درخواست از سران سه قوه
مجید فراهانی
رییس کمیته بودجه شورای شهر تهران
استقرار حکمروایی خوب شهری در این شهر و دیگر شهرهای ایران بدون مشارکت و حضور شهروندان در تصمیمگیریهای محلی و منطقهای در کنار اعضاء شورای اسلامی شهر امکانپذیر نخواهد بود، در این میان نقش شورایاری محلات غیرقابل انکار و لزوم توجه به این نهاد انتخابی، مدنی – محلی بیش از پیش روشن میشود. شورایاریها به عنوان جزئی از نظام شوراهای اسلامی با اتکاء بر قانون اساسی تشکیل شدهاند. مقننین قانون اساسی، بعد از بیان اصل ششم با مضمون «اداره امور کشور با اتکاء به آراء عمومی و از راه انتخاب رییسجمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها یا از طریق همهپرسی»، به صراحت در اصل هفتم قانون اساسی به نقش شوراهای محلی یا همان شورایاریها در اداره امور کشور اشاره کرده و آن را رکنی از ارکان تصمیمگیری و اداره کشور میدانند.
مبنای متاثر از قانون اساسی، شورایاریها یکی از مظاهر ادای حق به شهر هستند. این مهم را میتوان در اصول و مواد دوم، هشتم، بیستم و بیست و یکم منشور جهانی حق به شهر به وضوح مشاهده کرد. همکاران مان در شورای اسلامی دوره اول با اتکاء بر همین اصول قانون اساسی در چهارم آبان ماه هزار و سیصد و هفتاد و هشت با تصویب طرح«تشکیل انجمن شورایاری ها» گام نخست را در این زمینه برداشتند که خوشبختانه در ادوار بعدی نیز از این موضوع غفلت نشد. امروز به لطف فعالیت پنج دوره انجمن شورایاری در شهر تهران تفاوتی میان صدای شهروندان ساکن در محلات مختلف شهر نیست و مردم تهران از باغ آذری تا باغ فردوس نمایندگانی دارند که میتوانند در تعامل با شورا و شهرداری نیازها، گلایهها و مشکلات مردم محله را منعکس، برای حل آنها راهکار ارایه داده و حتی اشکالات اجرایی راهحل را نیز به مسوولان یادآور شوند.
در دوره پنجم علی رغم آنکه قاضی سراج رییس وقت سازمان بازرسی کل کشور در مکاتبه با روسای قوا و ثبت شکایت در دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال مصوبه شورای شهر تهران درباره تشکیل شورایاریها تمام تلاششان را برای جلوگیری از برگزاری انتخابات شورایاریها بهکار بستند، اما با پیگیری شورای پنجم و حمایت هیات وزیران انتخابات پنجمین دوره شورایاری محلات شهر تهران با ثبت نام بیش از ۱۱ هزار نفر از شهروندان تهرانی به عنوان کاندیدا با رعایت قانون و همکاری همه دستگاههای اجرایی در سطح ۳۵۲ محله شهر تهران به صورت تمام الکترونیک برگزار و با رای مردم ۳۱۲۳ نفر به عنوان منتخبان مردم محله در شورایاری انتخاب شدند. رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال مصوبه شورای شهر تهران در خصوص تشکیل انجمن شورایاری محلات و تایید شکایت سازمان بازرسی کل کشور در شرایطی منتشر شد که این روزها به سالگرد برگزاری انتخابات پنجمین دوره شورایاریها نزدیک میشویم؛ رایی که بیش از هر چیز سبب آزرده خاطر شدن شورایاران محلات شد و امید به مشارکت در اداره امور محله را به یأس بدل کرد.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در حالی این مصوبه را قابل ابطال دانسته است که اول) بندهای ۵ و ۷ ماده ۸۰ قانون شوراها و اصول ۶ و ۷ قانون اساسی بهصراحت برنامهریزی در خصوص مشارکت مردم در انجام خدمات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، عمرانی و آموزشی و سایر امور رفاهی و تشکیل انجمنها، نهادهای اجتماعی، امدادی و ارشادی با موافقت دستگاههای ذی ربط را در صلاحیت شورای شهر دانستهاند.
