طرح پیش‌فروش نفت به امسال قد نمی‌دهد

محمد خطیبی

طرح پیش‌فروش نفت برای جبران کسری بودجه، طرح جدیدی نیست که ابتدا به ساکن به آن اشاره شده باشد و در دوره‌های تحریمی قبلی هم چنین مسائلی مطرح شده بود، اما مشکلاتی درخصوص اجرایی شدن این طرح وجود دارد که در آن دوره هم این مشکلات مانع از اجرای این طرح شده بود. باید روی این قضیه کار شود و منابع و مشکلات برطرف شود. 

قبلا هم مطرح بود که ما نفت را به صورت سلف به مردم بفروشیم. همان زمان هم این بحث مطرح بود که این فروش را به‌صورت ریالی یا ارزی انجام دهیم، سودی که می‌خواهیم به مردم بدهیم، ریالی بدهیم و یا ارزی و مسائلی از این دست که روی این موضوعات تفاوت نظر وجود داشت. الان هم که باز این موضوع مطرح شده باید دید که مسوولان چگونه می‌توانند مشکلات آن را برطرف کنند. 

ریزه‌کاری‌ها و ابعاد این طرح باید مشخص شود و ابعادش برای مردم روشن باشد و موضوع مبهمی در آن وجود نداشته باشد. با وجود این به نظر می‌رسد این طرح در حال حاضر همچنان در حد ایده است و باید به بررسی زوایای آن پرداخت. از طرفی با توجه به اینکه این طرح دارای ابعاد مختلف است، باید دید تیمی که روی آن کار می‌کند، چقدر قوی و زبده است، زیرا طرحی کارشناسی است که نیازمند بررسی دقیق است تا نقاط مبهم آن برطرف شود و آن را برای اجرا آماده کند. بنابراین نیازمند کار کارشناسی و زمان‌بر است. 

در بودجه حدود یک میلیون بشکه صادرات قرار دادند و ما هم امیدواریم که این میزان محقق شود، اما اگر بخواهیم به این طرح امید ببندیم، باید در نظر داشت که این طرح تا زمانی که بخواهد پخته و اجرایی شود، بعید است که به امسال برسد و شاید برای سال آینده موثر واقع شود. درمقابل باید به برنامه‌های جایگزین دیگر از جمله مالیات، صادرات غیرنفتی و صادرات خدمات فنی مهندسی که از حوزه نفتی خارج می‌شود و در حوزه صنعت و مالیات و فروش سهام است، پرداخت. خام‌فروشی نفت هم مشکلی است که ما در هر دو تحریم از آن ضربه خوردیم. این یک واقعیت است که اگر ما خام‌فروشی را کنار گذاشته بودیم، فروش محصولات خیلی ساده‌تر بود تا فروش مواد خام. اما متاسفانه این موضوع را جدی نگرفتیم.