزها و ماه‌های اخیر، گفت: بعد از شیوع کرونا ما شاهد بروز دو اتفاق یکی بحث اختلال در صادرات نفتی و دیگری بحث فروش، پایین آمدن قیمت شدید آن و همچنین عدم تقاضای کافی بودیم.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه کشورهایی که درگیر کرونا شده بودند تقاضای خود برای خرید نفت را به‌شدت کاهش دادند، افزود: در پی کاهش تقاضا میزان ارز دریافتی نیز کاهش یافته که این خود نابسامانی فعلی را تا حدودی توجیه می‌کند.
طغیانی با تاکید بر اینکه افرادی که در دوره قبل ارز داشته و صادرات کرده بودند به محض رویت افق افزایش قیمت دیگر به عرضه ارز اقدام نخواهند کرد، تصریح کرد: نگهداری ارز با انگیزه فروش آن با قیمت بالاتر موضوعی است که امکان ساماندهی باز را سلب می‌کند. این نماینده مردم در مجلس یازدهم، با بیان اینکه تلاش برای گشایش منابع جدید ارزی از اقداماتی است که باید از سوی بانک مرکزی انجام شود، گفت: در راستای بهبود وضعیت بازار ارز راه‌اندازی سیستم صادرات می‌تواند تا حدود بسیاری تنشهای قیمتی را به حداقل برساند. وی با اشاره به اینکه باید آرام آرام به سمت ساماندهی بازار ارز با ارایه مشوق‌های لازم حرکت کنیم، افزود: پیشنهاد ما این است که با تهاتر، رابطه صادرکننده و واردکننده را بهبود ببخشیم تا به این ترتیب میزان ارز وارداتی به کشور بیشتر شود. این نماینده مردم در مجلس دهم، افزود: توجه به پیمان‌های پولی دوجانبه، اهتمام به تشکیل بازار متشکل ارزی و خرید آتی ارز می‌تواند آرام آرام گلوگاه را برطرف کرده و به این ترتیب ساماندهی قیمت‌ها رخ دهد. وی با بیان اینکه در حال حاضر در بحث تقاضای ارز در حداقل ممکن هستیم چون سفرهای خارجی نداریم، تصریح کرد: اگر بتوانیم جو روانی بازار را نیز مدیریت کنیم یعنی تقاضای سرمایه‌ای به سمت بازار ارز نیاید، بازار قابل کنترل خواهد بود.
نرخ در بازار
هفته گذشته، افزایش قیمت ارز بار دیگر رکوردهای بالایی برای دلار و یورو در تابلوی صرافی‌ها ثبت کرد و در بازار آزاد نیز قیمت دلار 24 هزار تومان، یورو 27 هزار تومان و درهم امارات 6 هزار و 640 تومان اعلام شد. صرافی‌های بانک‌ها روز پنجشنبه قیمت دلار را برای فروش به مردم با افزایش 150 تومانی 23 هزار و 100 تومان و قیمت خرید دلار را 22 هزار و 300 تومان اعلام کردند. همچنین قیمت فروش یورو در صرافی‌های بانک‌ها با افزایش 150 تومانی 25 هزار و 400 تومان اعلام شده است؛ قیمت خرید یورو نیز در این صرافی‌ها 24 هزار و 600 تومان است. در بازار طلا نیز قیمت طلای 18عیار هر گرم یک میلیون و 35 هزار تومان، قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید 10 میلیون و 950 هزار تومان و قیمت سکه طرح قدیم 10 میلیون و 250 تومان است.قیمت نیم‌سکه بهار آزادی 5 میلیون و 480 هزار تومان، ربع‌سکه بهار آزادی 3 میلیون و 220 هزار تومان و سکه گرمی یک‌میلیون و 750 هزار تومان تعیین شده است و به فروش می‌رسد. هر مثقال طلا 4 میلیون و 485 هزار تومان ارزش‌گذاری شده است، ضمن آنکه هر اونس طلا در بازارهای جهانی با قیمت 1805 دلار معامله می‌شود. سامانه سنا نرخ میانگین ارز معامله شده در تاریخ 25 تیرماه 99 را برای دلار 22871، لیر ترکیه 3451، دلار کانادا 17217، یورو 25165، درهم 5972، یوان 3304، پوند 27666 تومان اعلام کرد. سامانه نیما نیز نرخ حواله را برای دلار 17266، یورو 19633 تومان اعلام کرد. براین اساس، اختلاف قیمت صرافی‌ها با نیما به 5600 تومان رسیده است.
