گشایش‌های سیاسی و بورس
محسن عباسی
بعد از تحولات انتخاباتی امریکا و حضور بایدن در کاخ سفید و قرار گرفتن قیمت ارز در دالان کاهشی، موضوع تحلیل تبعات کاهش احتمالی نرخ ارز در بازارها را به عنوان یک ضرورت مطرح کرد. واقع آن است که دلار همیشه بر رشد بورس موثر بوده زیرا باعث افزایش ارزش جایگزینی شرکت‌ها و رشد فروش شرکت‌های صادراتی و به صورت غیرمستقیم باعث رشد فروش کالاهای داخلی (به علت جذابیت قیمتی در مقایسه با کالاهای وارداتی) می‌شود. اما نباید فراموش کرد رشد بورس صرفا با دلار اتفاق نمی‌افتد. اتفاقات سیاسی مثبت همیشه بر بورس اثر مثبت دارد و این مختص ایران نیست. سخت‌ترین تحریم‌ها در دوره ترامپ وضع شد. بیشترین فشارهای اقتصادی در دوره ترامپ بر کشور تحمیل شد. این شرایط برای بورسِ کشوری با شرایط ما رفتن ترامپ یک سوپرخبر مثبت محسوب می‌شود. مگر ترامپ چه چیز مثبتی به اقتصاد ما تزریق کرد؟ چه نکته مثبتی برای کشور داشت که بورسی‌ها منتظر ترامپ بودند؟
عملکرد ضعیف دولت و مسوولان در اداره بازارهای اقتصادی را کنار می‌گذارم اما بورسی‌ها (حقیقی و حقوقی) دنبال چه اتفاق مثبتی از آمدن ترامپ بودند؟ رشد دلاری بورس (رشد بورس بر اثر بالا رفتن قیمت دلار) همزمان باعث رشد بازار مسکن و خودرو و طلا هم می‌شود. چند سرمایه‌گذار توانسته‌اند بعد از رشد بورس و با سود حاصله، مسکن و خودروی خود را ارتقا دهند؟ (منظور عموم سرمایه‌گذاران هستند) رشد اندک دلار برای بورس مفید بود اما از یک جایی به بعد باعث حرکت بازارهای موازی و کاهش قدرت خرید سود کسب شده شما از بورس می‌شود. اگر دلار ۵۰ هزار تومان هم می‌شد و شاخص هم ۵ میلیون واحد می‌شد ما فقیرتر می‌شدیم. اما چرا گشایش سیاسی سود بهتری را در بورس رقم می‌زند؟
گشایش سیاسی (و یا حداقل ایجاد جو مثبت روانی و انتظار رخ دادن آن در آینده) درست همان چیزی است که بورس نیاز دارد. این عامل روانی باعث فشار بر بازارهای موازی بورس و موجب قطع انتظارِ افزایشِ قیمت در آن بازارها می‌شود. این اتفاق می‌تواند حتی در اثر یک توییت ایجاد شود! به مرور این دومینو کامل خواهد شد و کم کم یک موج برای ورود پول از سایر بازارها به بورس شکل خواهد گرفت.دقت کنید دلار حوالی ۲۳ هزار تومان حمایت مستحکمی دارد و ممکن است مدتی در حوالی این عدد نوسان کند ادامه ریزش دلار منوط به ارایه داده‌های بیشتری از وضعیت سیاسی ایران و جهان بعد از بایدن است. در میان مدت و بلندمدت دلار احتمالا اصلاح بیشتری خواهد کرد و البته این اصلاح با شیب ملایم‌تری اتفاق خواهد افتاد. بازار خودرو یکی از آماده‌ترین بازارها برای اصلاح جدی قیمتی است. بازار مسکن مستعد رکود معاملاتی برای بیش از یکی دو سال است. اما بورس را نمی‌توانید به راحتی حدس بزنید. بورس اصلاح خود را خیلی وقت پیش شروع کرده است. توییت‌های بایدن، موضع‌گیری‌های مثبت احتمالی و لحن مناسب‌تر بایدن می‌تواند اوضاع را به نفع بورس تغییر دهد. به زودی بازار بر مدار بایدن و موضع‌گیری‌هایش خواهد چرخید و این‌بار فرصت‌های بایدن برای بورس ایران مورد توجه قرار خواهد گرفت. ذهن‌های سرمایه‌گذاران این‌بار درگیر محاسبات بعد از بایدن خواهد شد و احتمالا بورس بر موج خوش‌بینی‌های ناشی از گشایش سیاسی رشد خواهد کرد.
