فاتح نبرد بزرگ

مهدی بیک| دوازدهمین روز مهرماه را باید به خاطر بسپاریم، نه فقط به این دلیل که پرسپولیس در این روز موفق شد در یک بازی فوق‌العاده مهیج و دراماتیک و یک مقاومت جانانه در نبرد بزرگ غرب آسیا پیروز شود، بلکه به این دلیل که در ایامی و روزگاری که دلار هر روز رکوردهای تازه‌ای را در کشورمان جابه‌جا می‌کرد و مردم تحت فشار معیشتی دامنه‌داری قرار داشتند، پدیده جادویی فوتبال لبخند را بر لبان ده‌های میلیون ایرانی نشاند و کاری کرد که برای دقایق و ساعاتی تراژدی گرانی‌ها و کرونا سایر مشکلات را فراموش کنند و از صمیم قلب بخندند. این پدیده متناقض و جذاب مفهومی است که ارزش ثبت و ضبط در حافظه جمعی همه ایرانیان را پیدا می‌کند. پسران پارسی از ساعت 18:30 در ورزشگاه جاسم بن‌حمد شهر دوحه به مصاف تیمی رفتند که قبل از آغاز مسابقه از تمام ابزارهای مالی، ارتباطی و حتی سیاسی‌اش بهره گرفته بودند تا بتوانند نبرد بزرگ غرب آسیا را به نفع خود تمام کند و در ادامه هم بهره‌برداری تبلیغاتی‌اش را از این پیروزی مهم ببرد. ماحصل این تلاش‌ها دو ساعت مانده به آغاز بازی کار خودش را کرد تا کنفدراسیون فوتبال آسیا که برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی عربی عنوان «ای‌اف سیرک»را برای الگوی تصمیماتی‌اش انتخاب کرده بودند، 2ساعت مانده به بازی عیسی آل‌کثیر را برای 6ماه محروم کرد تا نه تنها یکی از مهم‌ترین ستاره‌های تیم را از بازی خارج کند، بلکه ضربه‌ای مهلک به کلیت روان تیم وارد کند. اما داستان فوتبال چیز دیگری است و اساسا مبتنی بر یان شاخص‌های منحصربه‌فرد است که فوتبال جایگاهی چنین رفیع در دنیای مدرن و پسامدرن پیدا کرده است. اما این دیدار که در ٩٠ و 120دقیقه با تساوی یک بر یک به پایان رسیده بود در ضیافت دلهره‌آور پنالتی‌ها به‌نفع پرسپولیس تمام شد تا مردم برای ساعاتی در خیال شیرین پیروزی غوطه‌ور شوند و فراموش کنند که تخم مرغ چه رشد قیمتی را تجربه می‌کند، اجاره‌ها خانه‌ها چقدر بالا رفته و دلار چه وضعیتی پیدا کرده است. خانم‌ها، آقایان؛ اینجا ایران است، سرزمینی که برای خندیدن و شادی به بهانه‌هایی چنین کوچک نیازمند است.

فوتبال حکم نهایی را صادر می‌کند

نمونه‌هایی در تاریخ وجود دارند که در آنها فوتبال فراتر از نقشی که یک ورزش ممکن است داشته باشد، به محلی برای رویارویی دو نوع گفتمان و دو نوع الگوی فکری بدل شدند. بازی تارخی انکلیس و آرژانتین در دور حذفی جام جهانی 86، بازی ایران و امریکا در جام جهانی 98 فرانسه، بازی انگلیس و آلمان غربی در جام جهانی 66 و...نمونه‌هایی هستند که در آنها همواره تبعاتی فراتر از یک بازی ورزشی بر آنها مرتبط بوده است. نبردهای ورزشی ایران و عربستان هم از یک چنین شاخص‌هایی برخوردار است. با توجه به اهمیت هر کدام از این دو کشور در معادلات غرب آسیا بازی‌های تیم‌های فوتبال این دو کشور تبعاتی فراتر از امر ورزش را پیدا می‌کنند و به نوعی مواجهه دو گفتمان موثر در غرب اسیا تحلیل و تفسیر می‌شود. برای آگاهی از اهمیت این بازی کافی است که طی روزهای اخیر سری به شبکه‌های اجتماعی بزنید تا متوجه تبعات فراورزشی این نوع بازی‌ها شوید. ردپای این اهمیت در شکل و شمایل بازی دیروز دو تیم هم کاملا پیدا بود. تیم النصر با استفاده از جنگ‌های روانی و تکیه بر نقاط ضعف ایران تلاش می‌کرد خود را در حد و اندازه تیم پرسپولیس برساند و از سوی دیگر هم ایران با تکیه بر استعدادهای درونی‌اش تلاش می‌کرد تا برتری خود را در بازی دیکته کند.