حباب سکه
به گفته دبیر اتحادیه طلا و جواهر تهران، افزایش نرخ ارز و قیمت‌های جهانی و کاهش ارزش ریال، عاملان افزایش ۳۵۰ هزار تومانی قیمت سکه در طول یک هفته هستند و این در حالی است که هر قطعه سکه، با حباب یک میلیون تومانی دادوستد می‌شود. نادر بذرافشان در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با وضعیت یک هفته اخیر بازار سکه و طلا داخلی اظهار کرد: در طول هفته‌ای که گذشت به‌طور میانگین قیمت هر اونس جهانی ۲۲ دلار افزایش قیمت داشت. علاوه براین، افزایش نرخ ارز و به دنبال آن کاهش ارزش ریال در برابر دلار سبب شد روند قیمت‌ها در بازار سکه و طلا داخلی روندی صعودی داشته باشد. دبیر هیات‌مدیره اتحادیه طلا و جواهر تهران خاطرنشان کرد: از اوایل هفته تا حدودی به دلیل کاهش ارزش ریال به جهت سرمایه‌گذاری، تقاضا برای سکه افزایشی بود که این عامل نیز بی‌تاثیر در افزایش قیمت‌ها نبود. این در حالی است که تقاضا برای خرید مصنوعات طلا به حداقل رسیده و سبب تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی و توزیعی ما شده است. البته این افزایش تقاضا به شکل قدیم نیست و مردم برای خرید طلا گرمی یک میلیون تومان یا هر قطعه سکه ۱۱ میلیون تومان، قدرت خرید ندارند اما باتوجه به جنبه سرمایه‌گذاری برای حفظ ارزش پول ملی برخی اقدام به خرید سکه کرده‌اند.
این عضو هیات‌مدیره اتحادیه طلا و جواهر تهران درباره تغییرات قیمتی در طول هفته، گفت: در طول هفته هر قطعه سکه حدود ۳۵۰ هزار تومان، نیم سکه حدود ۲۷۰ هزار تومان، ربع سکه ۲۴۰ هزار تومان و هر گرم طلای نیز ۲۴ هزار تومان افزایش قیمت داشته‌اند. در حال حاضر حباب سکه برای هر قطعه به یک میلیون تومان رسیده است.
وی افزود: آخرین قیمت‌ها در روز گذشته (پنجشنبه) نیز بدین صورت است که هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید ۱۱ میلیون تومان، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم ۱۰ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان قیمت دارند. همچنین قیمت نیم سکه پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، ربع سکه نیز سه میلیون و ۲۶۰ هزار تومان و سکه‌های یک گرمی نیز یک میلیون و ۷۶۰ هزار تومان است. همچنین هر گرم طلای ۱۸ عیار در آخرین معاملات انجام شده یک میلیون و ۳۵ هزار تومان قیمت داشته و هر مثقال طلا نیز چهار میلیون و ۴۸۰ هزار تومان قیمت داشته است. در بازار جهانی نیز هر اونس طلا ۱۸۰۱ دلار ثبت شده است. بذرافشان تصریح کرد: علاوه بر اینکه صفر شدن معاملات مصنوعات طلا سبب آسیب به واحدها شده و بسیاری از آنها را تعطیل کرده، این افزایش قیمت‌ها نیز سبب ضرر و زیان بسیار آنها شده است. به‌طور مثال واحدی در آخرین معامله روز خود سکه را ۱۰ میلیون و ۷۷۰ هزار تومان فروخته است، فردای همان روز ابتدای صبح قیمت گرفته‌ایم و ۱۰ میلیون و ۸۹۰ هزار تومان شده تا خواسته‌ایم خریداری کنیم به ۱۰ میلیون و ۹۸۰ تا ۱۱ میلیون تومان رسیده است. این تغییرات ساعتی باعث متضرر شدن همکاران ما خواهد شد و سودی که حاصل نمی‌شود، برای خرید مجدد باید مبلغی هم از جیب بگذارد.
