هوشمندسازی ماحصل 5G و فناوریهای نوین است
فائزه طاهری
سیستمهای هوشمند، شهرهای هوشمند، مدیریت هوشمند مصرف انرژی، با هدف افزایش رفاه و بهبود کیفیت زندگی انسانها و با بهرهبرداری از نسل پنجم ارتباطی فراهم میشود. بخشی از این بهبود از جنس تفریح و سرگرمی خواهد بود و بخشی هم از جنس امکانات و ایمنی و راحتی افراد است. تا ۱۰ سال پیش داشتن گوشی هوشمند برای افراد اساساً ضرورتی نداشت چراکه داشتن چنین گوشی کاربردی برای آنها نداشت اما امروز داشتن چنین گوشیهایی در زندگی شخصی افراد به یک الزام تبدیلشده است و ساعتی را بدون آن نمیتوانند بگذرانند. تا قبل از شیوع کرونا داشتن گوشی هوشمند برای دانشآموزان الزامی نبود اما بعد از شیوع این ویروس بود که این ضرورت احساس شد که دانشآموزان هم باید گوشی هوشمند داشته باشند تا بتوانند برنامه «شاد» را نصب کرده و با آن از راه دور آموزش ببینند. بنابراین این کاربرد است که الزام را مشخص میکند. فناوری وقتی توسعه پیدا میکند، بستر کاربرد را فراهم کرده و بعد با افزایش کاربرد است که تقاضا برای سرعت گرفتن توسعه فناوری بیشتر میشود. هماکنون به دلیل نیاز مردم به استفاده از خدمات هوشمند منجر به ایجاد تقاضا برای افزایش پهنای باند شده است. متناسب با شرایط کنونی اقتصاد کشور خصوصاً با توجه به اعمال تحریمها، باید از یکسو تلاش کنیم از فناوریهای نوین عقب نمانیم و از سوی دیگر ملاحظات خاص خودمان ازجمله شرایط اقتصادی را مدنظر قرار دهیم تا یک نوع عدم تعادل در جامعه ایجاد نشود. توسعه فناوری5G مستلزم پیادهسازی مجموعههای وسیع سیستمها و نرمافزارهای مختلف در شبکه ارتباطی کشور است و حجم گردش اقتصادی بسیار بزرگی را به عنوان سرمایهگذاری و بعدها به عنوان منبع درآمد در اپراتورها ایجاد خواهد کرد. یکی از نیازهای مهم کشور ما در حرکت روبهجلو افزایش توانمندیهای کشور درزمینه فناوری و تولید محصولات ارتباطی است. توسعه نسل پنجم ارتباطی یک فرصت مهم برای کشور است که اگر سیاستگذاران کشور بهدرستی از آن استفاده کنند میتواند موجب افزایش توانمندیهای کشور در زمینه تولید محصولات ارتباطی و مخابراتی شود. نسلهای قبلی ارتباطی موضوعاتی همچون انتقال صدا پس از متن و در ادامه داده و تصویر را محقق میکردند اما انتظار میرود با راهاندازی نسل پنجم ارتباطی، وضعیت ارتباطی دچار تحول جدی شود. با راهاندازی 5G، علاوه بر امکان انتقال داده با سرعتبالا، امکان ارتباط اشیا و دستگاهها بدون دخالت انسان فراهم میشود. مساله مهمی دیگری که در 5G وجود دارد، بحث کاهش تأخیر در انتقال داده در شبکه است و میتواند از طریق ارتباطی که با دنیای بیرونی برقرار میکند، امکان تأثیرگذاری را افزایش دهد، بهطوریکه در آینده و با کمک نسل پنجم ارتباطی امکان جراحی از راه دور فراهم خواهد شد و بهنوعی این نسل ارتباطی نقطه عطفی در حوزه ارتباطات خواهد بود. از طرفی با شیوع ویروس کرونا و ضرورت فاصلهگذاریهای اجتماعی جنبه الزامی ورود به فناوری5G خیلی بیشتر و ملموستر شده است. وقتی نیاز به آموزش آنلاین و مواردی از این دست وجود داشته باشد، بالطبع نیاز به سرعت بالای بدون وقفه بیشازپیش احساس میشود و همین موضوع نیز سبب شده تا سرعت توسعه فناوری دوچندان شود. حرکتی که به سمت 5G وجود دارد بهدلیل دامنه و گسترده و بستری که فراهم میکند، یک حرکت جهانی است و ما نمیتوانیم خودمان را از آن جدا کنیم. البته برخی معتقدند با ورود نسل پنجم ارتباطی نیاز نیست همه افراد و یا کاربران از همان ابتدا به آن متصل شوند و شاید تا مدتها 4G پاسخگوی نیاز کاربران عادی باشد؛ بنابراین باید در استراتژی حرکت به سمت 5G اولویتبندی داشته باشیم و سرویسهایی که برای کشور از اهمیت بیشتری برخوردار است همچون آموزش، شهر هوشمند، حملونقل، بخش تولیدی، بیمارستانها را در اولویت اتصال به 5G قرار دهیم و در ادامه امکان اتصال کاربران عادی را فراهم کنیم. یکی دیگر از موارد چالشی حوزه فناوری، جنبههای منفی آن است و باید توجه داشت اگرچه فناوری 5G میتواند قابلیتهایی را در حوزه امنیت و آرامش ایجاد کند اما اگر دچار اختلال شود ممکن است تبعات نامطلوبی را داشته باشد. بنابراین نیازمند آن هستیم که متناسب با توسعه ارتباطی قوانین هم بهروزرسانی شود و همچنین فرهنگسازی در ابعاد مختلف حوزه 5G یک امر ضروری است و باید همفکریها میان توسعهدهندگان و فرهنگسازان شکل بگیرد در غیر این صورت در آینده دچار مشکل خواهیم شد.