پایان سوالات با دسترسی به دو مکان
پس از پایان مذاکرات دو روزه ایران با رافائل گروسی- مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی- دو طرف با صدور بیانیهای مشترک از به نتیجه رسیدن مذاکراتشان خبر دادند. چند روز پس از آغاز تلاشهای امریکا برای فعال کردن مکانیزم ماشه علیه ایران و بازگرداندن تحریمهای بینالمللی که با مخالفت قاطع شورای امنیت به شکست انجامید، مذاکرات ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تهران به نتیجه رسید تا یکی دیگر از حربههای فشار امریکا نیز از بین برود. پس از آنکه ایران اعلام کرد به دلیل عهدشکنی امریکا و عمل نکردن اروپا به تعهداتشان در برجام، عمل تعهدات خود در این توافق را کاهش خواهد داد، آژانس انرژی اتمی تردیدهایی را نسبت به عملکرد ایران مطرح کرد و از لزوم بازدید بازرسانش از دو مکان جدید در ایران سخن گفت، دولت امریکا این امید را پیدا کرد تا با استفاده از این اختلاف نظرها امکان فشار بیشتر بر ایران را پیدا کند، موضوعی که با سفر گروسی به تهران و آغاز مذاکرات دوجانبه به شکست انجامید. دو روز پس از ورود گروسی به ایران، سرانجام دو طرف بیانیهای مشترک صادر کردند که نشان از کاهش اختلاف نظرها دارد. در متن این بیانیه آمده: آژانس بینالمللی انرژی اتمی و جمهوری اسلامی ایران توافق نمودند تا همکاریهای خود را بیش از پیش تقویت کرده و اعتماد متقابل را به منظور تسهیل اجرای کامل موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی به آن، که از ١۶ ژانویه ٢٠١۶ بصورت موقت توسط ایران در حال اجرا است، ارتقاء بخشند. بعد از مشورتهای فشرده دوجانبه، ایران و آژانس در خصوص حل و فصلِ توأم با حسن نیت موضوعات مشخص شده توسط آژانس در ارتباط با اجرای پادمان به توافق رسیدند. در این ارتباط، ایران بهطور داوطلبانه به دو مکان مشخص شده توسط آژانس دسترسی داده و فعالیتهای راستی آزمایی آژانس را برای حل و فصل این موضوعات تسهیل خواهد کرد. تاریخهای مربوط به دسترسیهای آژانس و فعالیتهای راستی آزمایی، مورد توافق قرار گرفته است. فعالیتهای راستی آزمایی آژانس مطابق با موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی و رویه استاندارد راستی آزمایی آژانس، همانگونه که برای همه کشورهای دارای موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی اجراء میشود، به صورت برابر و بدون تبعیض اجراء خواهد شد. در چارچوب قطعنامه GOV/2015/72 که در تاریخ ١۵ دسامبر ٢٠١۵ توسط شورای حکام به تصویب رسید، آژانس و ایران تایید میکنند که این موضوعاتِ مرتبط با اجرای پادمان، منحصرا مربوط به مواد و فعالیتهای هستهای تحت پادمان براساس موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی میباشند.
در این چارچوب حاضر، براساس تجزیه و تحلیل اطلاعاتِ در اختیار آژانس، آژانس هیچ سوال دیگری از ایران، و هیچ درخواستی برای دسترسی به مکانهایی فراتر از آنچه که توسط ایران تحت موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی اظهار شدهاند، ندارد.
دو طرف تصدیق میکنند که استقلال، بیطرفی و حرفهایگری آژانس همچنان لازمه اجرای فعالیتهای راستیآزمایی هستند.
آژانس با حفاظت از تمامی اطلاعات محرمانه پادمانی مطابق با اساسنامه آژانس، مفاد مرتبط در موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی، و محرمانگی رژیم، استانداردها و رویههای تثبیت شده آژانس، نگرانیهای امنیتی ایران را همچنان مدنظر قرار خواهد داد.
به این ترتیب آژانس امکان دسترسی به دو مکان مدنظر خود را پیدا خواهد کرد و همچنین تاکید شده که آژانس درخواست دیگری برای دسترسی به مکانهای جدیدتر ندارد. از سوی دیگر نگرانیهای ایران از مسائل امنیت ورود بازرسان به ایران مورد تاکید قرار گرفته و آژانس تعهد داده که به این نگرانیها احترام گذاشته و بر اساس استقلال در عملکرد و در چارچوب تعهدات دوطرفه بازرسی خود در ایران را ادامه دهد.