عیسی را به بند کشیدند

«به امید بردنتون با غیرت‌ها» این عباراتی است که عیسی آل‌کثیر، بازیکن پرسپولیس پس از محرومیت توسط AFC  در صفحه اینستاگرام خود نوشته است تا صدای خودش را به گوش هم تیمیم‌هایش برساند. محرومیت عجیب عیسی آل‌کثیر اما باعث شد تا ایران رو در روی یکی از عجیب‌ترین پرونده‌های حقوقی‌اش با‌ای اف سی قرار بگیرد. در فاصله حدود 2ساعت مانده به بازی خبری منتشر شد که مانند پتکی بر سر هواداران تیم و مخاطبان فوتبال ویران شد. بر اساس اعلام‌ای اف سی عیسی آل کثیر به‌دلیل نوع شادی پس از گلش با محرومیتی 6ماهه از جمله این بازی روبه‌رو شده است. بلافاصله پس از انتشار این خبر فضای توئیتر فارسی و عربی پر شدند از کامنت‌هایی که در آنها تلاش شده بود تا نسبت به این تصمیم‌ای اف سی اعتراض کنند.‌ آش کنفدراسیون فوتبال آسیا به اندازه‌ای شور شد که یکی از خبرنگاران سرشناس عربستانی توئیت کرد: «به‌خدا پرسپولیس مظلوم است. این پیروزی شیرین نیست.»

حرکت چشم کشیده یا Slant-eyed که عیسی آل‌کثیر به خاطر ان محروم شده، حرکتی است که حتی ستاره‌هایی مانند لیونل مسی و کارلوس تبس هم این حرکت را به عنوان شادی پس از گل انجام داده‌اند و با توجه به اینکه قصدی برای توهین نداشتند، با محرومیتی هم روبرو نشدند. یکی از معروف‌ترین موارد در ورزشگاه‌های دیگر، به عکس دست جمعی بازیکنان تیم ملی بسکتبال اسپانیا برمی‌گردد که در آن همه بازیکنان تیم با چنین ژستی مقابل دوربین قرار گرفتند. البته با توجه به این واقعیت که فیفا قبلا درباره این حرکات هشدار داده است؛ عدم تذکر این موضوع از سوی کادر مدیریتی به بازیکنان ناشی از عدم آگاهی از آیین‌نامه‌های انظباطی فیفاست. سوءمدیریت‌هایی که متاسفانه معمولا در ساختارهای مدیریتی کشور امری رایج و پذیرفته شده است و رسانه‌ها به شنیدن آنها عادت کرده‌اند. باید دید آیا مدیران تیم قادر هستند تا زمان بازی فینال که آذرماه برگزار خواهد شد، مشکل این محرومیت غیرطبیعی را حل و فصل کنند یا اینکه تیم بدون استفاده از این ظرفیت مهم تهاجمی‌اش در فینال حاضر خواهد شد.

جادوی فوتبال

فوتبال برای نسل من تصویری از تمام مطالباتی است که در بخش‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، تفریحی و... داشتیم. جادویی که با استفاده از آن می‌توانستیم در سال‌های پرآشوب جنگ و تحریم، افتخار و شادی را تجربه کنیم و با خیال تبدیل شدن به یکی از ستاره‌های ورزشی در زمین‌های خاکی بالا و پایین بپریم. امروز نیز انگار فوتبال برای این نسل و این مردم همان نقشی را بازی می‌کند که در سال‌های جنگ و تحریم دهه 60 و 70 خورشیدی داشت. پدیده‌ای که در بطن بحران‌های شدید اقتصادی و معیشتی می‌تواند لبخند و امید را حتی برای لحظات و ساعاتی بر لبان این مردم بنشاند و از خاطرشان ببرد که تیغ تیز گرانی‌ها چه زخم‌های عمیقی بر معیشت و زندگی‌شان داشته است. فراموش کنند که چه اقلامی از سفره‌های روزانه‌شان حذف شده و چه مصائبی که برای یافتن خانه تازه باید پشت سر بگذارند. برای یک چنین پدیده‌ای شایسته است که کلاه از سر‌برداریم و به احترام‌شان بایستیم که در دوازدهم مهرماه در ایامی که مردم تحت شدیدترین فشار برآمده از مشکلات اقتصادی و معیشتی قرار داشتند از شادی پیروزی تیم فوتبال پرسپولیس  از شادی به آسمان پریدند و به برای پایکوبی به خیابان‌ها ریختند. سهمی از شادی که فوتبال برای این مردم به ارمغان می‌آورد.