رشد 11 تا 13 درصدی قیمت گوشت، لبنیات و تخم مرغ در تیرماه

تورم ماهانه و رشد هزینه زندگی تیرماه 6.4 درصد

گروه کلان | محسن شمشیری|

براساس اعلام مرکز آمار ایران، شاخص تورم در تیرماه 99 به عدد 227.9 رسیده که نسبت به عدد 214.2 خرداد ماه 6.4 درصد رشد کرده و به این معنی است که تورم ماهانه یا رشد هزینه زندگی خانوار ایرانی در یک ماهه تیر 99 بالای 6 درصد بوده است. رشد خوراکی‌ها نیز در این یک ماه 6.7 درصد رشد داشته اما قیمت برخی مواد خوراکی رشد بالایی داشته و از جمله گوشت قرمز و سفید و فرآورده‌های گوشتی 12 درصد، گوشت قرمز و مرغ 13 درصد، ماهی 5.4 درصد، شیر و پنیر و تخم‌مرغ 11.4 درصد و اجاره مسکن 7.2 درصد رشد کرده است. 

نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه قبل است. نرخ تورم ماهانه تیر ١٣٩٩ برابر ۶.۴درصد رسیده که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل، ٤.٤ واحد درصد افزایش داشته است. تورم ماهانه برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» و «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» به ترتیب ٦.٧ درصد و ٦.٣ درصد بوده است.

تغییرات قیمت کالا و خدمات نشان‌دهنده رشد قیمت‌ها در تیرماه است؛ به‌طوری که خانوارهای ایرانی نسبت به همین ماه پارسال به‌طور متوسط ۲۷ درصد بیشتر هزینه کرده‌اند و در مقایسه با خرداد امسال هم بیش از چهار درصد افزایش هزینه داشته‌اند. گرچه اعلام نرخ تورم در ماه‌های اخیر با کاهش در برخی شاخص‌ها همراه بوده، ولی رشد هزینه‌ها متوقف نشده و فقط از سرعت آن کاسته شده است. 

اخیرا مرکز آمار ایران گزارشی از وضعیت شاخص قیمت کالا و خدمات در تیرماه امسال منتشر کرد که نشان داد تورم سالانه (تغییرات در ۱۲ ماهه منتهی به تیر ماه) در روند نزولی قرار داشته و برای تیرماه نیز با کاهش ۱.۴ درصدی نسبت به خرداد به ۲۶.۴ درصد رسیده است. اما از سوی دیگر تورم نقطه‌ای که نشان‌دهنده تغییر قیمت نسبت به ماه مشابه سال قبل است با افزایش همراه بود؛ به‌طوری که با رشد ۴.۴ درصدی به ۲۶.۹ درصد رسیده است.

بر این اساس خانوارها برای تهیه مجموعه‌ای از کالاها به‌طور متوسط حدود ۲۶.۹ درصد بیشتر از پارسال هزینه کرده‌اند. گرچه میزان هزینه کرد خانوارها در تیرماه امسال افزایش داشته است، ولی در قیاس با تیر سال گذشته که تورم نقطه به نقطه ۴۸ درصد گزارش شده بود حدود۲۰ درصدی کاهش دارد.  در مجموع شواهد از این حکایت دارد که از فاصله خرداد تا تیرماه امسال تورم رشد داشته و خانوارها با موج جدید افزایش قیمت مواجه بوده‌اند، این در حالی است که نوسان تورم ماهانه که نشان‌دهنده تغییر قیمت تیر نسبت به خرداد است. افزایش میانگین رشد قیمت کالاها و خدمات یا تورم ماهانه در یک ماه تیر 99 نشان‌دهنده شتاب گرفتن قیمت کالاها و خدمات پس از رشد نرخ ارز، شاخص بورس و اعلام رشد نقدینگی و پایه پولی در ماه‌های اخیر است. علاوه بر رشد بالای میانگین قیمت‌ها، قیمت خوراکی‌ها افزایش زیادی داشته است و رشد قیمت ٦.٧ درصدی بخش خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها بالاتر از سایر کالاها بوده است. همچنین قیمت گوشت، مرغ و شیر نیز بالاترین رشد را تجربه کرده است. 

سطح عمومی قیمت‌ها یا تورم تیرماه 99 به دلیل رشد نرخ ارز، رشد پایه پولی و نقدینگی در یک‌سال اخیر، مشکلات افزایش هزینه تولید، مواد اولیه تولید و قیمت کالاها و خدمات مصرفی، در یک‌سال اخیر بی‌سابقه بوده و مانند تورم‌های بالای ماهانه سال 97 بروز کرده است. نرخ تورم نقطه‌ای تیر ۹۹ رشدی ۴.۴ درصدی داشت. منظور از نرخ تورم نقطه‌ای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل است. نرخ تورم نقطه‌ای در تیر ماه ١٣٩٩ به عدد ۲۶.۹ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور به‌طور میانگین ٢٦.٩ درصد بیشتر از تیر ١٣٩٨ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده­‌اند.

