در باب اخاذی از مهمانداران هواپیما

هادی مقدسی

در هر جامعه منظم و مبتنی بر ارزش‌های اسلامی و اصول دموکراسی، تقدس و دادخواهی و حمایت از حقوق و آزادی اساسی مردم بیانگر اعتلای سطح فرهنگ عمومی حاکمیت قانون و عنایت هیات حاکم در توسعه و تضمین امنیت قضایی اجتماع است.

حمایت همه‌جانبه حاکمیت از حقوق آزادی‌های اساسی فردی از آن جهت که متضمن تکریم شخصیت و حیثیت انسانی اشخاص محسوب می‌شود متقابلا موجب انگیزش علاقه و جانبداری آنان از نظام حکومتی حاکم بر اجتماع در تثبیت نظم و آسایش داخلی و بسیج در برابر هجوم به ارزش‌های حاکم و مرزهای داخلی است.

از جمله حقوق اساسی مذکور که ضامن حراست از سایر حقوق فردی و اجتماعی است و تاثیر قابل توجهی در تامین امنیت قضایی جامعه دارد، حق دادخواهی زیان دیدگان و متضررین از جبران خسارات وارده و همچنین حق دفاع خواندگان و متهمان در رد دفع دعوی یا اتهامات روا یا ناروا در اقامه دعوی و دفاع نزد مراجع انتظامی و قضایی است.

حق دادخواهی جز اصول بسیار مهم و مترقی در نظام حقوقی ماست، این حق به اندازه‌ای مورد تاکید و حمایت است که قانونگذار در مواردی عدم رعایت آن را جرم انگاری کرده است.

ماده ۵۹۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های باز دارنده) مصوب سال ۷۵ , در مقام تعیین ضمانت اجرای کیفری برای اعمال حق تظلم خواهی مقرر می‌دارد: (هر یک از مقامات قضایی که شکایت و تظلمی مطابق شرایط قانونی نزد آنها برده شود و با وجود اینکه رسیدگی به آنها از وظایف آنان بوده به هر عذرو بهانه اگر چه به عذر سکوت یا اجمال یا تناقض قانون از قبول شکایت یا رسیدگی به آن امتناع کند یا صدور حکم را بر خلاف قانون به تاخیر اندازدیا برخلاف صریح قانون رفتار کند دفعه اول از شش ماه تا یک‌سال و در صورت تکرار بر انفصال دائم از شغل قضایی محکوم می‌شود و در هر صورت به تادیه خسارت وارده نیز محکوم خواهد شد).

لذا به نظر می‌رسد، در موضوع اخاذی از مهمانداران یک شرکتی هواپیمایی، انکار دریافت گزارش از سوی کسانی که حقوق آنها ضایع شده است، توسط مدیریت حراست آن شرکت هواپیمایی ناشی از دیدگاه غیرحرفه‌ای و به جهت فقر دانش تخصصی فرد است و قطعا رسیدگی و برخورد قانونی از وظایف مدیریت حراست شرکت هواپیمایی است.

امنیت هوانوردی جز مهم‌ترین مباحث شرکت‌های حمل و نقل تجاری است. قطعا بار روانی مسافر هوایی در خصوص وجود امنیت کامل در خطوط هوایی و رعایت و اجرای کامل مقررات بین‌المللی دارای اهمیت بسیاری است.

اجرای بخشی از این مقررات با شرکت هواپیمایی است که علی الاصول مدیرعامل ایرلاین آن را به واحد حراست خود واگذار می‌کند.

به نظر می‌رسد مدیریت حراست ایرلاین‌ها باید دارای سطح کافی دانش تخصصی هوانوردی در حیطه ترجمه و اجرای انکس شماره ١٧ پیمان شیکاگو باشند.