دبیر هیات‌مدیره اتحادیه طلا و جواهر تهران تاکید کرد: چنانچه همچون سنوات گذشته، بانک مرکزی ورود و نظارت کند، بسیار بر التهابات بازار و روند افزایشی قیمت‌ها تاثیرگذار خواهد بود؛ لذا خواسته ما از رییس بانک مرکزی این است بر این موضوع ورود کرده و با صحبت در این رابطه مانع افزایش بیشتر قیمت‌ها شوند. این در حالی است که در اولین روز هفته‌ای که گذشت، قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید ۱۰ میلیون و ۴۸۰ هزار تومان، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، نیم سکه و ربع سکه نیز به ترتیب پنج میلیون و ۲۵۰ هزار تومان و سه میلیون و ۵۰ هزار تومان، سکه‌های یک گرمی یک میلیون و ۶۵۰ هزار تومان و هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز ۹۶۴ هزار تومان معامله شده‌اند.
طلا ارزان شد
طلا پس از اینکه روز پنجشنبه در پایین‌ترین قیمت یک هفته اخیر بسته شد، در معاملات روز جمعه تحت تاثیر نگرانیهای پیرامون افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا و تنشهای امریکا و چین ثابت بود و پایین مرز ۱۸۰۰ دلار ایستاد. به گزارش ایسنا، بهای هر اونس طلا برای تحویل فوری در معاملات روز جاری بازار سنگاپور ۰.۱ درصد رشد کرد و به ۱۷۹۷ دلار و ۹۶ سنت رسید. در بازار معاملات آتی امریکا، هر اونس طلا با ۰.۱ درصد کاهش، به ۱۷۹۸ دلار رسید. بهای معاملات این بازار روز گذشته با ۱۳ دلار و ۵۰ سنت معادل ۰.۷ درصد کاهش، در ۱۸۰۰ دلار و ۳۰ سنت بسته شد. جان شارما، اقتصاددان بانک ملی استرالیا اظهار کرد: طلا از افزایش ابهامات ژئوپلیتیکی در امریکا و جهان و افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا در امریکا حمایت یافته اما دلار قویتر رشد قیمت طلا را محدود کرده است. شاخص دلار با تقاضا برای خرید این ارز به عنوان دارایی امن، در برابر رقیبانش بالا ماند. طبق آمار رویترز، امریکا در روز پنجشنبه حداقل ۷۰ هزار مورد جدید ابتلا به بیماری کووید ۱۹ را گزارش کرد که هفتمین رکورد روزانه ثبت شده در ماه میلادی جاری بود.
جان ویلیامز، رییس بانک فدرال رزرو نیویورک اظهار کرده که چند سال طول خواهد کشید تا اقتصاد امریکا از صدمات ناشی از شیوع ویروس کرونا به‌طور کامل احیا شود و هنوز زمان آن نرسیده که به افزایش نرخهای بهره فکر کنیم. کاهش نرخهای بهره به نفع طلاست که سوددهی ندارد و با کاهش هزینه نگهداری طلا، جذابیت سرمایه‌گذاری در آن را افزایش می‌دهد. بر اساس گزارش رویترز، بازارها به روابط تجاری امریکا با چین چشم دوخته‌اند. واشنگتن در حال بررسی ممنوعیت سفر به امریکا برای همه اعضای حزب کمونیست چین و خانواده‌های آنها است. در بازار سایر فلزات ارزشمند، هر اونس پالادیم برای تحویل فوری با ۱.۴ درصد کاهش، به ۱۹۶۷ دلار و ۷۵ سنت رسید. هر اونس پلاتین برای تحویل فوری ۰.۳ درصد کاهش یافت و به ۸۲۲ دلار و ۷ سنت رسید. هر اونس نقره برای تحویل فوری با ۰.۷ درصد کاهش، ۱۹ دلار معامله شد.
ارزهای اروپایی از دلار عقب افتادند
ارزش تمامی ارزهای مهم اروپایی در برابر دلار نزولی شد. به گزارش رویترز، هر چند رشد اقتصادی چین در سطح مثبت باقی مانده است، اما آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد که برای پنجمین ماه متوالی، رشد بخش خرده فروشی در سطح منفی باقی مانده است و این مساله می‌تواند بر ضعیف باقی ماندن سطح تقاضا در یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مصرفی جهان و در نتیجه تجارت جهانی اثر منفی بگذارد. نشانه‌هایی از وقوع جنگ ارزی بین پکن و واشنگتن باعث نگرانی فعالین بازار ارز شده و همین مساله به تقویت ارزهای امن نظیر فرانک منجر شده است. اختلافات چین و امریکا از مساله هنگ کنگ به تایوان کشیده شده و چین تهدید کرده است غول اسلحه‌سازی «لاکهید مارتین» را در صورت اصرار به فروش تسلیحات به تایوان تحریم خواهد کرد.
