تصویب اساسنامه بانک ملی ایران
قانون اساسنامه بانک ملی ایران اواخر مرداد ۱۳۱۷ در مجلس یازدهم شورای ملی به تصویب نمایندگان رسید. بر اساس ماده یک این قانون، بانک ملی ایران که به موجب قانون ۱۴ اردیبهشت ماه ۱۳۰۶ تشکیل شده، بنگاهی است به صورت شرکت سهامی که طبق قانون ۲۲ اسفندماه ۱۳۱۰ دارای حق انحصاری انتشار اسکناس در تمام کشور میباشد. منظور بانک حفظ ارزش پول و تنظیم اعتبارات است. ماده ۲ نیز تصریح میکند: مرکز بانک در پایتخت است. بانک میتواند در داخله و خارجه شعبی تأسیس و یا نمایندگانی معین نماید ایجاد شعبه در خارجه با موافقت هیأت وزراء خواهد بود. همچنین، سرمایه بانک به موجب قانون ۱۷ تیر ماه ۱۳۱۴ سیصد میلیون ریال است که به سی هزار سهم ده هزار ریالی تقسیم میشود. کلیه سهاممزبور از طرف دولت تعهد شده و ۲۳۵۳۳۵۷۵۷,۱۰ ریال آن پرداخت گردیده است. هر سهم حق یک رأی دارد. سهام بانک یا گواهینامههای موقت قابل انتقال نیست مگر به موجب قانون مخصوص و فقط به اتباع ایران.علاوه بر مبلغ فوق جواهرات سلطنتی موضوع قانون ۲۵ آبان ۱۳۱۶ جزو سرمایه بانک محسوب و بهای آنها پس از ارزیابی و یا فروش بهسرمایه نقدی فوق اضافه میگردد. بنا بر ماده ۴ این قانون نیز، همهساله ده درصد از سود ویژه بانک برای اندوخته احتیاطی کنار گذاشته میشود تا وقتی که اندوخته مزبور معادل سرمایه بانک بشود. علاوه بر این مدیر کل بانک میتواند برداشت مبالغ دیگری را از محل سود ویژه سالیانه برای افزایش اندوخته احتیاطی یا فراهم آوردن اندوختههایدیگری به مجمع عمومی پیشنهاد کند. نمایندگی سهام دولت در بانک به عهده وزیر مالیه و دو نفر دیگر که از بین وزراء یا غیر آنها بنا بر پیشنهاد وزیر مالیه به موجب تصویبهیأت وزراء تعیین میشوند خواهد بود. مدیر کل بانک یا قائممقام او مجمع عمومی را افتتاح میکنند و بعد بلافاصله صاحبان سهام حاضر در مجمع بین خود و یا بین اعضاءشورای عالی و هیأت نظار حاضر در مجمع یک نفر رییس و یک نفر منشی انتخاب میکنند. همینطور، مدیر کل بانک رییس هیأت عامل و بالاترین مرجع اجرای امور بانک است و موافق این اساسنامه بانک را اداره میکند و به استثنایمواردی که در ماده ۵۳ پیشبینی شده به تنهایی دارای حق امضاء به نام بانک است - مدیر کل بانک میتواند قسمتی از اختیارات خود را به قائممقامو معاونین و مدیران و نمایندگان مختار محول کند. استخدام و معلق کردن مستخدمین و تعیین شغل و حقوق و ترفیع آنها و بهطور کلی تمام امور داخلی و اداری در حدود آییننامهها و بودجهای که بهتصویب شورای عالی خواهد رسید با مدیر کل است - لیکن انفصال اعضاء رسمی از خدمت بانک به پیشنهاد مدیر کل و تصویب شورای عالی به عملخواهد آمد کارکنان رسمی بانک باید تماماً تبعه ایران باشند.