نرخ تورم نقطه‌ای تیر ماه ١٣٩٩ در مقایسه با خرداد ماه ۴.۴ واحد درصد افزایش یافته است. نرخ تورم نقطه‌ای گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» با افزایش ۶.۱ واحدی درصدی به ٢١ درصد و گروه «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» با افزایش ٣.٤ واحد درصدی به ٢٩.٨ درصد رسیده است.

این در حالی است که نرخ تورم نقطه‌ای برای خانوارهای شهری ۲۷ درصد است که نسبت به ماه قبل ۴.۳ واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ۲۵.۹ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ۴.۸ واحد درصد افزایش داشته است.

 نرخ تورم سالیانه تیر ماه ١٣٩٩ برای خانوارهای کشور ۲۶.۴ درصد رسید که نسبت به ماه قبل (خرداد ۹۹) ١.٤ درصد کاهش یافته است.همچنین نرخ تورم سالیانه برای خانوارهای شهری و روستایی ۲۶.۴ درصد است که به ترتیب ۱.۳ و ١.٨ واحد درصد نسبت به ماه قبل کاهش داشته است.

 نرخ تورم ماهانه برای خانوارهای شهری ۶.۵ درصد است که نسبت به ماه قبل، ٤.٥ واحد درصد افزایش داشته است. این نرخ برای خانوارهای روستایی ٥.٩ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٣.٧ واحد درصد افزایش داشته است.

  گوشت و لبنیات بیشترین رشد قیمت در تیرماه

در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت تیرماه ۹۹ نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «گوشت قرمز و گوشت ماکیان» (مرغ ماشینی)، گروه «شیر، پنیر و تخم‌­مرغ» (تخم‌­مرغ)، و گروه «نان و غلات» (ماکارونی و انواع برنج خارجی) است. در گروه عمده «کالاهای غیر خوراکی و خدمات»، گروه «حمل و نقل» (قیمت انواع خودرو و لاستیک خودرو)، گروه «تفریح و فرهنگ» (قطعات کامپیوتر، دوچرخه بچه‌­گانه، لپ­‌تاپ) و گروه «مسکن و آب، برق گاز» (اجاره) بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.همچنین دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه در تیر ماه ١٣٩٩ برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ۲۴.۲درصد برای دهک اول تا ٢٨.٩ درصد برای دهک دهم است.کارشناسان اقتصادی معتقدند، با تدوام رشد فزاینده تورم‌نقطه‌ای، تحقق تورم هدف گذاری شده ۲۲درصدی در پایان سال جاری دور از انتظار خواهد بود.گزارش شاخص قیمت مصرف کننده (کل کشور) مرکز آمار ایران در تیرماه 1399 پیام‌های را ارایه می‌کند که سیاست‌گذار اقتصادی کشور لازم است جدی بگیرد. نتیجه اول اینکه در ماه چهارم سال 99، نرخ تورم ماهانه و نقطه‌ای در شاخص کل افزایش یافته و نرخ تورم دوازده ماهه کاهش یافته است. 

 نرخ تورم ماهانه در تیرماه 99 معادل 6.7 درصد (نرخ تورم ماهانه خرداد 99 معادل 2.4 درصد) نرخ تورم نقطه‌ای در تیرماه 99 معادل 21 درصد (نرخ تورم نقطه‌ای خرداد 99 معادل 14.9 درصد) . نرخ تورم 12 ماهه در تیرماه 99 معادل 23.9 درصد (نرخ تورم دوازده ماهه خرداد 99 معادل 27 درصد). نتیجه اینکه در ماه چهارم سال 99، نرخ تورم ماهانه و نقطه‌ای در گروه خوراکی‌ها افزایش یافته و نرخ تورم دوازده ماهه کاهش یافته است. 

  گروه غیر خوراکی و خدمات

نرخ تورم ماهانه در تیرماه 99 معادل 6.3 درصد (نرخ تورم ماهانه خرداد 99 معادل 1.8 درصد) نرخ تورم نقطه‌ای در تیرماه 99 معادل 29.8 درصد (نرخ تورم نقطه‌ای خرداد 99 معادل 26.4 درصد) . نرخ تورم 12 ماهه در تیرماه 99 معادل 37.7 درصد (نرخ تورم دوازده ماهه خرداد 99 معادل 28.2 درصد) .

سومین نکته اینکه در تیرماه 99، نرخ تورم ماهانه، نقطه‌ای در گروه غیر خوراکی و خدمات افزایش و نرخ تورم دوازده ماهه اندکی کاهش یافته است.  علوی راد کارشناس اقتصادی معتقد است، با توجه به جنبه میان مدتی و بلندمدتی حافظه نرخ تورم 12 ماهه، به نظر می‌رسد ادامه افزایش نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه رخ داده در تیرماه 99، تحقق تورم هدف‌گذاری شده برای سال جاری را دشوارتر خواهد کرد.