جذابیت بازار طلا در پساکرونا

محسن شمشیری

همانطور که کیمیاگران پیشگو وعده داده بودند بازار طلا درست در وسط تابستان داغ شده و قیمت هر اونس طلای جهانی از مرز ۲ هزار دلار گذشت و با ثبت عدد2040 دلار رکورد تازه‌ای از خود به جای گذاشته که در 9 سال اخیر بی سابقه بوده و پیش بینی می‌شود همچنان در شرایط سایه سنگین شیوع کرونا بر اقتصاد افزایش بیشتری داشته باشد و در ماه‌های آینده به سمت مرز ۳ هزار دلار حرکت کند.   این رکورد تازه قیمت طلا آخرین بار پس از بحران مالی ۲۰۰۸ و تزریق سنگین منابع مالی و اعتبارات بانکی و کمک‌های دولتی تجربه شده که موجب شد قیمت طلا متاثر از ریزش سنگین بورس‌های جهان و بحران مالی در بخش مسکن و سایر بخش‌های اقتصاد امریکا به بالای ۲۰۰۰ دلار برسد و تا 2071 دلار افزایش یابد.  اما پس از بازگشت رشد اقتصادی و رونق گرفتن بازارهای سهام و قیمت نفت و... بار دیگر جذابیت طلا کم شد و قیمت طلا به سمت 1000 دلار کاهش یافت.   قیمت هر اونس طلای جهانی قبل از بحران مالی 2008 از حدود ۶۰۰ دلار در سال ۲۰۰۷ به حدود ۱۰۰۰ دلار در دو سال بعد از آن یعنی سال‌های بحران مالی ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ رسید اما متاثر از تزریق سنگین پول و اعتبارات بانکی و کمک‌های دولتی برای خروج اقتصاد جهان از رکود وبحران مالی، به تدریج بر قیمت طلا افزوده شد و تا سال ۲۰۱۱ به اوج خود رسید و برای آنکه در خاطر بماند می‌توان گفت که در سپتامبر ۲۰۱۱ به ۲۰۱۱ دلار رسید.  قبل از بحران ۲۰۰۹ و اثر آن بر قیمت طلا در دوره‌های قبل نیز در طول ۱۰۰ سال اخیر بارها در مقاطع مختلف جنگ یا رکود جهانی و انقلاب ایران و... شوک طلا ایجاد شده است.  نقاط اوج قیمت طلا نیز مربوط به 2241 دلار در 1980 و 2071 دلار در 2011 و 824 دلار در سال 1974، 676 دلار در سال 1934 بوده است که هر کدام به دلایل جنگ، یا بحران مالی و اقتصادی، انقلاب ایران، افزایش قیمت نفت یا کاهش آن، رکود و رونق اقتصادی، شوک نیکسون در 1971 رخ داده است. البته باید این نکته را نیز مورد توجه قرار داد که ارزش دلار یا قدرت خرید آن در برابر سبدی از کالاهای مورد نیاز انسان بارها کاهش یافته و ارزش دلار ۱۰۰ سال پیش قابل مقایسه با قدرت خرید دلار در بازار کالا و خدمات در سال‌های اخیر نیست.  به عبارت دیگر، با در نظر گرفتن کاهش قدرت خرید دلار، می‌توان گفت که ارزش طلا در برابر دلار در 66 سال اخیر 1500 برابر شده است. حتی قبل از شیوع ویروس کرونا نیز بسیاری از کارشناسان متاثر از جنگ تجاری امریکا و چین، قطب بندی‌های تازه، افزایش حضور چین در اقتصاد جهان و... پیش بینی کرده بودند که 2020 سال تحول و رشد شدید قیمت طلا خواهد بود. 

این موضوع نشان می‌دهد که هم متاثر از شیوع کرونا و هم متاثر از جنگ تجاری امریکا و چین و تحولات اقتصاد جهان، باید انتظار داشت که قیمت طلا بالا باشد و رقابت‌های تجاری و اقتصادی جهان عملا به سمتی رفته که کشورها برای کسب منافع بیشتر و نفوذ خود در بازارجهانی، به سمت کاهش همکاری‌ها، افزایش تعرفه‌ها، بازگشت به مرزها و منافع ملی رفته‌اند و این موضوع طبیعی است که استفاده از مزیت‌های نسبی کارگر و انرژی ارزان را کاهش می‌دهد و بسیاری از شرکت‌ها از چین به امریکا منتقل می‌شوند یا سطح تجارت بین کشورها را به شکل‌های مختلفی کاهش خواهد داد. براین اساس پیش بینی می‌شود که سود شرکت‌ها، قیمت سهام و دارایی‌های مختلف، ذخایر ارزی، اوراق بهادار بین المللی و... کاهش یابد و سهم رمز ارزها و طلا افزایش یابد و در نتیجه با کاهش ارزش دلار و سایر ارزها، قیمت طلا و بیت کوین و رمز ارزها افزایش خواهد یافت.  در این راستا، برخی مراکز تحقیقاتی و پژوهشی پیش‌بینی کرده‌اند که قیمت دلار تا 3 هزار دلار در سال جاری و سال آینده افزایش خواهد یافت و هر چند که دلار همچنان 66 درصد ذخایر ارزی جهان را تشکیل می‌دهد اما برخی سرمایه‌گذاران سنتی، ترجیح می‌دهند که از نوسانات دلار دور باشند و پول خود را به صورت طلا حفظ کنند.  از سوی دیگر، پیش‌بینی می‌شود که تزریق پول به اقتصاد امریکا و کمک‌های دولتی به خانوارها و بیمه‌ها و صنایع مختلف همچنان ادامه یابد و تزریق‌های چند تریلیون دلاری امریکا ادامه یابد. این موضوع نیز افزایش قیمت طلا را به همراه دارد.  کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که اگرچه جهان در انتظار پایان جنگ و پیروزی بر کرونا یعنی اعلام خبر ورود واکسن به بازارهاست تا اقتصاد جهان بار دیگر شاهد روند رشد مثبت تولید ناخالص داخلی و رونق بازارهای سهام و... باشد و اقتصاد امریکا وارد رشد مثبت شود، اما حتی این خبر نیز نمی‌تواند رشد قیمت طلا را متوقف کند زیرا جنگ تجاری و تحولات منطقه‌ای و بازگشت کشورها به داخل مرزها و درگیری‌ها و پیگیری منافع ملی کشورها، مسائل زیست محیطی، کاهش ذخایر دلار و... موضوعاتی است که حداقل در 5 سال آینده اثر خود را بر حفظ جذابیت طلا خواهد گذاشت و براین اساس قیمت طلا در 5 سال آینده بین 2 تا 3 هزار دلار نوسان خواهد داشت و اگر در مقطعی نیز تحت تاثیر ورود واکسن کرونا، کاهش زیادی داشته باشد بازهم جایگاه و جذابیت خاصی برای سرمایه‌گذاران در سال‌های آینده خواهد داشت تا سطح تجارت جهانی و همکاری‌های بین المللی و اثر آن بر بورس‌های جهان مشخص شود.