علل پنهان تداوم افت بورس
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات روز شنبه با کاهش 29 هزار و 994 واحدی روبه‌رو شد و در عین حال ارزش معاملات به 16 هزار و 700 میلیارد تومان رسید. بورس اوراق بهادار تهران که این روزها تحت تاثیر جو روانی و نیز تایید و تکذیب عرضه صندوق پالایشی دارا دوم قرار گرفته، دیروز هم گرچه در ابتدای روز با روند خوبی شروع کرد، اما در پایان معاملات شاخص کل بورس با کاهش 29هزار و 994 واحد به رقم 1 میلیون و 727 هزار و 235 واحد رسید. همچنین شاخص کل بورس با معیار هم وزن 7367 واحد کاهش یافته و به رقم 474 هزار و 430 واحد رسید. ارزش بازار در بورس اوراق بهادار تهران به بیش از 6 میلیون و 473 هزار میلیارد تومان رسید. دیروز معامله‌گران در بورس تهران بیش از 9 و نیم میلیارد سهام حق تقدم و اوراق مالی در قالب 1.3 میلیون نوبت معامله و به ارزش 12 هزار و 836 میلیارد تومان داد و ستد کردند. دیروز عمده شاخص‌های بورس قرمز پوش بوده که حکایت از کاهش همه شاخص‌ها دارد از جمله شاخص کل بورس 1.7 درصد افت کرد، شاخص قیمت با معیار وزنی ارزشی 1.7 درصد کاهش یافت، شاخص کل بورس با معیار هم وزن 1.5 درصد کاهش یافت، شاخص قیمت با معیار هم وزن 1.5درصد و شاخص آزاد شناور در بورس 1.5 درصد کاهش یافتند. شاخص بازار اول بورس یک درصد افت کرد و شاخص بازار دوم بورس که معاملات عمده در آن انجام می‌شود 2.5 درصد کاهش یافت.دیروز نمادهای ملی مس و فولاد مبارکه بیشترین اثر تقویتی در شاخص کل بورس را داشته‌اند و نمادهای پتروشیمی خلیج فارس، شستا، تاپیکو، سرمایه‌گذاری امید و مخابرات ایران بیشترین اثر کاهشی در شاخص بورس را داشتند. نمادهای پربیننده در بورس تهران شامل فولاد مبارکه، ملی مس ایران، ایران خودرو، پالایش نفت اصفهان، سایپا، بانک تجارت و پالای نفت بندرعباس بودند. دیروز همچنین در فرابورس ایران شاخص کل در پایان معاملات 399 واحد عقب‌نشینی داشته و به رقم 18 هزار و 378 واحد رسید. معامله‌گران در فرابورس ایران بیش از یک و نیم میلیون اوراق بهادار سهام و یا حق تقدم در قالب 353 هزار نوبت معامله و به ارزش 3 هزار و 975 میلیارد تومان داد و ستد کردند. دیروز نمادهای مهم بورسی مانند پلیمر آریا ساسول، پتروشیمی مارون، صباتامین، ذوب‌آهن، سنگ آهن گهرزمین، فولاد هرمزگان جنوب و پتروشیمی تندگویان به ترتیب بیشترین اثر کاهشی در شاخص فرابورس را داشته‌اند. نمادهای پربیننده روز شنبه مربوط به بانک دی، ذوب‌آهن اصفهان، پتروشیمی تندگویان، صباتامین، توسعه و عمران استان کرمان، فولاد آلیاژی یزد، صنایع ماشین‌های اداری بوده‌اند.
علل نزولی شدن دوباره بورس؟
به گزارش فارس، برخی کارشناسان از مهم‌ترین دلایل افت شاخص بورس در روزهای اخیر را اعلام و تکذیب ارایه باقیمانده سهام دولت در پالایشگاه‌ها با عنوان صندوق دارا دوم دانستند. برخی هم جو روانی و ترس حاکم شده بر سهامداران حقیقی در فروش سهام خود و همچنین تقاضای فروش 60 درصد از سهام عدالت توسط بانک‌ها دانستند که البته بانک‌ها با گرفتن وکالت از سهامداران عدالت سهام ارزنده آنها مانند ملی مس، پالایش نفت اصفهان، بانک‌های تجارت و صادرات، پتروشیمی‌ها و سهام ارزنده آنها را در بازار به فروش می‌رسانند که این هم در کاهش شاخص بازار بی‌تاثیر نبوده است. همچنین کارشناسان اقتصادی همواره به مردم توصیه می‌کنند برای حضور در بازار بورس از پس اندازهای اضافه استفاده کنند و به هیچ‌وجه دارایی‌های مورد استفاده خود مانند خانه، آپارتمان و یا ماشین را برای سرمایه‌گذاری در بورس نفروشند و به گفته صحرایی مدیرعامل بورس سرمایه‌گذاران باید از محل سود سرمایه‌گذاری در بورس خانه و ماشین بخرند و نه اینکه برعکس خانه و ماشین خود را بفروشند که در بورس سرمایه‌گذاری کنند. همچنین عمده کارشناسان موکد می‌گوید سهامداران از کانال‌های تلگرامی و سیگنال‌دهنده‌ها برای تصمیم‌گیری در مورد سهام خود پیروی نکنند که بعدا دچار پشیمانی می‌شوند.