هیات عمومی انتخابات را امری سیاسی دانسته است. حال آنکه انتخابات شورایاری محلات اساساً یک کنش اجتماعی است و به هیچوجه رنگ و بوی سیاسی نداشته و نیافته است. سازمان بازرسی کل کشور پس از دو دهه و در تیرماه ۱۳۹۸ با استناد به اعتراض سال ۱۳۹۳ فرماندار وقت نسبت به مصوبه یکصد و بیستمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران در رابطه با روند تشکیل و برگزاری انتخابات شورایاریها و عدم تأیید مصوبه یادشده که در نهایت با تصویب هیات وزیران، وزیرکشور را مکلف به همکاری در برگزاری انتخابات دوره چهارم نمود شکایت خود را تنظیم و ارایه کرده است حال آنکه مصوبه انتخابات دوره پنجم شورایاری محل اعتراض فرمانداری تهران قرار نگرفت و تایید شد. با توجه به مصالح عمومی و منافع ملی و منشور گام دوم انقلاب اسلامی تبیین شده توسط رهبر معظم انقلاب، این رای زیبنده آغاز دهه گام دوم انقلاب نیست و میتواند زمینهساز ناامیدی دوستداران ایران و انقلاب، خشنودی و برنامهریزی دشمنان مردم و انقلاب را فراهم کند. مردم چه وظیفهای بر دوش منتخبانشان در شورای شهر، مجلس و دولت گذاشتهاند؟ مردم میخواهند مشکلاتشان حل و فصل شود، و شرایط مطلوبتری برای زندگی آنها در شهر فراهم گردد، ما در برابر زندگی شهروندان تهرانی چه آنها که به ما رای دادند و چه آنها که ما را انتخاب نکردهاند مسوول و متعهدیم.در مسیر ادای حقِ به شهر شهروندان میبایست گوش شنوایی برای شنیدن دردها، مشکلات و مصائب مردم داشته باشیم. حضرت آیتالله رییسی، رییس محترم قوه قضاییه؛ آنچه هیات عمومی دیوان عدالت اداری در ابطال انتخابات شورایاریها بدان رای داده است با روند توجه جنابعالی به گره گشایی از مشکلات مردم، اصلاح رویکردهای دستگاه قضا و توجه به مشکلات مردم در تناقض است، بر همین اساس به عنوان منتخب مردم شریف تهران و در مسیر استیفای حقوق بیش از ۳ هزار شورایار منتخب مردم محلات تهران از جنابعالی تقاضا دارم با استناد به ماده ۲ قانون وظایف و اختیارات رییس قوه قضاییه و قانون اصلاح ماده ۱۸ اصلاحی قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب دستور اعاده دادرسی و تجدید نظر در رای هیات عمومی دیوان را صادر فرمایید تا زمینه تغییر به نفع مردم با توجه به مشارکت مردم محلات در اداره امور شهرها فراهم گردد. جناب آقای دکتر قالیباف، رییس محترم مجلس شورای اسلامی؛ در بهمن ماه ۱۳۹۸ طرح اصلاح قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و طرح تشکیل شورایاری محلات در شهرهای با جمعیت بالای ۲۵۰ هزار نفر جمعیت به همت شورای عالی استانها تقدیم مجلس شورای اسلامی شده است، انتظار شورای شهر تهران و شورایاران محلات از جنابعالی که سابقه تعامل و همکاری با شورا و شورایاری را در کارنامه دارید توجه به تسریع در بررسی و تصویب این طرحها و قدم برداشتن در مسیر خواست مردم است.
جناب آقای دکتر روحانی، رییسجمهور محترم؛ خوشبختانه انتخابات دوره چهارم و پنجم شورایاری محلات با تصویب هیات دولت جنابعالی برگزار شده است، انتظار شورایاران و اعضای شورای شهر تهران از جنابعالی آن است که این راه را با دستور تسریع در تصویب طرح تشکیل انجمن شورایاری محلات در مراکز استانها به کمیسیون امور زیربنایی دولت زمینه مشارکت قانونی مردم در اداره امور محلات شهرها را فراهمسازید.
ما باید بخش قابل توجهی از تصدیهایی که شهرداری برعهده دارد به خود مردم واگذار کنیم؛ تا هم شهرداری از اجرای امور تصدی گرایانه آزاد شود و به امر اداره مطلوب شهر بپردازد و هم شورا زمینههای بیش از پیش مشارکت مردم در عرصههای مختلف اداره امور شهر را فراهم نماید.