شرح حال بد بنگاه‌ها در شهریور
تعادل - گروه صنعت|
عدد شامخ کل اقتصاد (۴۶.۸۶) همچنان بر وضعیت رکودی در فعالیت اکثر بنگا ه‌های اقتصادی حکایت دارد هرچند روند کاهش در فعالیت بنگاه‌ها فقط اندکی ملایمتر از مرداد ماه (۴۶.۴۳) است. شاخص میزان فعالیت‌های کسب و کار (۴۸.۹۸) بیشترین مقدار را در بین ۵ زیرشاخص اصلی دارد که تفاوت محسوسی با مرداد ماه (۴۷.۵۸ ) نداشته است. شاخص موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده (۳۵.۶۴) کمترین مقدار در میان زیرشاخص‌ها و نشان‌دهنده کمبود مواد اولیه برای بنگاه‌های اقتصادی است که نسبت به مرداد ماه (۴۰.۲۴) همچنان کاهش داشته است. شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان (۴۶.۹۳) پس از چهار ماه روند کاهشی، با اندکی افزایش روبرو بوده است. از سوی دیگر، با نظرسنجی از فعالان اقتصادی و صاحبان بنگاه‌ها، عدد شامخ کل بخش صنعت (۵۴.۵۳) تا حدودی افزایش فعالیت‌های صنعتی در شهریور ماه را نشان میدهد که بخشی از این روند افزایشی به دلیل افزایش تولید و تقاضا نسبت به ماه قبل است که باعث شده شاخص نسبت به مردا ماه (۴۸.۰۶) افزایش یابد. شاخص میزان سفارشات مشتریان (۵۷.۴۸) در بین پنج زیر شاخص اصلی نسبت به مرداد ماه بیشترین (۴۴.۲۳) افزایش را داشته است. شاخص موجودی مواد اولیه (۴۱.۰۱) همچنان نشان‌دهنده کاهش در سطح موجودی مواد اولیه است که نسبت به مرداد ماه (۴۳.۰۹) همچنان روند کاهشی دارد. در مقابل قیمت خرید مواد اولیه در شهریور ماه (۹۳.۰۸) نسبت به مرداد ماه (۸۸.۶۳) افزایش داشته است. شاخص مقدار تولید محصولات (۵۶.۱۷) نسبت به مردادماه (۴۶.۲۳) افزایش یافته که این افزایش به دنبال افزایش سفارش مشتریان و میزان فروش کالاها در شهریور ماه حاصل شده است.
شاخص مدیران خرید کل اقتصاد
مرکز پژوهش‌های اقتصادی اتاق ایران، شاخص شامخ کل اقتصاد در شهریور 1399 را 46.86 واحد اعلام کرد که بهبود نسبت به ماه قبل 0.43 واحد معادل 0.93 درصد بهبود نشان میدهد؛ اما شامخ بخش صنعت نسبت به ماه قبل اختلاف بیشتری داشته و 6.47 واحد معادل 13.4 درصد افزایش یافته است بنگاه‌های اقتصادی که در طرح شامخ شرکت کرده‌اند، در شهریورماه، هر 5 زیرشاخص: میزان فعالیت‌های کسب‌وکار (48.98)، میزان سفارشات جدید مشتریان (46.93)، سرعت انجام و تحویل سفارش (48.50)، موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده (35.64) و میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی (48.46) را کمتر از 50 ارزیابی کرده‌اند. میزان فعالیت‌های کسب‌وکار (48.98) در تابستان روند ثابت و رکودی داشته است. این شاخص نسبت به مردادماه (47.58) اندکی افزایش داشته است؛ اما همچنان رکود فعالیت‌های کسب‌وکار در کل اقتصاد را نشان میدهد که به دلیل کاهش موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده نسبت به مردادماه (40.24) است. میزان سفارشات جدید مشتریان در شهریورماه 46.93 محاسبه شده است. همچنین میزان فروش کالاها یا خدمات در شهریورماه (46.20) نسبت به مردادماه (43.45) افزایش داشته است که مولد افزایش میزان سفارشات است. سرعت انجام و تحویل سفارش در شهریورماه عدد 48.50 محاسبه شده است که نسبت به مردادماه (53.28) کاهش داشته است که دلیل آن، کاهش موجودی مواد اولیه در شهریورماه (35.64) بوده است. این کاهش در بخش‌های مختلف اقتصاد قابل مشاهده است. قیمت محصولات تولید شده یا خدمات ارایه شده (72.33) همچنان افزایش قیمت فروش را بیشتر از ماه قبل نشان میدهد. این در حالی است که شاخص قیمت خرید مواد اولیه یا لوازم خریداری شده (88.75) همچنان مقدار زیادی دارد. شاخص انتظارات در ارتباط با میزان فعالیت اقتصادی برای مهرماه (44.51) نسبت به شهریور (51.55) کاهش داشته است که به دلیل کاهش موجودی محصول نهایی در انبار یا کارهای معوق در شهریورماه (41.56) دور از انتظار نیست. بررسی زیرشاخص‌های شامخ حاکی از این است که حتی باوجوداین بهبود اندک، مشکلات قبلی تولید به‌خصوص در مورد موجودی مواد اولیه و لوازم خریداری شده بدتر شده است.
شاخص صنعت
بر اساس داده‌های به دست‌آمده، شاخص مدیران خرید صنعت در شهریورماه، 54.53 محاسبه شده است که نسبت به ماه قبل (48.06) بالغ‌بر 6.47 واحد معادل 13.4 درصد افزایش یافته است. ازجمله زیرشاخص‌های موثر در افزایش شامخ بخش صنعت، می‌توان به افزایش مقدار تولید محصولات (56.17)، میزان سفارشات جدید مشتریان (57.48)، سرعت انجام و تحویل سفارش (56.72) و میزان استخدام (53.17) نسبت به مردادماه، اشاره کرد. همچنین مقدار تولید در شهریورماه (56.17) نسبت به مردادماه (46.23) افزایش داشته است که باعث افزایش میزان فروش محصولات به مشتریان (55.38) شده است. نکته قابل‌توجه اینکه، زیرشاخص موجودی مواد اولیه خریداری شده که از مهرماه سال 1397، همواره مقدار کمتر از 50 را به خود اختصاص داده، در شهریور امسال به 41.01 رسیده و نسبت به مردادماه کاهش داشته است. قیمت خرید مواد اولیه (93.08) در شهریور، همچنان افزایش بی‌رویه در قیمت مواد اولیه را نشان میدهد، به دلیل کمبود و عدم تأمین ارز موردنیاز بنگاه‌ها از سوی بانک مرکزی و همچنین مشکلات ناشی از ناهماهنگی سازمان بورس با صنایع بالادستی نظیر پتروشیمی‌ها در نظارت و تخصیص درست مواد اولیه، در برخی از صنایع، تولیدکنندگان واقعی مجبورند مواد اولیه موردنیاز خود را به‌سختی و در قیمت‌های بسیار بالا تأمین کنند. قیمت محصولات تولیدشده در شهریورماه عدد 70.80 محاسبه شده است که نسبت به مردادماه (66.01) افزایش داشته است. انتظارات تولید برای مهرماه (52.28) نسبت به شهریورماه (58.62) کمتر اما مثبت، پیش‌بینی شده است که نشان‌دهنده وضعیت رونق نسبی خواهد بود.