تصمیمات خلق الساعه شاخص را نزولی کرد؟
به گفته همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، تصمیمات لحظه‌ای و غیر کارشناسی خصوصا تغییر ساعت معاملات درست یک روز بعد از صعودی شدن شاخص، سبب بی‌اعتمادی سهامداران و ادامه روند افت بازار شد. دارابی در گفت‌وگو با مهر درباره علت ریزش شاخص بورس در دو هفته اخیر گفت: همواره شاخص کل بورس بعد از رسیدن به رقم‌های با مقاومت روانی، دچار اصلاح می‌شد که این بار در شاخص دو میلیون واحد اصلاح و استراحت بازار رخ داد. هرچند که در ریزش دو هفته اخیر شاخص کل، میزان اصلاح قیمت‌ها بیش از زمان پیش بینی شده بود. وی درباره علل این اتفاق گفت: یکی از اصلی‌ترین دلایل اصلاح قیمت‌ها، آزادسازی ۳۰ درصد دوم سهام عدالت بود. کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: علت دیگر ریزش‌های اخیر در بازار سهام، اختلاف دو وزارت نفت و اقتصاد بر سر عرضه دارا دوم بود که به بازار شوک ایجاد کرد. دارابی از دیگر دلایل تداوم اصلاح قیمت‌ها در بازار سهام طی روزهای گذشته را مصوبه هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مبنی بر کاهش سطح اعتبار کارگزاری‌ها برای اعطای اعتبار به مشتریان بزرگ خود و همچنین مصوبه دیگر این سازمان مبنی بر کاهش سهم سهام در پرتفوی صندوق‌های با درآمد ثابت از ۱۰به ۵ درصد دانست. این کاهش حجم سهام صندوق‌های مذکور باید تا شهریور اعمال می‌شد که در نتیجه این صندوق‌ها یا باید از ادامه خرید منصرف می‌شدند و یا اگر سهام مازاد بر ۵ درصد داشتند را عرضه می‌کردند. این دو اتفاق نیز فشار عرضه و اصلاح قیمت‌ها را تشدید کرد.
ورود بازار به فاز سینوسی
وی در خصوص پیش بینی ادامه روند بازار در روزهای پیش رو گفت: انتظار عمومی این است که اصلاح قیمت‌ها و استراحت بازار ادامه یافته و بازار وارد فاز سینوسی رشد و اصلاح شود. وی تأکید کرد: این نوسان بازار طبیعی است و سهامداران باید از بروز رفتارهای هیجانی خودداری کنند. کارشناس بازار سرمایه درباره علت عدم حمایت حقوقی‌ها از سهامداران حقیقی در زمان اصلاح قیمت سهام، اظهار داشت: این اتفاق می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد اولاً اینکه حقوقی‌ها نیز مانند حقیقی‌ها به دنبال شناسایی سود و نوسان‌گیری بازار هستند. همچنین بخشی از حقوقی‌های فعال در بازار، صندوق‌های با درآمد ثابت بودند که آنها نیز ملزم به کاهش سطح سهام موجود در سبد صندوق‌های خود به ۵ درصد شدند و نمی‌توانستند از حقیقی‌ها حمایت کنند. دلیل دیگر می‌توان به عدم همراهی حقوقی‌های وابسته به دولت اشاره کرد که به‌رغم آنکه باید نقش حمایتی داشته باشند آنها نیز پی کسب سود از بازار بوده و از حمایت حقیقی‌ها خودداری کردند. دارابی درباره نقش ناظر بازار و سیاست‌گذار بورس در جلوگیری از ریزش‌های سنگین در اصلاح قیمت‌ها، گفت: اگرچه باید منتظر بمانیم تا بازار جریان طبیعی خود را پیدا کند اما ناظر بازار و مدیر فعالیت‌های بازار نیز باید نقش رگولاتوری خود را در شرایط مختلف رشد و صعود و سقوط شاخص ایفا کند. به گفته این کارشناس سرمایه اگرچه بازار سرمایه یک بازار دینامیک است و نمی‌توان با قوانین ثابت آن را اداره کرد و در نتیجه تغییر تصمیم‌های ناظر بازار و تعدد قوانین فی‌نفسه اقدام بدی نیست، اما تعدد تصمیم‌گیری‌های روزهای اخیر و غیرکارشناسی و بدون مطالعه بودن آنها از دیگر عوامل طولانی شدن اصلاح قیمت سهام در بازار سرمایه بود. وی ادامه داد: به عنوان نمونه تغییر ۲۴ ساعته تصمیم سازمان بورس در خصوص دو زمانه شدن معاملات نشان می‌دهد که این تصمیم بدون کارشناسی بوده و تداوم روند کاهشی بازار سرمایه در حالی که روز قبل از آن بازار توانسته بود دوره اصلاح را پشت سر بگذارد، از نتایج این تصمیم‌گیری بوده است. هرچند که اختلال در هسته معاملات از دلایل دو زمانه شدن معاملات بورس عنوان شد.
