یارانه نقدی جدید بحران درست میکند؟
یک اقتصاددان درباره اعطای یارانه ۶۰ و ۱۲۰ هزار تومانی به ۶۰میلیون ایرانی گفت: این یارانهها در حقیقت یک راهکار بسیار کوتاهمدتی است که طراحان انتظار دارند از آن برای جلب اعتماد مردم، نتیجه زودهنگام بگیرد.این در حالی است که ۳ماه بعد از ارزش مبلغ ۱۲۰هزار تومان یا ۶۰هزار تومانی که قرار است به مردم داده شود، کاسته خواهد شد و مردم دوباره گرفتار مشکلات معیشتی میشوند زیرا قدرت خرید آنها کاهش مییابد.
محمود جامساز مساله پرداخت یارانه معیشتی که در مجلس تصویب شده و بنا بر آن مقرر شده به ۶۰میلیون نفر (به ۲۰میلیون نفر یارانه ۱۲۰هزار تومانی و به بقیه یارانه ۶۰هزار تومانی) داده شود رقم بسیار بزرگی است که اگر با یارانه ۴۵هزار و ۵۰۰ تومانی جمع شود در نیمه دوم امسال حدود ۵۰هزار میلیارد تومان اعتبار برای این کار لازم است با توجه به کسری بودجه فعلی و همچنین مشکلات ناشی از کرونا و فسادهای اقتصادی گسترده که منابع را از دسترس خارج میکند (نظیر آنچه که دکتر نمکی وزیر بهداشت اعلام کرد که یک میلیارد و ۳۰۰میلیون دلار که قرار بوده به موضوع کرونا و تجهیزات درمانی و پزشکی اختصاص داده شود، گم شده و از سرنوشت آن اطلاعی نیست) مشخص نیست ۵۰هزار میلیارد تومان یارانه از کجا قرار است تامین شود. گرچه دولت اقداماتی انجام داده برای اینکه کسری بودجه را پوشش دهد اما باید توجه کرد که این اقدامات نیمی از این کسری را بیشتر پوشش نمیدهد.این یارانهها در حقیقت یک راهکار بسیار کوتاهمدتی است که دولت انتظار دارد از آن برای جلب اعتماد مردم، نتیجه زودهنگام بگیرد.این در حالی است که ۳ماه بعد ازارزش مبلغ ۱۲۰هزار تومان یا ۶۰هزار تومانی که قرار است به مردم داده شود، کاسته خواهد شد و مردم دوباره گرفتار مشکلات معیشتی میشوند زیرا قدرت خرید آنها کاهش مییابد. او اضافه کرد: به اعتقاد بنده باید در پرداخت یارانهها تجدیدنظر شود و به بخشهای واقعی اقتصاد، یارانه را به صورت یارانه بهره تسهیلات تولیدی پرداخت کنند که حداقل موجب حرکت تولید شود و این اقدام ارزش افزوده ایجاد کند و سبب تحرک در تولید شود وبه تولید محصول ملی، درآمد، اشتغال منجر شود. این کار میتواند تقاضا را پوشش دهد و خودبهخود موجبات تعدیل قیمتها را فراهم کند وگرنه پرداخت یارانهها به این صورت طرح معیوبی است که دایم در حال تکرار آن هستیم؛ بهطوری که یارانه ۴۵هزار و ۵۰۰ تومانی که پرداخت میشود الان برابر با هیچ است. اگر بخواهیم به دلار تبدیل کنیم با یارانه معیشتی که قرار است پرداخت شود، نفری ۲۰سنت در ماه به هر نفر میرسد که واقعا باعث تاسف است. به اعتقاد بنده این کار نوعی سیاست پوپولیستی برای جلب رضایت آنی مردم است . بالاخره مردم مشکلات متعددی دارند اما در آن سو میبینیم اقدام عملی چندانی برای مقابله با کرونا صورت نگرفته و اکنون هر دقیقه یک نفر جان خودرا در اثر این بیماری از دست میدهد که این موضوع مردم را در شرایط بسیار بسیار سختی قرار داده است.جام ساز درباره آثار تورمی این طرح بیان کرد: تورم بیشتر خواهد شد. زیرا دولت باید هزینههای مصرفی خود را به گونهای جبران کند و در این شرایط چارهای ندارد جز اینکه از بانک مرکزی استقراض کند که در نهایت موجب رشد نقدینگی خواهد شد.نقدینگی که به سمت بخش مولد حرکت نمیکند این باعث افزایش تورم و کاهش قدرت خرید پول میشود و همین طور باعث کاهش ارزش پول و در مقابل افزایش نرخ ارز خواهد شد. روز به روز اقتصاد ما منقبضتر شده و تولید ناخالص داخلی کاهش مییابد و رشد آن منفیتر میشود.در چند هفته اخیر درباره برگزاری انتخابات امریکا و تاثیر آن بر اقتصاد ایران بود بهطوری که بازارهای سرمایه، ارز و ... به این مساله با نوسانهای مکرر واکنش نشان دادند، لطفا تحلیل خود از این شرایط را بفرمایید. وی درباره انتخابات امریکا نیز گفت: متاسفانه تمام نگاه خود را به انتخابات امریکا معطوف کردهایم در حالی که این کار به هیچوجه درست نیست و همانند آن است که نیروها، توان و ظرفیتهای داخلی خود را فراموش کردهایم. یک استراتژی منسجم برای اینکه تولید را از طریق ظرفیتهای داخلی خود افزایش دهیم، نداریم و انتخابات امریکا هم به هر حال موضوعی است که تاثیری در روابط سایر کشورهای دنیا با این کشور خواهد گذاشت اما اینکه ما بگوییم کدام رییسجمهور انتخاب شود تا به نفع ایران باشد؛ تحلیل نادرستی است.زیرا امریکا ستیزی جزو شعارهای اصلی، استراتژیک و ایدئولوژیک ایران درآمده و به هر حال بر اساس این ایدئولوژی هرکسی که رییسجمهور امریکا شود اگر بخواهد با ایران مذاکره کند با مشکلاتی از جهت این مسائل روبه رو میشود و باید متذکر شد مخالفان بسیار سر سختی وجود دارند که مذاکره با امریکا را نفی میکنند و جلوی اقدامات دولت در این زمینه را میگیرند.این درست نیست بگوییم بایدن انتخاب شود؛ مشکلات ما حل میشود یا برجام بازمیگردد زیرا برجام اصلا برجام سابق نیست و مطالبات امریکا بسیار بسیار بیشتر از مساله هستهای شده و مسائلی مانند نفوذ ایران در منطقه، موشکهای بالستیک، حقوق بشر و ... اکنون مورد توجه است و این سیاستها با انتخاب ترامپ تغییر نمیکند.اگر قرار باشد مذاکرهای هم باشد آنچنان این روند طولانی میشود که به زیان ملت ایران خواهد بود.باید توجه داشت که ترامپ بارها گفته که حاضر است مذاکره کند و شرطهایی را گذاشته که ایران آن شروط را نپذیرفته است و واقعا آینده بسیار نامطمئنی در ارتباط با ایران و امریکا وجود دارد و این موضوع را از اکنون نمیتوان پیش بینی کرد. دولت باید به فکر تامین نیازهای واقعی و رفاه مردم باشد و از منابعی که در داخل وجود دارد، استفاده کند.